Để phát triển nông nghiệp xanh, các chuyên gia nói "cần tháo điểm nghẽn"

Chia sẻ tại Diễn đàn Thu hút đầu tư phát triển nông nghiệp xanh 2024 diễn ra sáng 30/7 tại TP.HCM, ông Hoàng Quang Phòng - Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho biết, phát triển nông nghiệp xanh, kinh tế xanh là xu hướng tất yếu và yêu cầu bắt buộc trong sản xuất hàng hoá.

Tháo gỡ các điểm nghẽn để phát triển nông nghiệp xanh

Ông Phòng nhấn mạnh, vẫn còn những thách thức, điểm nghẽn trong nỗ lực hình thành chuỗi sản xuất nông nghiệp xanh, thông minh; vừa ứng dụng cách mạng công nghiệp 5.0 phù hợp nhất với đặc thù ngành nông nghiệp Việt Nam, vừa thúc đẩy chuyển đổi bao trùm, phát triển xanh, phát thải thấp.

“Vì vậy, tháo gỡ điểm nghẽn, vướng mắc, với nỗ lực từ phía doanh nghiệp, nhà đầu tư, nông dân, nhà quản lý đồng hành, đóng góp nguồn lực, chia sẻ tri thức sẽ có ý nghĩa phát huy hơn nữa giá trị đầu tư, liên kết, hợp tác chặt chẽ để mang đến một hệ sinh thái nông nghiệp xanh, tuần hoàn, hiệu quả và bền vững”, ông Phòng nói.

Ông Ngô Xuân Chinh - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Chuyển giao tiến bộ kỹ thuật nông nghiệp, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam cho biết, nông nghiệp xanh được xem là hướng tiếp cận, là phương pháp mới trong lĩnh vực nông nghiệp; cân bằng giữa sự phát triển nông nghiệp và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, hướng đến phát triển bền vững.

Nông nghiệp xanh tập trung vào các phương pháp canh tác thông minh như: bón phân hữu cơ, thuốc trừ sâu sinh học, hệ thống tưới tiết kiệm, công nghệ số…

Theo ông Chinh, phát triển nông nghiệp xanh tại Việt Nam chưa có quy hoạch cụ thể về việc sản xuất hữu cơ; chưa có các cơ chế, chính sách riêng hỗ trợ cho hoạt động sản xuất mà chủ yếu lồng ghép trong các chương trình khác như chương trình phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, hỗ trợ liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản thông qua hợp đồng…

Quy mô sản xuất nhỏ lẻ gây hạn chế cho việc áp dụng các hình thức sản xuất khép kín, tập trung. Đồng thời, sản xuất nông nghiệp xanh đòi hỏi về trình độ, kiến thức khiến người nông dân phải cao, ứng dụng tiến bộ khoa học phải hiệu quả.

Nhiều nông dân vẫn còn thói quen và tư duy cũ trong sản xuất như sử dụng quá mức phân bón vô cơ quá mức, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật. Trong chăn nuôi thú y, thủy sản lạm dụng chất kích thích tăng trưởng, hậu quả gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người...

Về phía người tiêu dùng cũng chưa có khả năng phân biệt sản phẩm hữu cơ với sản phẩm thông thường. Những lý do trên là thách thức cho việc phát triển nông nghiệp xanh tại Việt Nam.

Đã có những địa phương bắt đầu làm nông nghiệp xanh

Phát biểu tại diễn đàn, ông Lê Minh Dũng - Chủ tịch Hội Nông dân TP.HCM cho rằng, phát triển nông nghiệp xanh là xu hướng tất yếu. Hội Nông dân TP.HCM đã tập trung vận động hội viên thực hiện các phong trào như xây dựng nông thôn mới, phát triển giống cây nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn thành phố.

Ông Dũng cho rằng, phát triển nông nghiệp đô thị hiện đại, bền vững theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ sinh học là hướng đi tất yếu khi quỹ đất nông nghiệp của TP.HCM ngày càng bị thu hẹp. Bên cạnh đó, TP.HCM còn nghiên cứu, chuyển giao các mô hình hình nông nghiệp tiên tiến; nghiên cứu, lai tạo giống cây trồng, vật nuôi mới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Trịnh Minh Hoàng nêu thực tế, Ninh Thuận là một địa phương nổi tiếng khô hạn. Nhưng gần đây, nhờ xây dựng hệ thống thủy lợi, cơ cấu lại giống cây trồng nên địa phương đạt được nhiều hiệu quả.

Các loại cây có múi phát triển được ở Ninh Thuận có chất lượng không thua kém gì các vùng khác, như: sầu riêng, măng cụt, chôm chôm không thua gì miền Tây. Đặc biệt, nho, táo có diện tích trồng và phát triển lớn nhất cả nước.

“Hiện, Ninh thuận đã được cấp 37 mã số vùng trồng, 15 mã số vùng trồng xuất khẩu và 22 số mã vùng trồng nội địa, với diện tích trên 235ha", Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết.

Ông Hoàng Quang Phòng - Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhìn nhận, tại nhiều địa phương trên cả nước đã có những mô hình phát triển nông nghiệp xanh. Phát triển nông nghiệp theo xu hướng thị trường thế giới, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Qua đó, bước đầu ghi nhận được những kết quả từ mô hình sản xuất nông nghiệp xanh, sạch, Những sản phẩm nông nghiệp, thủy sản sạch đã truy xuất được nguồn gốc, cung cấp cho các siêu thị lớn trong nước và xuất khẩu đi nhiều nơi trên thế giới.

"Nông nghiệp nước nhà có dư địa phát triển rất lớn, trong thời gian tới, chúng ta cần phải tận dụng được dư địa này để bà con nông dân thực sự được hưởng lợi từ thành quả sản xuất của họ. Đồng thời, doanh nghiệp cũng có lợi trong phát triển, xuất khẩu, kinh doanh nông sản và đây là một lợi thế phải được tính đến trong lĩnh vực cạnh tranh của nền kinh tế nước nhà", ông Phòng chia sẻ.