Điều ít biết về cựu Ngoại trưởng Tần Cương, ngôi sao đang lên của Trung Quốc đột ngột 'ngã ngựa'

Ngôi sao đang lên đột ngột 'ngã ngựa'

Chính phủ Trung Quốc ngày 25/7 đã đưa ra quyết định bãi nhiệm ông Tần Cương, 57 tuổi khỏi vị trí ngoại trưởng, vai trò mà ông đảm nhiệm chưa đầy 7 tháng sau khi được bổ nhiệm.

Quyết định trên đã được thông qua tại kỳ họp thứ 4 Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (tức Quốc hội) Trung Quốc khóa 14 hôm 25/7. Theo đó, ông Vương Nghị, 69 tuổi - Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc - được tái bổ nhiệm thay thế ông Tần. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ký sắc lệnh ban hành quyết định này.

Vốn là một trong những ngoại trưởng trẻ nhất của Trung Quốc, giờ đây ông Tần Cương (57 tuổi) cũng lập kỷ lục là người giữ chức ngoại trưởng Trung Quốc trong thời gian ngắn nhất.

Ông Tần sinh năm 1966 tại thành phố Thiên Tân. Ông theo học ngành chính trị quốc tế tại Đại học Quan hệ Quốc tế ở Bắc Kinh. Đây là một trong những trường danh giá nhất Trung Quốc cho những người muốn theo đuổi sự nghiệp ngoại giao. Nhờ thành tích học tập và hoạt động xuất sắc, ông được kết nạp Đảng Cộng sản Trung Quốc khi là sinh viên và tốt nghiệp vào tháng 7/1988. Năm 1992, ông bắt đầu làm việc tại Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Ông Tần Cương từng có sự nghiệp thăng hoa tại Bộ Ngoại giao Trung Quốc. Nổi tiếng với tiếng Anh lưu loát và là một nhà ngoại giao có phong cách nói chuyện cứng rắn, ông Tần đã ba lần phục vụ tại các Đại sứ quán của Trung Quốc ở nước ngoài. Ông từng giữ các chức vụ như Bí thư thứ ba Đại sứ quán Trung Quốc ở Luân Đôn, sau đó thăng chức là Bí thư thứ hai Ban Tây Âu, Phó Trưởng ban, rồi Trưởng ban, Tham tán của Đại sứ quán Trung Quốc tại Anh. Ngoài đời, ông nổi tiếng đam mê thể thao và là "fan" hâm mộ cuồng nhiệt của đội tuyển Arsenal.

Năm 2005, ông được điều về Trung Quốc và trở thành Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao. Kể từ đây, ông nổi tiếng là một nhà ngoại giao có phong cách nói chuyện cứng rắn, trả lời quyết liệt những câu hỏi từ các phóng viên - nét đặc trưng cho chính sách ngoại giao "chiến lang" của Trung Quốc.

Từ năm 2014 đến 2018, ông được thăng chức vụ trưởng Vụ Lễ tân và thường xuyên tháp tùng Chủ tịch Tập Cận Bình trong các chuyến công du quốc tế cũng như trong các cuộc gặp lãnh đạo nước ngoài. Thời gian này, ông Tần Cương được đánh giá là phụ tá năng nổ và được Chủ tịch Tập Cận Bình tin cậy.

Con đường thăng tiến lên vị trí ngoại trưởng của ông Tần Cương được xem là rất nhanh. Ông được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc năm 2018 và 3 năm sau trở thành đại sứ Trung Quốc tại Mỹ từ tháng 7/2021. Sau chưa đầy 2 năm giữ chức vụ Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, ông được bổ nhiệm chức Ngoại trưởng Trung Quốc hồi tháng 12/2022.

Vì sao ông Tần Cương mất chức?

Theo BBC News, khoảng một tháng trước, ông Tần Cương bất ngờ "biến mất" trước công chúng và không xuất hiện để thực hiện các nhiệm vụ bình thường của mình. Lý do chính thức được đưa ra là do ông gặp một số vấn đề sức khỏe.

Lần gần nhất ông Tần Cương xuất hiện trước công chúng là ngày 25/6 khi ông gặp các bộ trưởng ngoại giao Nga, Việt Nam và Sri Lanka trong các sự kiện ngoại giao ở Bắc Kinh.

Tuy nhiên sau đó, ông đã hủy cuộc gặp với Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell ngày 4/7. Ông Tần cũng không tham dự các cuộc họp với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen và Đặc phái viên của tổng thống Mỹ về khí hậu John Kerry sau đó.

Ông Tần Cương thậm chí cũng không tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 56 tại Jakarta, Indonesia tuần trước. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã thông báo ông Tần không thể tham dự Hội nghị vì "lý do sức khỏe", nhưng không nêu cụ thể.

Khi được hỏi về việc ông Tần đang ở đâu, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh từng trả lời mập mờ rằng, bà không có thông tin gì.

Nhiều tuần trôi qua, việc ông Tần không xuất hiện trở lại đã dấy suy đoán rằng, ông có thể bị trừng phạt vì bước ra khỏi ranh giới chính trị.

Theo BBC News, sau đó, mạng xã hội Trung Quốc xôn xao tin đồn ông Tần Cương vướng bê bối tình cảm với một nữ MC truyền hình, bình thường hoạt động khá tích cực trên mạng xã hội nhưng hiện cũng bỗng dưng "biến mất".

Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ khả năng một trường hợp khẩn cấp về sức khỏe đã khiến ông Tần Cương không thể đảm nhận vai trò của mình. 

Ngoài ra, cũng có đồn đoán rằng, ông Tần mất chức vì bị đánh giá là chưa đủ cứng rắn, quyết liệt và khôn ngoan để trở thành "chiến binh sói" nhằm theo đuổi chính sách ngoại giao "chiến lang" của Trung Quốc, BBC News đưa tin.