Làng “sao Hàn” trên cao nguyên Việt

Những năm gần đây, màn ảnh Việt Nam ưu ái những tác phẩm điện ảnh, âm nhạc Hàn Quốc thì mốt bắt chước sao Hàn không chỉ ở thành thị mà còn lan đến những vùng đồng bào dân tộc xa xôi...

Người Bahnar, tên… Hàn Quốc

Trong cái nắng chang chang của mùa khô Tây Nguyên, trên con đường làng Broch 1 (xã A Dok, huyện Đăk Đoa, Gia Lai) lũ trẻ đang quét cành lá xuống đường cho bụi bay mù mịt. Chúng khoái chí đâm đầu vào đám bụi, gọi tên nhau í ới.

Trong những cái tên Jrai quen thuộc, bỗng vang lên một cái tên lạ lẫm Cha Ri - tên nhân vật trong phim "Khi mùa xuân về" do cô diễn viên kiêm ca sĩ có giọng hát đầy mê hoặc Lee Ha Na thủ vai.

Cô bé Na Seo được mẹ đổi lại tên của cô ca sĩ Hàn Quốc Seo Na.

Chị Chănh, mẹ của Cha Ri vừa từ rẫy về, gọi thằng bé vào nhà rót nước mời khách, bật ti vi. Kênh VTV6 đang phát sóng bộ phim "Đồng nghiệp" của Hàn Quốc. Hỏi, có phải vì mê phim Hàn nên chị đặt tên con giống nhân vật trong phim? chị cười: "Thích thì đặt thôi". 

Cha Ri ngồi bên cạnh mẹ, chăm chú lắng nghe từng câu chuyện và ngơ ngác khi biết mình mang tên một nhân vật trong phim…

Đang hay chuyện, một cậu bé trạc tuổi Cha Ri bỗng sầm sập chạy vào. Chị Chănh bảo: Thằng bé này mang tên Chun Sơk - tên một nhân vật trong phim "Trái tim mùa thu".

"Chàng Chun sơk" 7 tuổi, tóc vàng hoe vì nắng. Trò chuyện với chị Chănh tôi mới hay chẳng riêng nhà chị lấy tên các sao Hàn đặt cho con. "Chuyện này đã có hơn 3 năm nay rồi và bây giờ thì nhiều nhà học theo lắm” - chị Chănh cười…

Không chỉ phim Hàn mà các nhóm nhạc, ca sĩ xứ kim chi cũng được nhớ mặt đặt tên. Chị Dơi (thôn Broch 1) có cô con gái đầu lòng gần 2 tuổi mang tên cô ca sĩ Seo Na của nhóm nhạc đang nổi đình nổi đám SNSD. Nhưng vì thích chữ Na đứng đầu nên cô bé được mẹ Dơi đổi lại thành Na Seo...

Nỗi lo "Tây hóa"

Xã A Dơk có 10 thôn, làng, chủ yếu là đồng bào dân tộc Bahnar. Theo tập quán lâu đời, đồng bào nơi đây thường đặt tên con cái theo tên ông bà hoặc địa danh núi, nước. Họ dùng chữ Y để phân biệt con trai (Y Sim, Y Rack…), H' để phân biệt con gái (H'Leo, H'Yiêng…).

Thế nhưng bây giờ, chị Nguyễn Thị Hoài Thu - cán bộ tư pháp - hộ tịch xã A Dơk lật cuốn sổ đăng ký khai sinh chỉ vào hàng loạt những cái tên rặt "ngoại": Mes Si, U Ri, Cha Ri, Chun Sơk, Ra Chel, Xi A, Su Ny, The Man…

Theo lời chị Thu, phong trào đặt tên con theo tên nhân vật trong phim Hàn và tên các cầu thủ nổi tiếng thế giới rộ lên từ khoảng năm 2008. Theo nguyên tắc thì một đứa trẻ khai sinh phải được mang họ cha hoặc mẹ. Thế nhưng người Bahnar ở đây lại không có họ. Còn tên thì chẳng có quy định nào cấm đặt theo kiểu Hàn hay Tây.

Bởi vậy, chính quyền địa phương cũng không có cớ gì để cấm đoán. Thay vào đó là những cái tên không có ý nghĩa gì trong từ điển dân tộc Việt. Những người đặt tên con theo mốt này chỉ quan niệm hồn nhiên rằng: Các diễn viên, ca sĩ Hàn Quốc ai cũng rất xinh đẹp, giỏi giang. Lấy tên họ đặt cho con, mai mốt lớn lên chúng cũng sẽ trở thành những người như thế...

Nguyễn Giang