Đề thi chọn học sinh giỏi Văn lớp 12 ở 1 tỉnh được đánh giá hay, thách thức học sinh

Đề thi chọn học sinh giỏi Văn

Mới đây, Sở GDĐT Thừa Thiên Huế vừa tổ chức Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh lớp 12 THPT năm học 2022-2023. Đề thi Ngữ văn có thời gian 180 phút với 2 câu như sau:

Câu 1 (8 điểm): "Sự hy sinh chẳng còn ý nghĩa sau khi bạn bắt đầu cảm thấy mình đang hy sinh". Anh/chị có đồng ý với quan niệm trên không? Theo anh/chị, thế nào là sự hy sinh có ý nghĩa?

Câu 2 (12 điểm): "Nhan đề tác phẩm là cửa sổ nhìn ra thế giới do nghệ sĩ mở ra, là "chìa khóa nghệ thuật" giúp người đọc mở ra cánh cửa chìm của tác phẩm". Bằng trải nghiệm văn học của mình, qua hai tác phẩm cụ thể, anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên. 

Ngay sau khi đề thi được chia sẻ, nhiều người đã nhận xét đề hay, tuy nhiên cũng khá khó, đòi hỏi học sinh phải vận dụng kiến thức và hiểu biết. 

Liên quan đến đề thi trên, TS. Phạm Thị Hương Quỳnh, Viện Ngôn ngữ học cho hay: "Một trong những yêu cầu của đề thi học sinh giỏi văn đó là phải có năng lực phân tích đánh giá".

Theo TS Quỳnh, đề thi chọn học sinh giỏi của Thừa Thiên Huế năm nay gồm có 2 câu: câu 1 là nghị luận xã hội và câu 2 là nghị luận văn học.

Câu 1 nghị luận về sự hi sinh. Sự hi sinh chẳng còn ý nghĩa sau khi bạn bắt đầu cảm thấy mình đang hi sinh. Hi sinh chính là sự cống hiến không vụ lợi. Câu hỏi này phù hợp với đối tượng học sinh giỏi. Các em sẽ phải lập luận, đưa dẫn chứng về khái niệm hi sinh và thế nào là "thấy mình đang hi sinh" để cắt nghĩa, lý giải và đưa ra quan điểm cá nhân của mình. Câu hỏi này vừa sức với đối tượng là học sinh giỏi Văn.

Trong hai câu đề bài thì câu số 2 sẽ khá khó đối với học sinh. Các em phải nghị luận về một vấn đề có tính hàn lâm cao, đó là phân tích, đánh giá về vai trò của nhan đề (tức là tên) của tác phẩm văn học. 

Phần này thiên về kiến thức lý luận văn học khá nhiều. Để đưa ra những kiến giải đòi hỏi học sinh phải có một năng lực phân tích, đánh giá và những hiểu biết về lý luận văn học để lý giải vai trò của nhan đề tác phẩm văn học. 

Cái khái niệm gọi là "cửa sổ nhìn ra thế giới" và "mở ra cánh cửa chìm của tác phẩm" chính là khẳng định về vai trò của nhan đề trong việc thể hiện đề tài, chủ đề của tác phẩm văn học. Tên tác phẩm bao giờ cũng gắn liền với nội dung cơ bản của tác phẩm văn học. Nó có tác dụng khơi gợi hứng thú đối với người đọc".

"Nói chung, câu 2 trong đề văn này khá khó, tuy nhiên lại có tính phân loại cao, sẽ thực sự tìm ra những học sinh giỏi của môn Văn", TS Quỳnh bày tỏ.