Gia tăng trẻ mắc ho gà, chuyên gia y tế khuyến cáo phòng tránh

Thông tin từ Sở Y tế Hà Nội, từ đầu năm 2024 đến nay, ghi nhận 39 trường hợp mắc ho gà tại 18 quận, huyện, không có ca tử vong, nhưng số ca tăng so với cùng kỳ năm 2023.

Bệnh nhân phần lớn là trẻ em dưới 3 tháng tuổi (chiếm 65%), chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm chủng đầy đủ (chiếm 72%).

Trước đó, Bộ Y tế cũng cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận Việt Nam có hơn 70 ca mắc ho gà, trong đó đa số các ca ho gà tại Hà Nội. 

Theo Bộ Y tế, ho gà lây lan nhanh và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Bệnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên phần lớn số ca mắc là trẻ nhỏ chưa được tiêm phòng vaccine ho gà hoặc trẻ chưa tiêm đủ 3 mũi cơ bản theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Trẻ càng nhỏ thì bệnh càng nặng và càng nhiều biến chứng, đặc biệt là trẻ sơ sinh.

Đáng lưu ý là bệnh ho gà có những dấu hiệu khởi phát tương tự như cảm lạnh thông thường nên nhiều bậc phụ huynh thường có tâm lý chủ quan, tự ý điều trị ở nhà, tự mua thuốc uống hay áp dụng kinh nghiệm dân gian. Điều này làm bệnh ho gà trở nặng và dẫn tới những biến chứng nguy hiểm

Thạc sĩ Đỗ Thị Thuý Hậu – Điều dưỡng trưởng Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, ho gà là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis gây nên.

Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở trẻ em. Biểu hiện chính của bệnh là ho cơn kèm theo đỏ mặt hoặc tím (cơn ho đặc biệt). 

Thạc sĩ Hậu cho biết, bệnh ho gà lây trực tiếp giữa người với người qua đường hô hấp. Bệnh lây mạnh nhất trong giai đoạn viêm long, thông qua giọt bắn của người bệnh khi ho, hắt hơi. 

Trẻ sơ sinh và trẻ em chưa được tiêm phòng vaccine ho gà đầy đủ là đối tượng có nguy cơ cao nhất bị nhiễm bệnh và dễ gặp các biến chứng nguy hiểm. 

Theo thạc sĩ Hậu, bệnh ho gà có triệu chứng điển hình ở giai đoạn khởi phát là nhiễm trùng đường hô hấp trên, ho nhẹ, chảy nước mũi, thường không sốt hoặc sốt nhẹ. Giai đoạn này kéo dài từ 1-2 tuần. 

Ở giai đoạn toàn phát, bệnh ho gà có các dấu hiệu chính là các cơn ho xuất hiện một cách tự nhiên hy do một kích thích nhỏ. Ho rũ rượi, thở rít, trớ ra nhiều đờm trắng quánh dính, đỏ măth. Đặc biệt trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh có những cơn ho ngắn, tím tái. Giữa các cơn ho trẻ vẫn sinh hoạt bình thường. 

Ở giai đoạn phục hồi, người bệnh vẫn có các cơn ho ngắn, số cơn giảm dần và ho có thể tồn tại vài tháng. 

Thạc sĩ Hậu cũng cho biết, bệnh ho gà có các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi nặng, xẹp phổi, suy hô hấp; Viêm não khiến trẻ co giật: Biến chứng cơ học như lồng ruột, thoát vị, sa trực tràng, trường hợp nặng có thể vỡ phế nang, tràn khí trung thất hoặc màng phổi. 

Ngoài ra còn có các biến chứng khác như xuất huyết, kết mạc mắt, bầm tím dưới mí mắt và nguy hiểm nhất là chảy máu nội sọ. 

"Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay khi trẻ có các triệu chứng: Cơn ho kéo dài, trong các cơn ho có đỏ hoặc tím mặt, ăn kém, nôn trở nhiều, ngủ ít, thở nhanh hoặc khó thở", thạc sĩ Hậu cảnh báo. 

Theo thạc sĩ Hậu, trẻ bị bệnh ho gà nếu có các cơn ho ít, thời gian ho ngắn, trong cơn ho không tím mắt có thể chăm sóc tại nhà. 

Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý cách ly trẻ bị bệnh với trẻ lành để tránh lây nhiễm; Cho trẻ nghỉ ngơi, yên tĩnh, tránh kích thích; Đảm bảo môi trường sống tránh khói thuốc lá, bụi, hóa chât; Vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày; Tiếp tục cho bú mẹ, trẻ lớn ăn lỏng dễ tiêu, ăn ít một, chia làm nhiều bữa; Cho trẻ uống thuốc đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ. 

Về cách phòng bệnh ho gà, thạc sĩ Hậu cũng khuyến cáo, cha mẹ cần cho trẻ tiêm phòng bệnh ho gà đầy đủ và đúng lịch; Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch; Vệ sinh thân thể, mũi họng hàng ngày; Đảm bảo nhà ở, lớp học thông thoáng, sạch sẽ; Nếu nghi ngờ trẻ mắc bệnh cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế và cách ly với những trẻ khác.