Đại sứ Anh Ian Frew: Rất ấn tượng khi thấy Việt Nam phục hồi và mở cửa sau đại dịch

* Thưa Đại sứ, các ưu tiên trong nhiệm kỳ của ông là gì?

- Sang năm là kỷ niệm 50 năm quan hệ giữa hai nước. Đây là dịp để chúng ta nhìn lại những thời khắc quan trọng, những thành tựu và những tiềm năng ở phía trước. Chúng tôi đã xác định 3 lĩnh vực mà chúng tôi muốn phát triển hợp tác hơn nữa, thứ nhất là giáo dục, thứ hai là thương mại, và thứ ba là sự bền vững.

Một trong những điều làm tôi rất vui từ lúc tôi đến Việt Nam từ 3 tháng trước là việc hai bên hợp tác trên rất nhiều lĩnh vực. Điều rất quan trọng là thương mại đã bùng nổ giữa Anh và Việt Nam, lên tới 5,9 tỷ bảng và tăng 12% trong 2 năm qua. Hai nước chúng ta sẽ hợp tác để tiếp tục phát triển quan hệ thương mại và đầu tư.

Tiếp theo, chúng ta sẽ thúc đẩy quan hệ giáo dục, hiện đã có 15.000 sinh viên Việt Nam đang theo học ở Anh và chúng ta cần phải tiếp tục xây dựng quan hệ giữa các trường đại học và viện nghiên cứu của hai nước.

Tôi cũng chờ đợi nhiều sự hợp tác giữa hai bên về phát triển bền vững, biến đổi khí hậu, và năng lượng tái tạo. Chúng ta vừa kết thúc đàm phán do Anh và EU đứng đầu với Việt Nam về thực thi các cam kết ở COP26 liên quan đến chuyển đổi năng lượng công bằng. Chúng tôi ủng hộ Việt Nam về năng lượng xanh,  về cơ sở hạ tầng cho năng lượng xanh trong nhiều năm tới. Việc phát triển kinh tế xanh và bền vững là kế hoạch rất tham vọng của Việt Nam.

* Ông nghĩ hai bên có thể hợp tác như thế nào để Việt Nam đạt được cam kết net zero và Việt Nam có thể làm gì để thu hút đầu tư xanh từ Anh?

- Năng lượng tái tạo là lĩnh vực trọng tâm trong quan hệ hợp tác Anh – Việt. Các nhà đầu tư Anh và các nhà đầu tư quốc tế khác sẵn sàng giúp Việt Nam trong lĩnh vực này. Thỏa thuận Đối tác chuyển dịch năng lượng bình đẳng JEPT vừa đạt được là cam kết của các nhà đầu tư quốc tế, trong đó có Anh, để giúp Việt Nam về tài chính, chuyên môn, và phát triển công nghiệp cho năng lượng tái tạo. Việt Nam có tiềm năng rất lớn về năng lượng gió, đặc biệt là gió ngoài khơi, năng lượng mặt trời,… tất cả sẽ giúp Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa.

* Ông có thể chia sẻ gì về việc Anh gia nhập Hiệp định đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)?

- Nước Anh đang trong quá trình đàm phán và tôi rất vui vì có sự ủng hộ của Việt Nam. Tôi lạc quan rằng việc đàm phán có thể xong vào những tháng đầu năm 2023. Điều đó thể hiện cho cam kết tiếp tục của Anh muốn làm sâu sắc hơn quan hệ với khu vực Đông Nam Á nói chung và với Việt Nam nói riêng. Đàm phán đang tiến triển tốt.

* Liệu năm tới nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, hai bên có nâng tầm quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện hay không? 

- Hai bên đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược từ 12 năm trước và gia hạn cách đây 2 năm. Đây là nền tảng mạnh mẽ để phát triển quan hệ giữa Anh và Việt Nam đem lại tất cả tiềm năng cần thiết để phát triển quan hệ trong các lĩnh vực trong các lĩnh vực kinh tế, an ninh quốc phòng, giáo dục và y tế. Tôi rất hài lòng thấy quan hệ sẽ tiếp tục phát triển.

* Đại sứ có thể chia sẻ cảm tưởng trong mấy tháng qua kể từ khi ông tới Việt Nam?

- Trong 3 tháng đầu tiên ở Việt Nam, tôi đã có trải nghiệm thật là tuyệt vời, thật đầy năng lượng và bất kỳ ai tôi gặp đều chào đón tôi vô cùng nồng hậu. Khi tôi mới đến đây được 2 tuần thì Nữ Hoàng Anh qua đời, đó là thời khắc rất buồn với nước Anh và tôi đã rất xúc động với sự sẻ chia của người dân Việt Nam. Tôi cũng cảm nhận được sự nhiệt tình với màn trình diễn của đội tuyển Anh và xứ Wales trong World Cup vừa qua, tiếc là đội tuyển không vào được sâu hơn nhưng người Việt Nam đã ủng hộ rất nhiệt tình.

* Ông cảm nhận thế nào về sự phát triển và sự năng động ở Việt Nam?

- Một điều rất ấn tượng là thấy Việt Nam phục hồi và mở cửa sau đại dịch Covid-19. Đây là nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực, nếu không là cả thế giới trong năm nay cho dù có nhiều thách thức trên thế giới. Sự phát triển kinh tế và xã hội đang diễn ra nhanh chóng ở Việt Nam và Chính phủ tập trung phát triển kinh tế, thu hút đầu tư và nhiều lĩnh vực nữa. Mục tiêu trở thành một nước thu nhập cao là rất tham vọng và nhiều thách thức. Tuy nhiên, tôi nghĩ điều này hoàn toàn khả thi với Việt Nam trong thời gian tới, và chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam.

* Đại sứ mong muốn gì về hợp tác giữa hai bên trong năm mới?

- Tôi muốn thấy sự tiến triển không chỉ trong hợp tác về các vấn đề chính sách quan trọng mà cả hợp tác con người với con người. Tôi mong đến cái Tết đầu tiên ở Việt Nam để tìm hiểu nhiều hơn về cách người Việt đón Tết, về văn hóa, và sự kết nối gia đình. Tôi rất lạc quan và rất mong đón cái Tết này. Chúc mừng năm mới!

* Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ.