Hà Nội: "Chạy đua" với ngập lụt, đảm bảo ổn định cuộc sống người dân

Gần 10 ngày qua, hàng nghìn người dân sinh sống tại các huyện Chương Mỹ, Quốc Oai, Thạch Thất (Hà Nội) phải sống trong cảnh ngập lụt do ảnh hưởng mưa lớn từ cơn Bão số 2 và rìa Bắc rãnh áp thấp kết hợp với hội tụ gió trên cao. Ðáng chú ý, sau nhiều ngày không có mưa lớn, mực nước các sông vẫn vượt mức báo động cấp III, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, sản xuất của người dân.

Mực nước vượt mức báo động, ảnh hưởng nghiêm trọng đời sống người dân

Theo báo cáo của Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện Chương Mỹ, do ảnh hưởng của Bão số 2, từ ngày 22 đến ngày 31/7, trên địa bàn huyện có mưa lớn (lượng mưa đo được trên 400mm), kết hợp với nước lũ từ rừng ngang tràn về đã làm mực nước sông Bùi dâng cao rất nhanh.

Mực nước sông Bùi tại Yên Duyệt có lúc lên là 7,40m, cao hơn báo động cấp III là 0,4m; mực nước sông Ðáy tại Ba Thá là 6,30m, dưới mức báo động III 0,3m; mực nước hồ Miễu, hồ Ðồng Sương, hồ Văn Sơn cũng ở mức đỉnh.

Tính đến 11 giờ ngày 31/7, mực nước sông Bùi rút xuống còn 7,13m, cao hơn báo động cấp III là 0,13m; các hồ Đồng Sương, Văn Sơn, Miễu vẫn ở mức vượt đỉnh.

Mưa lũ đã làm vỡ hai vai đập tại xã Nam Phương Tiến và xã Tân Tiến, làm hư hỏng hơn 650m kênh mương tại các xã Hồng Phong, Phú Nghĩa, Thủy Xuân Tiên, Tân Tiến và 100 cầu, cống, đập nhỏ bị ngập, hư hại...

Ðáng chú ý lũ lớn đã làm hơn 4.800m đê thuộc địa bàn 11 xã bị ngập từ 2 đến 90cm, gây ngập úng 141.450m đường giao thông nội đồng, hơn 34.200m đường giao thông nông thôn và nhiều khu dân cư.

Hơn 1.340 hộ dân ở 24 thôn, xóm bị ngập nhà cửa từ 0,5-2m; hơn 1.500 hộ bị ngập lối đi. Hàng nghìn héc-ta lúa, rau màu, nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại, trong đó có hơn 70.000m2 chuồng trại bị ngập; gần 5.000 con gia súc và hơn 210.500 con gia cầm bị ảnh hưởng.

Tại huyện Quốc Oai, những ngày qua cũng có mưa lớn, tổng lượng mưa trên 480 mm. Mưa lớn kết hợp với nước từ thượng nguồn đổ về làm mực nước sông Tích dâng cao, gây ngập úng một số khu dân cư, gồm hơn 500 hộ dân trên địa bàn. Trong đó, xóm Bến Vôi, thôn Cấn Hạ, xã Cấn Hữu là địa bàn bị ngập sâu nhất, được ví là "ốc đảo", khi bốn bề đều mênh mông nước, ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt, đi lại của người dân.

Tính đến 17 giờ trưa 30/7, mưa lũ đã làm ngập gần 790 ha đất sản xuất nông nghiệp, trí giá trên 23 tỷ đồng; gây sạt lở đê bao Phú Bình, xã Phú Cát và gây ra bốn sự cố sạt trượt mái đê hữu Ðáy tại các xã: Sài Sơn, Ðồng Quang và Tân Hòa. Cung sạt trượt có chiều dài từ 25 đến 30m, đe dọa nghiêm trọng đến sự an toàn của các tuyến đê đang bị ngâm nước dài ngày. Có 5 xã với 531 hộ dân, 2.546 nhân khẩu bị ảnh hưởng do mưa lũ.

Tại huyện Thạch Thất, tính đến 9 giờ ngày 31/7, mực nước trên sông Tích cũng dâng cao, tại điểm đo ở xã Kim Quan, mực nước sông Tích cao hơn mức báo động cấp III là 26 cm. Mưa những ngày qua làm 158 ha đất sản xuất nông nghiệp của huyện bị ngập úng, trong đó nhiều diện tích ngập trắng và ngập sâu, khiến cây trồng bị úng, chết. Nhiều diện tích ao hồ nuôi cá bị tràn nước, gây thiệt hại nặng cho các hộ nuôi trồng thủy sản. Thậm chí có trường hợp người dân bị đuối nước do đi đánh cá.

Ðại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội lý giải, nước sông Tích chảy qua các huyện Ba Vì, Sơn Tây, Phúc Thọ, Thạch Thất, Quốc Oai (Hà Nội), hợp lưu với sông Bùi từ huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) chảy về tại ngã ba Tân Trượng, xã Thủy Xuân Tiên (huyện Chương Mỹ), sau đó nhập vào sông Ðáy tại ngã ba Ba Thá (huyện Chương Mỹ), chảy theo sông Ðáy xuôi về địa bàn tỉnh Hà Nam.

Ðối với những trận mưa nhỏ, cục bộ, nước sông tự chảy dựa vào điều kiện địa hình từ cao xuống thấp. Tuy nhiên, khi có mưa lớn kéo dài xảy ra trên diện rộng, lũ rừng ngang dồn về các sông của Hà Nội trong thời gian ngắn, trong khi mực nước đệm trên các sông đều ở mức cao thì việc tiêu thoát sẽ rất chậm, gây ngập úng kéo dài. Khu vực bị ngập lụt sẽ càng nguy hiểm hơn nếu lũ rừng ngang tiếp tục tràn về.

Ðể bảo đảm ổn định cuộc sống người dân vùng lũ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội Nguyễn Xuân Ðại cho biết, thời gian tới TP tập trung khơi thông dòng chảy sông Bùi, sông Ðáy từ Hà Nội đến Hà Nam để nâng cao khả năng tiêu thoát dòng nước nhanh nhất; đồng thời tiến hành giải tỏa vi phạm dọc hành lang các sông và tăng cường đầu tư cải tạo, nâng cấp các tuyến đê. Cùng với đó, thành phố nghiên cứu giải pháp đầu tư về hạ tầng, công trình đối với khu vực dân cư để phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm nhằm tăng sinh kế, nâng cao mức sống cho một bộ phận người dân tiếp tục sống chung với lũ.

Thành lập ngay Ban Chỉ đạo xử lý, khắc phục lũ lụt tại 3 huyện

Chiều 30/7, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài chủ trì cuộc họp khẩn với Thường trực Thành ủy, cùng một số sở, ngành và một số huyện bàn giải pháp phòng, chống lũ lụt cấp bách tại các huyện Chương Mỹ, Quốc Oai, Thạch Thất.

Tại cuộc họp, bà Hoài đánh giá mức lũ tại các khu vực này là rất lớn, nhấn chìm nhiều nhà cửa, hoa màu, gia súc, gia cầm; đe dọa nghiêm trọng đến đời sống, tính mạng của người dân. Mặc dù báo cáo của hầu hết các địa phương là đã chủ động được các phương án, kịch bản nhưng các đơn vị cần có sự phối hợp liên tục, ứng phó kịp thời khi có tình huống xấu xảy ra.

Bí thư Thành ủy Hà Nội lưu ý, hiện tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp, khó dự báo, không loại trừ các tình huống xấu khi nước dâng cao trong những ngày tới. Vì vậy, các địa phương không được chủ quan, lơ là; khi gặp khó khăn, vướng mắc phải báo cáo khẩn với thành phố để có chỉ đạo chi viện và có phương án kịp thời.

Đáng chú ý, người đứng đầu Đảng bộ Hà Nội yêu cầu thành lập ngay "Ban Chỉ đạo xử lý, khắc phục lũ lụt tại 3 huyện Chương Mỹ, Quốc Oai, Thạch Thất". Ban Chỉ đạo này sẽ do Chủ tịch UBND TP Hà Nội làm Trưởng Ban, cùng với các thành viên là Thủ trưởng một số sở, ban, ngành liên quan.

Ban Chỉ đạo cần chú trọng công tác thông tin tuyên truyền để người dân nắm tình hình một cách đầy đủ, chuẩn xác nhất, từ đó tránh các thông tin phiến diện, thiếu chính xác gây hoang mang trong dư luận và nhân dân. Hằng ngày, Ban Chỉ đạo sẽ có báo cáo tình hình lũ lụt cho Thường trực Thành ủy cũng như cung cấp kịp thời cho các phương tiện thông tin đại chúng.

Bí thư Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, việc phòng chống lũ lụt, đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân là nhiệm vụ cấp bách, hàng đầu lúc này; yêu cầu các cấp chính quyền 3 huyện tập trung cao độ, không để xảy ra sự cố đáng tiếc.