Làm gì để quản lý rác thải nhựa đại dương ở TP.HCM ?

Đây cũng là thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ vào cuối năm 2019, trong kế hoạch hành động quốc gia về công tác này, trước tình trạng rác thải nhựa đang tràn lan trên đất liền và cả trên biển…

Mỗi ngày thải ra 1.800 tấn rác thải nhựa

Theo Sở TN&MT TP.HCM, chất thải nhựa chiếm khoảng 1.800 tấn - trong tổng số khoảng 9.000 tấn chất thải rắn sinh hoạt thải ra mỗi ngày, trên địa bàn TP.HCM. Một cón số "khủng". Thế nhưng, chỉ có khoảng 200 tấn được tái chế; còn lại, chỉ được xử lý chôn lấp cùng các loại chất thải rắn khác.

PGS.TS Lê Hùng Anh - Viện trưởng Viện khoa học - công nghệ & Quản lý môi trường, thuộc Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM cũng cho biết, theo thống kê, Việt Nam đứng ở vị trí thứ 4 về phát thải rác thải nhựa trên thế giới. Nghiên cứu năm 2018 tại sông Sài Gòn cho thấy có 172.000- 519.000 sợi vi nhựa/m3 nước, 10-233 mảnh và màng vi nhựa/m3 nước.

Có 2 nguồn phát thải vi nhựa ra môi trường gồm: nguồn sơ cấp do sản xuất hạt nhựa, mài mòn công nghệ, in 3D, mỹ phẩm… Và, nguồn thứ cấp do phân rã từ chất thải nhựa lớn do tia UV, nhiệt…

Nhiều hạt vi nhựa có trong nước ở các sông, do quần áo cũ vứt ra môi trường và từ hoạt động giặt giũ thải ra môi trường, cá ăn những chất vi nhựa này, sau đó người ăn cá và tích luỹ trong cơ thể người - PGS.TS Lê Hùng Anh cho biết thêm.

Quản lý rác thải nhựa, làm gì?

Theo UBND TP.HCM, đến năm 2025, cả nước phải giảm thiểu 50% rác thải nhựa trên biển; 50% ngư cụ khai thác thủy sản bị mất hay bị vứt bỏ phải được thu gom; 80% các khu, điểm du lịch, cơ sở dịch vụ lưu trú du lịch ven biển không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy… Và, đến năm 2030, các chỉ số trên phải đạt 100%.

UBND TP.HCM chỉ đạo mọi người dân, cơ quan, tổ chức phải đẩy mạnh hoạt động thu hồi, tái chế, sử dụng chất thải nhựa. Nâng cao nhận thức về tác hại của chất thải nhựa đối với môi trường; hình thành thói quen giảm sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy trong mọi hoạt động trên địa bàn TP.HCM.

Ông Võ Văn Hoan – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM – cho rằng: "Trách nhiệm đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trên phải là các sở, ngành như: TNMT, thông tin - truyền thông, GD-ĐT, du lịch, công thương, chính quyền quận-huyện, cho đến phường – xã… Ngoài giáo dục nhận thức, còn phải kịp thời biểu dương, khen thưởng tổ chức, cá nhân điển hình trong phong trào thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý rác thải nhựa".

UBND TP chỉ đạo các quận - huyện phải tổ chức thực hiện có hiệu quả các phong trào, chiến dịch thu gom rác thải nhựa, làm sạch bãi biển tối thiểu 2 lần/năm. Mặt khác, phải kiểm soát chặt chẽ rác thải nhựa từ nguồn. Tăng cường kiểm soát, quản lý việc xả thải vào nguồn nước và có biện pháp xử lý vi nhựa từ nước thải khu đô thị và khu công nghiệp.

Còn theo ông Huỳnh Minh Nhựt - Giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trường - Đô thị TP.HCM: "Rác là nguồn tài nguyên, nhưng nếu rác thải không được phân loại và tái chế hợp lý sẽ nguy hại cho môi trường và chất lượng sống của người dân. Do đó, trong bối cảnh TP.HCM đang nỗ lực cải thiện chất lượng môi trường, Doanh nghiệp chúng tôi cũng chuyển đổi hoạt động theo hướng hiện đại hóa trang thiết bị để nâng cao chất lượng công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn TP".

Trong đó, việc xử lý rác thải nhựa, Công ty Môi trường – Đô thị TP.HCM không ngừng quan tâm và là đơn vị chủ lực tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân trong phân loại rác tại nguồn.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ - Phó Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM: "Những năm qua, TP.HCM luôn tích cực trong công tác bảo vệ môi trường, vấn đề kiểm soát ô nhiễm do chất thải nhựa và túi ni lông khó phân hủy theo hướng tiết giảm (giảm sử dụng và phát sinh chất thải nhựa), tăng cường tái sử dụng, tái chế. Nhiều chương trình đã được các Sở ngành triển khai, nhiều hệ thống siêu thị, cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống, trường học, cơ quan… đã có những giải pháp cụ thể nhằm hạn chế chất thải nhựa".

Song, với chỉ đạo của UBND TP.HCM về kế hoạch hành động quản lý rác thải nhựa, theo ông Huỳnh Minh Nhựt, tới lúc TP.HCM phải mở rộng hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học, ứng dụng, phát triển và chuyển giao công nghệ về quản lý, xử lý rác thải nhựa.

Mọi hành động trên phải phù hợp với điều kiện thực tiễn của TP.HCM, qua đó mới có thể huy động được mọi nguồn lực, tri thức, góp phần mang lại môi trường xanh, sạch, đẹp… cho TP.HCM.