Kết nối nghĩa tình đồng đội

Tốt nghiệp Trường Sư phạm Nghệ An năm 1960, ông Chu Cấp trở thành giáo viên Trường cấp 2 Ninh Giang (Ninh Bình). Năm 1969 theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, thầy giáo trẻ Chu Cấp tình nguyện xung phong vào chiến trường miền Nam tiếp tục sự nghiệp trồng người ở những vùng đất còn đang mưa bom, bão đạn.

Ông Chu Cấp kể về những ngày bị giam cầm ở Côn Đảo.

Góp công làm nên lịch sử

Với năng lực và nhiệt huyết của tuổi trẻ, ông đã bám dân, bám đất, gây dựng phong trào giáo dục ở nơi mà thế trận ta và địch cài răng lược. Ông lần lượt được giao đảm trách nhiều công việc khác nhau như: Cán bộ phong trào giáo dục Trung Nam Bộ, Phó ty Giáo dục Mỹ Tho...

Trong một trận càn của địch, Chu Cấp bị thương ở chân, ông được bà con giấu trong hầm bí mật. Không may, trong nội bộ có kẻ phản bội, chỉ điểm nên địch bắt được ông. Chúng đã giam giữ ông qua 7 nhà lao trong đất liền và dùng đủ mọi cực hình tra tấn nhưng ông vẫn kiên quyết không khai báo về tổ chức. Cuối cùng chúng đày ông ra Côn Đảo. Trong tù, Chu Cấp tham gia ban lãnh đạo anh em tù nhân chống đàn áp, chống khổ sai, chống nội quy của địch, biến nhà tù thành trường học...

Thuộc thành phần "thủ lĩnh" nên ở đâu, Chu Cấp cũng bị địch “ưu ái” biệt giam nơi khắc nghiệt nhất, bị tra tấn dã man nhiều phen chết đi, sống lại. Ông Nguyễn Hữu Dũng - nguyên Vụ trưởng Vụ Phổ thông của Bộ Giáo dục vào công tác ở miền Nam năm 1964, nhận xét: “Chúng tôi xem tấm gương của anh Chu Cấp như là biểu tượng anh hùng của những người giáo viên Nghệ -Tĩnh đi B. Chính ông đã góp một phần làm nên lịch sử”.

Nghĩa tình đồng đội

Năm 1974, sau khi được phía địch trao trả tù binh, thầy Chu Cấp trở về quê hương Nghệ An tiếp tục sự nghiệp trồng người và giữ nhiều chức vụ khác nhau cho đến năm 2000 thì về hưu. Về hưu rồi, nhưng với uy tín của mình ông được anh em suy tôn làm Trưởng ban Liên lạc Hội Cựu giáo viên đi B trước năm 1975 của tỉnh Nghệ An. Có người nói đó là công việc vác tù và hàng... tỉnh nhưng ông vẫn nhiệt tình làm tốt.

Khi đang còn sức, còn đi lại được, việc gì có ích cho mọi người, cho xã hội thì nên làm, nhất là được làm công việc đền ơn, đáp nghĩa này.

Thầy Chu Cấp

Ông Ngô Đức Tiến- một giáo viên đi B, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Huyện uỷ Yên Thành cho biết: "Thầy Chu Cấp là một con người tuyệt vời cả trong thời chiến lẫn thời bình. Với công việc nào ông cũng được các thế hệ học sinh và nhân dân yêu mến. Lúc về hưu với trọng trách Trưởng ban Liên lạc Hội Cựu giáo viên đi B, ông đã tự bỏ tiền túi của mình đi khắp nơi trên trên mọi miền Tổ quốc thăm hỏi động viên các gia đình thương binh, liệt sĩ và kết nối nghĩa tình đồng đội. Chính vì vậy mà những giáo viên đi B như chúng tôi mới biết đến hoàn cảnh của nhau, động viên, chia sẻ với nhau những niềm vui, nỗi buồn cũng như những khó khăn trong cuộc sống”.

Ông Chu Cấp năm nay đã 72 tuổi. Tuy tuổi cao, thương tích đầy người do bị tra tấn, mỗi lúc trở trời lại đau nhức nhối nhưng hàng ngày với chiếc xe đạp cà tàng, kỷ vật nghĩa tình của những người bạn tù Côn Đảo tặng ông trong một lần họp mặt, ông vẫn đạp xe đi về các gia đình thương binh, liệt sĩ. Và chính ông là chiếc cầu đã giúp cho nhiều gia đình thương binh, liệt sĩ có hoàn cảnh khó khăn được đồng đội, bạn bè hỗ trợ để ổn định cuộc sống... Ông như con ong cần cù đi chắp nối tình nghĩa sâu nặng - mối tình kháng chiến của những giáo viên – chiến sĩ.

Tiến Dũng