Hạn hán ở Đăk Lăk: Người khát, cây khô héo, trâu bò chết

“Mong nước mắt thành mưa”

Lê Như Tiến (xã Bông Krang, huyện Lăk) kể rằng, 4 năm trước khi vừa bước sang tuổi 15 em “xếp bút nghiên” theo cha làm nông. Sau 4 năm miệt mài, em đã phủ xanh hơn 1ha đất mà bố mẹ cho bằng một vườn cà phê. Nhưng khi chuẩn bị “trả ơn” chăm sóc của chủ nhân thì vườn cà phê ấy có nguy cơ sẽ chết trụi vì thiếu nước. Tiến bảo rằng, nếu nước mắt có thể hóa mưa thì em sẽ khóc để cứu vườn cây. Bởi giờ đã tìm đủ mọi cách mà không sao tìm được nước tưới cho cà phê. 

Ở Cư Mốt, huyện Ea H’Leo, đã hơn 1 tháng qua, ngày nào anh Nguyễn Tấn Thành (thôn 1) cũng phải ra suối Cầu Ri để bơm nước tưới vườn cà phê. Suối Cầu Ri đã cạn từ lâu nhưng may mắn vẫn còn một vũng nước đọng lại. Chẳng thể ngồi nhìn hơn 1ha cà phê của mình ngày mỗi héo úa, anh Thành vét vũng nước ấy xuống sâu hơn rồi mỗi ngày 3 bận nổ máy bơm đưa nước về vườn cà phê cách đó hơn 2km.

Anh Nguyễn Tấn Thành (xã Cư Mốt) huyện Ea H’Leo đang cố “mót” hết vũng nước cuối cùng trên suối cầu ri để tưới cho từng cây cà phê.

 Tốn nhiều công sức như thế nhưng mỗi lần nổ máy, anh Thành chỉ tưới được chừng 10-15 cây cà phê thì vũng nước cạn, phải chờ hơn nửa ngày nước mới xuất hiện trở lại.

 “Quanh khu vực này không thể tìm đâu ra nguồn nước. May còn vũng nước này dù biết rằng rất tốn kém nhưng cũng phải cố bơm cứu được cây nào hay cây đó”- anh Thành nói. Vất vả là vậy nhưng anh Thành vẫn thấy mình còn may mắn vì dù sao anh vẫn còn chút hi vọng chứ nhiều người cùng thôn giờ chỉ còn biết ngửa mặt trông trời chứ chẳng thể tìm đâu ra nước tưới. Anh kể rằng, chỉ vì vũng nước mà tình làng nghĩa xóm sứt mẻ, họ không chỉ chửi nhau mà thậm chí vác cuốc đuổi đánh nhau để tranh được bơm nước trước.

Không chỉ ở Ea H’Leo mà hầu hết các huyện như Krông Buk, Krông Năng, Cư M’gar, Ea Kar...hàng ngàn người dân khác giờ cũng chỉ biết...cầu trời chứ chẳng thể tìm đâu ra nguồn nước tưới cho cà phê. Trong đó, nặng nhất là Cư M’Gar, thống kê của huyện cho thấy đã có hơn 2.700ha cà phê mất trắng vì không còn nước tưới.

Ông Lê Thăng Long, nói như than vãn: “Trong tổng số hơn 30 ngàn ha cà phê của huyện thì giờ đã có ít nhất là 1/3 diện tích có nguy cơ mất trắng. Hàng ngàn ha khác sẽ bị sụt giảm năng suất đến hơn 50%. Nếu trời tiếp tục không có mưa thêm chừng nửa tháng nữa thì chưa biết mức thiệt hại còn nặng nề đến đâu. Song một điều chắc chắn rằng, hiện cơn hạn đã khiến hàng trăm hộ dân, đặc biệt là đồng bào thiểu số vùng khó khăn đứng trước nguy cơ tái nghèo”.

Ở Ea Sin (huyện Krông Buk), ông Bí thư xã Nguyễn Đức Lĩnh cũng cùng tâm trạng đó. Ông Lĩnh cho hay, xã có 50% hộ đồng bào dân tộc thiểu số, số hộ nghèo toàn xã hiện chiếm đến hơn 62%. Giờ hơn 2000 ha cà phê (trong tổng số 3492 ha) của dân bị hạn hán hoành hành thì chưa biết con số hộ nghèo sẽ tăng thêm bao nhiêu.

Người khát, trâu bò hết thức ăn

Hàng chục ngàn hộ dân ở Đăk Lăk hiện không còn nước sinh hoạt, họ phải bỏ tiền mua nước về dùng.

Thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh Đăk Lăk cho thấy, tính đến thời điểm hiện nay, đã có hơn 25 ngàn hộ dân thiếu nước sinh hoạt. Hiện theo ghi nhận của chúng tôi, có rất nhiều hộ dân phải đi mua nước về để sinh hoạt với mức giá có nơi lên đến hơn 100 ngàn/khối.

Không thiếu nước nghiêm trọng như ở nhiều nơi, nhưng vừa qua ở huyện Ea Súp lại xảy ra tình trạng trâu bò chết hàng loạt. Theo ông Nguyễn Đình Toản, Phó chủ tịch huyện, thì nguyên nhân của tình trạng trên là do nguồn thức ăn cho gia súc bị cạn kiệt do nắng nóng. Ông cho biết: “Ở các xã biên giới Ea Rvê, Ia Lốp do nền nhiệt rất cao nên gần như toàn bộ đất đai vào mùa khô bị hoang hóa như sa mạc, cây cỏ chẳng thể mọc nổi. Trong khi đó, ở các địa phương này, người dân trồng lúa ít nên cũng không có nhiều rơm rạ để làm thức ăn cho đàn gia súc”.

 Cũng theo ông Toản chiều 14.4, UBND huyện này đã phải triệu tập một cuộc họp khẩn cấp để tìm cách cứu đàn gia súc. Theo thống kê, hiện đã có hơn 100 con gia súc, và gần 100 gia cầm bị chết. Để cứu đàn gia súc còn lại, huyện đã thống nhất phương án sẽ vận động người dân đưa đàn gia súc đến các vùng gần suối còn nước và có thức ăn để chăn thả.