Lên kịch bản vận động tham gia BHXH hậu dịch Covid-19

Nhiều địa phương giảm mạnh

Nếu như bình thường hàng năm, trong khoảng thời gian này, số lao động tham gia BHXH sẽ phát triển tăng thêm khoảng từ 5-6% so với năm trước liền kề. Tuy nhiên, 4 tháng đầu năm 2020, do dịch Covid-19, số người tham gia BHXH, BHYT đều giảm. Báo cáo của BHXH các địa phương cho biết, tính đến 30/4, toàn quốc có 14,419 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, giảm 421.000 người so với tháng 3/2020 và giảm 780.000 người so với năm 2019. 

Số người tham gia BHXH bắt buộc tại các địa phương đều giảm mạnh so với thời điểm tháng 12/2019. Đặc biệt, một số địa phương giảm nhiều như: TP.HCM giảm 210.982 người; Bình Dương giảm 101.628 người; Hà Nội giảm 65.038 người; Đà Nẵng giảm 38.247 người; Đồng Nai giảm 46.924 người...

Đến 30/4, cả nước có 557.000 người tham gia BHXH tự nguyện, giảm 16.000 người so với năm 2019. Tuy nhiên, số người tham gia BHXH tự nguyện tại một số tỉnh tăng so với năm 2019 như: Nghệ An tăng 2.732 người; Hà Tĩnh tăng 1.527 người; Hà Nội tăng 1.630 người; Thanh Hóa tăng 1.464 người; Trà Vinh tăng 625 người.

 "Đến hết tháng 4/2020, có 28 BHXH tỉnh vẫn giữ được đối tượng tham gia BHYT tăng đều so với năm 2019"- ông Dương Văn Hào - Trưởng Ban Thu (BHXH Việt Nam) cho biết.

Ngoài ra số thu BHXH, BHYT cũng giảm. Nguyên nhân là trong nỗ lực giảm thiểu khó khăn cho doanh nghiệp, tại Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 4/3/2020, Thủ tướng Chính phủ đã cho phép tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đến hết tháng 6 hoặc tháng 12/2020.

Cụ thể, theo báo cáo của Ban Thu, đến ngày 30/4, có 44 BHXH tỉnh, thành phố đã nhận được hồ sơ đề nghị tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất. Theo đó, có 745 đơn vị đã được phê duyệt hồ sơ tạm dừng đóng, tương ứng với 68.359 lao động và số tiền ước khoảng 259 tỷ đồng. Con số này đã gia tăng rất nhanh so với nửa tháng trước đó- vào thời điểm 15/4, thời điểm toàn quốc mới có 173 đơn vị thực hiện tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất cho 20.908 lao động với số tiền trên 91,08 tỷ đồng.

Xây dựng nhiều giải pháp vận động

Theo ông Hào, nguyên nhân đối tượng tham gia BHXH, BHYT giảm là do ảnh hưởng dịch Covid-19, các doanh nghiệp không nhập được nguyên liệu sản xuất từ Trung Quốc nên ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều người lao động lo ngại không đến ứng tuyển tại các doanh nghiệp có nhiều chuyên gia người nước ngoài đến từ các quốc gia, vùng lãnh thổ như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan... gây khó khăn trong tuyển dụng lao động.

Đặc biệt, trong tháng 3/2020, dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nên nhiều doanh nghiệp cắt giảm lao động, giảm giờ làm để phòng tránh dịch; công tác tuyên truyền trực tiếp về BHXH tự nguyện tại nhiều nơi phải tạm hoãn...

Ngoài ra, thu nhập người dân giảm do dịch bệnh nên không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Mặc dù đã từng bước nới lỏng giãn cách xã hội nhưng các hoạt động tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cũng như công tác thanh tra, kiểm tra chưa được triển khai nhiều…

Tại Hội nghị trực tuyến toàn Ngành về công tác thu BHXH, BHYT tháng 5/2020 và triển khai thực hiện các quyết định mới sửa đổi, bổ sung, thay thế mới đây, ông Trần Đình Liệu - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam nhận định, đến nay đã hết giãn cách xã hội do dịch Covid-19, nên nhiều lao động đã quay trở lại làm việc. Do đó, BHXH các địa phương cần có những giải pháp cụ thể để phát triển BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình nhằm bù số người tham gia đã giảm.

"BHXH các tỉnh và các đơn vị liên quan cần xây dựng phương án cụ thể về phát triển đối tượng tham gia BHXH cũng như phương án thu. Đồng thời, xây dựng kịch bản báo cáo lãnh đạo ngành theo từng tháng; tạo điều kiện khi doanh nghiệp khôi phục sản xuất, lao động quay trở lại thị trường thì tiếp tục tham gia BHXH; tập trung giải quyết các vướng mắc theo Quyết định 15 của Thủ tướng và phối hợp cùng Bưu điện triển khai chiến dịch phát động người dân tham gia BHXH trong tháng 5…", ông Liệu nhấn mạnh.