FBI giải mật tài liệu vụ 11/9, tiết lộ nhiều bất ngờ về "những công dân Arab Saudi"

FBI công bố tài liệu giải mật mới dài 16 trang liên quan tới hỗ trợ hậu cần cho hai tên không tặc người Arab Saudi.

Cơ quan Điều tra Hình sự Liên bang Mỹ (FBI) hôm 11/9 công bố tài liệu giải mật nhân tưởng niệm 20 năm vụ khủng bố 11/9, trong đó mô tả những mối liên hệ giữa hai tên không tặc với công sự người Arab Saudi ở Mỹ, nhưng không đưa ra bằng chứng cho thấy chính phủ Arab Saudi đồng lõa.

Tuần trước, Biden yêu cầu Bộ Tư pháp và những cơ quan khác giải mật tài liệu điều tra và công bố trong vòng 6 tháng tới. 16 trang đã được phát hành tối 11/9, vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ tham gia các sự kiện tưởng niệm ngày 11/9 ở New York, Pennsylvania và bắc Virginia. Người thân nạn nhân trước đó phản đối ông có mặt tại các sự kiện nếu chưa công bố tài liệu giải mật.

Biden những tuần gần đây đối mặt áp lực từ gia đình nạn nhân, những người muốn xem hồ sơ khi theo đuổi vụ kiện ở New York, với cáo buộc quan chức cấp cao Arab Saudi đồng lõa trong vụ tấn công.

Chính phủ Arab Saudi luôn bác bỏ liên quan đến vụ tấn công. Đại sứ quán Arab Saudi tại Washington hôm 8/9 bày tỏ ủng hộ giải mật hồ sơ để "chấm dứt cáo buộc vô căn cứ nhằm vào vương quốc một lần và mãi mãi", khẳng định bất kỳ cáo buộc nào cho rằng Arab Saudi đồng lõa đều "sai sự thật".

Hồ sơ kể lại cuộc phỏng vấn năm 2015 với một người nộp đơn xin nhập tịch Mỹ. Người này từng nhiều lần liên hệ với các công dân quốc tịch Arab Saudi những năm trước. Những công dân Arab Saudi này đã "hỗ trợ hậu cần đáng kể" cho nhóm không tặc.

Tài liệu công bố vào thời điểm chính trị nhạy cảm giữa Mỹ và Arab Saudi. Chính quyền Biden hồi tháng hai công bố đánh giá tình báo liên quan Thái tử Mohammed bin Salman trong vụ ám sát nhà báo Jamal Kashoggi.

Nhiều suy đoán dấy lên về vai trò của chính quyền Arab Saudi trong tấn công, khi 15 trong số 19 kẻ khủng bố là người Arab Saudi. Osama bin Laden, thủ lĩnh al-Qaeda thời điểm đó, xuất thân từ một gia đình quyền quý trong vương quốc.

Mỹ đã điều tra một số nhà ngoại giao Arab Saudi và những người khác có liên quan tới chính phủ Arab Saudi quen biết nhóm không tặc sau khi họ đến Mỹ, theo tài liệu vừa giải mật.

Tuy nhiên, báo cáo của Ủy ban điều tra 11/9 cho thấy "không có bằng chứng nào cho thấy chính phủ Arab Saudi với tư cách là một tổ chức hoặc quan chức cấp cao Arab Saudi đã tài trợ cá nhân" cho vụ tấn công do al-Qaeda chủ mưu. Nhưng ủy ban cũng lưu ý "khả năng" các tổ chức từ thiện do chính phủ Arab Saudi tài trợ có liên quan.

Chú ý tập trung vào hai tên không tặc đầu tiên tới Mỹ là Nawaf al-Hazmi và Khalid al-Mihdhar. Tháng 2/2000, ngay khi tới miền nam California, chúng đã tới một nhà hàng halal mà chủ sở hữu là công dân Arab Saudi có tên Omar al-Bayoumi, người đã giúp hai tên này tìm thuê một căn hộ ở San Diego. Bayoumi có liên hệ với chính phủ Arab Saudi và từng bị FBI giám sát.