Dấu son chờ ai?

Khởi thủy là một dòng sông nhỏ rất đẹp, nhưng từ cuối thập niên 60 của thế kỷ trước, khi tốc độ công nghiệp hóa và đô thị hóa được thực hiện như vũ bão, Cheonggeochon đã biến thành con kênh nước đen, tanh hôi đến rợn người chảy giữa thành phố hiện đại. Trả lại sự sống thanh khiết cho Cheonggeochon vì thế đã trở thành nỗi ám ảnh và là thách thức không thể vượt qua của nhiều đời đô trưởng Seoul. Thế rồi, Lee Myung Bak đã xuất hiện.

Cứ như lời giới thiệu không giấu hết niềm vui của Dzin - hướng dẫn viên du lịch của Seoul, thì ngay sau khi ngồi vào chiếc ghế Đô trưởng, ông Lee Myung Bak đã nói trong cuộc họp báo đầu tiên: "Tôi sẽ tạo mọi điều kiện mà các chủ công ty có thể sẽ không ngờ để trong một thời gian ngắn nhất, họ chấm dứt được việc góp phần làm chết Cheonggeochon, nếu còn muốn tiếp tục làm ăn với chúng tôi. Tôi cũng sẽ yêu cầu các vị và cơ quan giúp việc cho tôi ngay trong ngày mai phải bắt tay vào các công trình xử lý nước thải đô thị một cách cụ thể.

Tôi xin nhấn mạnh đến những chữ "ngày mai" và "cụ thể". Đơn giản là, chúng ta không thể sống bình yên nếu Cheonggeochon còn… chết". Từ đó, "không tuần nào Lee Myung Bak lại không có mặt tại những điểm nóng của công trường. Nhiều việc ông ấy đã quyết và buộc thực hiện tại chỗ. Đó là lý do trước lúc dồn rất nhiều phiếu cho ông Đô trưởng lên làm Tổng thống, dân Seoul đã gọi Cheonggeochon là kỳ quan".

Nghe quá khứ, nhìn ngắm hiện tại của Cheonggeochon, tôi bỗng nhớ về những dòng sông, những con kênh mà cái chết của nó đã làm điêu đứng thêm đời sống của hàng triệu dân nghèo, nhất là nông dân ở đất nước mình. Thị Vải (Đồng Nai), Ba Hạ (Phú Yên) Trà Khúc (Quảng Ngãi), Thu Bồn (Quảng Nam)… nhưng đậm đặc hơn có lẽ là TP.HCM, với 100% con kênh và Hà Nội, với hơn phân nửa trong số những dòng sông chảy qua đều đã "chết lâm sàng"!

Khi một đoạn của Cheonggeochon được chọn làm điểm tham quan du lịch với dòng nước róc rách bốn mùa trong veo, cũng là lúc cử tri Seoul trìu mến gọi đó là kỳ quan và chính thức ghi thêm một dấu son để Đô trưởng Lee Myung Bak bước vào làm chủ tòa Nhà Xanh của Hàn Quốc. Còn ở Việt Nam?

Tôi vẫn nghĩ dư luận sẽ không tiếc chữ nghĩa và dân mình không bao giờ quên ơn, chỉ có điều không biết có khi nào và đến bao giờ họ mới có được cái phút giây trìu mến gọi hai tiếng "tượng đài" đối với những dòng sông, con kênh như Tô Lịch, Thị Vải, Tham Lương, Nhiêu Lộc… Những dấu son vì thế, cứ mãi chực chờ nhưng vẫn chưa có người để được ghi.

Ba Thợ Tiện