Đối thoại với Trường ĐH SPKT TP.HCM về học phí: Đừng để đại học chỉ dành cho những người có tiền

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM tổ chức buổi gặp gỡ sinh viên khó khăn và trao đổi thông tin học phí năm học 2023-2024 chiều 16/9.

Trong thông báo do ông Lê Hiếu Giang, Phó Hiệu trưởng nhà trường ký ngày 12/9 nêu rõ, thành phần tham dự là Ban giám hiệu, lãnh đạo một số phòng ban và sinh viên tham gia chương trình tự do. Tuy nhiên, công tác kiểm tra trước buổi gặp mặt rất gắt gao từ sảnh chờ thang máy cho đến cửa phòng họp.

Theo đó, ngay từ sảnh lên thang máy, một lực lượng bảo vệ chốt chặn kiểm tra, sinh viên phải có thẻ sinh viên mới được vào thang máy. Nếu sinh viên nào không mang theo thẻ, các em được hướng dẫn qua quầy lễ tân để lực lượng này kiểm tra thông tin. Các em sẽ phải đọc mã số sinh viên để nhân viên tại quầy tra trên hệ thống; đồng thời, các nhân viên này cũng sẽ hỏi nhiều câu bất chợt như họ tên, ngày tháng năm sinh, quê quán, tên cha mẹ... 

Theo ghi nhận, trong chiều qua có khá nhiều sinh viên không thuộc Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM và một số người thân có con em học tại trường bị từ chối tham dự buổi gặp mặt, trao đổi thông tin về học phí. Bên cạnh đó, cũng có phóng viên, nhà báo bị "cấm cửa" ngay tại thang máy lên phòng họp.

Đừng để đại học chỉ dành cho người có tiền

Trao đổi với Dân Việt, nhiều sinh viên tham dự buổi gặp mặt với lãnh đạo nhà trường cho biết, buổi làm việc diễn ra trong không khí ôn hòa. 

Ông Lê Hiếu Giang, Phó hiệu trưởng nhà trường cho rằng, trong tuần qua có nhiều thông tin trên mạng xã hội phản ánh về chuyện học phí của trường tăng. Tuy nhiên, nhiều thông tin đăng tải chưa thực sự chính xác. Nhà trường tổ chức buổi đối gặp gỡ sinh viên với mong muốn các em sẽ trao đổi thẳng thắn tất cả những vấn đề còn khúc mắc. 

Tại buổi gặp mặt, nhiều câu hỏi liên quan đến việc trường tăng học phí bất ngờ ở mức cao đột biến khiến nhiều em không kịp trở tay. Trong đó, em Võ Văn Trường, tân sinh viên khóa 23 khoa Công nghệ Hóa học và Thực phẩm cho rằng, theo học phí định mức nhà trường công bố trước đó, chương trình chất lượng cao tiếng Việt có đơn giá 1.237.000 đồng/tín chỉ; mỗi học kỳ đóng 23.200.000 đồng. Như vậy, 4 năm học với 8 học kỳ, sinh viên sẽ đóng số tiền học phí là khoảng 200 triệu đồng.

Đối với sinh viên xuất thân trong gia đình bình thường, mẹ làm công nhân, bố buôn bán nhỏ thì học phí một học kỳ đã bằng 2- 3 tháng thu nhập của gia đình. 

Võ Văn Trường đề xuất, nhà trường có thể thay đổi mức học phí để giảm áp lực cho sinh viên - nhất là những sinh viên có hoàn cảnh như Trường: chưa quá khó khăn để nhận được sự hỗ trợ của cơ quan chính quyền và nhà trường, nhưng cũng chưa đủ khá giả để thoải mái lo chi phí học tập.

Sinh viên này mong rằng, việc học đại học không phải chỉ dành cho người có tiền mà dành cơ hội cho tất cả các sinh viên.

Một sinh viên năm cuối khoa Điện, Điện tử chia sẻ: việc tăng học phí một cách đột ngột mà không đưa ra đề án trước cho tân sinh viên cũng như sinh viên năm 2, 3, 4... đã khiến sinh viên sốc. Sinh viên này cho rằng, nếu việc tăng học phí được nhà trường báo trước 1 học kỳ thì sinh viên có thể chủ động, dễ dàng chuẩn bị. Đằng này, vào đầu năm học, nhà trường "đùng một cái" tăng học phí nên sinh viên rất khó xoay xở.

Trong khi đó, Đoàn Phương Nam, sinh viên năm 4 khoa Cơ khí cho rằng, không phải sinh viên nào trong trường cũng đều có điều kiện tốt để đáp ứng được mức học phí tăng. Đối với sinh viên khóa 2022 trở về trước, mức học phí tăng vẫn nằm trong phạm vi có thể cố gắng xoay xở. Tuy nhiên, đối với khóa 2023, mức học phí cao đột biến, tân sinh viên rất dễ bị... hụt chân, khó trang trải lập tức.

Đoàn Phương Nam đặt câu hỏi, liệu nhà trường sẽ có biện pháp, tìm cách hỗ trợ học phí cho cho sinh viên. Nếu tăng như mức như hiện tại sẽ khiến nhiều gia đình khó khăn, không thể chi trả quá nhiều tiền một lúc.

Ngoài các câu hỏi này, rất nhiều sinh viên khác cũng đặt nhiều câu hỏi liên quan đến học phí học lại, học kéo dài, học phí chương trình chất lượng cao... và đề nghị nhà trường có thông báo đề án học phí cho những năm học tiếp theo để tránh việc tăng đột biến.

Học phí cũng là một khoản đầu tư

Ông Hồ Thành Công, Phòng Kế hoạch Tài chính, Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM lý giải, việc tăng học phí trong năm học 2023-2024 dựa trên Nghị định số 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí.

Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM là trường được giao quyền tự chủ nhóm I, tự thu chi. Do vậy, so với mức trần, trường được thu gấp 2,5 lần so với các trường bình thường. 

Theo lộ trình của Nghị định 81/2021/NĐ-CP (có hiệu lực từ năm 2021), mức phí mức trần thấp nhất năm 2021 là 20,5 triệu, cao nhất là 24 triệu. Tương ứng, năm 2022, mức thấp nhất là 31,250 triệu, cao nhất là 36,250 triệu; năm 2023 thấp nhất là 35,250 triệu và cao nhất là 41 triệu đồng... Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 165/NQ-CP yêu cầu giữ ổn định học phí so với năm học 2021-2022. Do đó, trong suốt 3 năm học 2020-2021, 2021-2022, 2022-2023 trường đảm bảo không tăng học phí, những sinh viên đã đóng học phí vượt mức sẽ được chuyển sang năm học tiếp theo; sinh viên ra trường sẽ được nhà trường hoàn lại số tiền vượt này.

Nghị quyết 165/NQ-CP chỉ áp dụng cho năm học 2022 - 2023, nếu năm 2023 không có quy định khác thì mức học phí năm học 2023 - 2024 sẽ áp dụng theo quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP, theo đó sẽ tăng cao so với mức học phí năm học 2022 - 2023.

Năm học 2023-2024 trường xác định học phí hệ chính quy đại trà lần lượt là 26 triệu đồng (các ngành kinh tế, xã hội), 29 triệu đồng (các ngành kỹ thuật), công nghệ và cao nhất 32,5 triệu đồng (các ngành kiến trúc). Đây là mức thu được nhà trường thành lập hội đồng xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng, đồng thời, được Hội đồng trường thông qua căn cứ theo định mức kinh tế - kỹ thuật đã xây dựng và đảm bảo không vượt quá mức trần quy định tại Nghị định 81. 

Việc sinh viên phản ứng khi học phí tăng đột biến, ông Công cho rằng, liên tiếp 3 năm trường không tăng học phí, mức tăng học phí hơn 33% của năm nay là so với năm học 2020-2021. Đồng thời, đối với khối ngành kinh tế, kỹ thuật, mức thu học phí của trường vẫn còn rất thấp.

Đối với sinh viên khóa 2023, nhà trường đã công khai thông tin học phí trên trang tuyển sinh và báo cáo trên trang của Bộ GDĐT. Mức học phí này được trường phê duyệt theo đề án tuyển sinh năm 2023 ngày 8/5/2023. Mức học phí này là tạm thu.

Tuy nhiên, đối với các khóa từ năm 2022 trở về trước, nhà trường thừa nhận việc không thông báo cho sinh viên về tăng học phí là vì Nghị định 81 đang sửa đổi, chưa thống nhất. Đồng thời, gần đây có thêm đề xuất về việc lùi thực hiện Nghị định 81 thêm 1 năm để chia sẻ khó khăn với người học... Do đó, nhà trường chưa công khai.

Ông Công cho rằng, đi học cũng là một dạng đầu tư, và nhà trường luôn tuân thủ lộ trình theo quy định nhà nước. Đối với khóa 2023, học phí hiện nay là tạm thu. Trong thời gian tới, khi Chính phủ và Bộ GDĐT có văn bản chính thức quy định về mức học phí cho năm học 2023-2024, nhà trường sẽ điều chỉnh theo đúng quy định.

Ngoài ra, nhà trường cũng cam kết trích 8% mức thu học phí để trao học bổng khuyến khích và học bổng hỗ trợ sinh viên với tổng số tiền gần 50 tỷ đồng. Lãnh đạo nhà trường khẳng định, nhà trường cam kết sẽ không để bất cứ sinh viên nào phải dừng việc học vì khó khăn.