Công khai, minh bạch, dân chủ trong công tác đặc xá

Quyết định số 1251/2013 của Chủ tịch nước ngày 20.7.2013 quy định rõ đối tượng được đặc xá và không được đặc xá nhân dịp Quốc khánh 2.9.2013, tính từ ngày 31.8.2013. Theo đó, đối tượng được đặc xá gồm người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, đang chấp hành án phạt tù tại trại giam, trại tạm giam do Bộ Công an, Bộ Quốc phòng quản lý.
Về điều kiện được đặc xá, người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, đang chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện như đã chấp hành ít nhất 1/3 thời gian đối với án phạt tù có thời hạn; chấp hành tốt nội quy trại giam; tích cực học tập cải tạo từ loại khá trở lên; khi được đặc xá không ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an toàn xã hội; đã chấp hành xong hình phạt bổ sung về tiền, bồi thường thiệt hại hoặc nghĩa vụ dân sự khác...
Những trường hợp không được xem xét đặc xá gồm người có căn cứ khẳng định đã sử dụng trái phép các chất ma tuý (người nghiện); người phạm tội về ma tuý bị phạt tù đến 7 năm mà thời hạn chấp hành còn lại trên 1 năm (từ 1 năm trở xuống được đặc xá); phạm các tội về ma tuý bị phạt tù trên 7-15 năm mà thời hạn chấp hành còn lại trên 2 năm; phạm các tội về ma tuý bị phạt tù trên 15 năm, tù chung thân mà thời hạn chấp hành còn lại trên 3 năm.
Không xét đặc xá người đồng thời phạm 2 tội như giết người và cướp tài sản; giết người và hiếp dâm; giết người và hiếp dâm trẻ em; cướp tài sản và hiếp dâm; cướp tài sản và hiếp dâm trẻ em.
Từ năm 2009 đến nay đã có hơn 40.000 người có đủ điều kiện được đặc xá. Số người tái phạm sau đặc xá, tha tù rất ít, người được đặc xá đã tái hoà nhập cộng đồng có hiệu quả, có nhiều mô hình tốt...
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng phải công khai, minh bạch, dân chủ hơn nữa, phải có sự giám sát lẫn nhau giữa các cơ quan tố tụng đối với công tác đặc xá. Sự phối hợp giữa trại giam và gia đình phạm nhân trong việc xem xét đặc xá như trách nhiệm bồi thường dân sự của người đang chấp hành án cần được kiểm tra, giám sát, đối chiếu các tiêu chuẩn với từng phạm nhân để xem xét kỹ lưỡng, không để xảy ra sai sót.