Lực lượng khuyến nông cộng đồng chắp cánh ước mơ làm giàu cho nông dân Điện Biên

Qua thời gian triển khai thực hiện từ 2022 – 2024, toàn quốc đã có 57 tỉnh, thành phố thành lập được gần 5.200 tổ khuyến nông cộng đồng với khoảng 47.290 thành viên tham gia. Thành viên tham gia tổ khuyến nông cộng đồng chủ yếu là lãnh đạo, cán bộ xã, đại diện các hội, đoàn thể ở địa phương, đại diện hợp tác xã, nông dân sản xuất kinh doanh giỏi.

Sau 2 năm thí điểm, Đề án khuyến nông cộng đồng đã có những tín hiệu tích cực, nhận được sự quan tâm ủng hộ của các cấp, các ngành, sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, các doanh nghiệp, hợp tác xã và người nông dân.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết: Qua 2 năm thí điểm, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã tổ chức 56 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho các tổ khuyến nông cộng đồng với gần 1.300 học viên tham gia. Đào tạo, bồi dưỡng cho khoảng 2.000 cán bộ khuyến nông cộng đồng về các kiến thức, kỹ năng kinh tế hợp tác, liên kết sản xuất, phát triển thị trường, chuyển đổi số,… Các tổ khuyến nông cộng đồng tại 5 vùng nguyên liệu đã tư vấn, hỗ trợ cho khoảng 50 hợp tác xã với tổng diện tích gần 10.000 ha trong việc lồng ghép các chương trình, dự án khuyến nông. Từ đó để các hợp tác xã tăng cường phát triển, ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào hoạt động sản xuất, giúp liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị và xây dựng, phát triển vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt tiêu chuẩn.

Qua 2 năm triển khai, khuyến nông cộng đồng đã khẳng định vai trò, nhiệm vụ của hệ thống khuyến nông trong sự nghiệp phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, thể hiện rõ vai trò hỗ trợ cho người nông dân. Đặc biệt là thay đổi tư duy, nhận thức, củng cố lại hệ thống khuyến nông trên nguyên tắc không thay đổi bộ máy và biên chế khuyến nông; đổi mới, đa dạng hóa chức năng, hoạt động của khuyến nông cơ sở; thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp, tri thức hóa nông dân, đặc biệt là ở các vùng nguyên liệu, nông dân đã được tổ chức lại sản xuất theo mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, được tham gia liên kết sản xuất theo hợp đồng với các doanh nghiệp để sản xuất theo quy trình, tiêu chuẩn, chất lượng theo yêu cầu thị trường…

Tại buổi tọa đàm, bà Lò Thanh Bình, Tổ trưởng tổ Khuyến nông huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La báo cáo kết quả hoạt động khuyến nông cộng đồng trong đề án thí điểm: Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn toàn tỉnh Sơn La đã có 87 tổ khuyến nông cộng đồng với tổng số 685 thành viên tham gia. Trong đó: 2 tổ khuyến nông cộng đồng thí điểm tại 2 huyện Thuận Châu và Mai Sơn với số thành viên là 14 người. 8 tổ khuyến nông cộng đồng mở rộng theo đề án ở 8 huyện, 77 tổ khuyến nông cộng đồng mở rộng theo tiêu chí 13.5 ở các huyện.

Đánh giá hiệu quả hoạt động khuyến nông cộng đồng đến sản xuất địa phương, bà Lò Thanh Bình cho biết thêm: Qua thời gian triển khai thực hiện từ 2022 - 2024, khuyến nông cộng đồng tỉnh Sơn La cơ bản đã đạt được các mục tiêu đầu ra của Đề án. Thành lập và mở rộng hệ thống khuyến nông cộng đồng trên địa bàn toàn tỉnh và ban hành quy chế hoạt động. Đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông, đưa từ khóa "Khuyến nông cộng đồng" đến nhiều hơn với nông dân Sơn La theo phương châm "Ở đâu có nông dân, ở đó có khuyến nông". Trên cơ sở bộ tài liệu đào tạo về khuyến nông cộng đồng của Trung ương, đã tiến hành rà soát, biên soạn cho phù hợp với địa phương để đưa vào các lớp TOF tại địa phương.

Bước đầu các tổ khuyến nông cộng đồng đã phát huy được vai trò là người bạn đồng hành, tin cậy của nhà nông; đã tổ chức và các hoạt động theo 4 nhóm chức năng: Chuyển giao công nghệ khuyến nông, hỗ trợ phát triển hợp tác xã, hỗ trợ thị trường và liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững và hỗ trợ chuyển đổi số trong các HTX nông nghiệp; hỗ trợ một số HTX vùng nguyên liệu phát triển sản xuất, thông tin thị trường và liên kết sản xuất.

Cũng tại buổi tọa đàm, ông Lò Văn Bun, Tổ khuyến nông cộng đồng xã Thanh Xương (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) chia sẻ ý kiến: Khuyến nông cộng đồng là mô hình mới, trong 2 năm triển khai dự án còn nhiều lúng túng trong tổ chức, thực hiện. Tổ khuyến nông cộng đồng xã Thanh Xương gồm 7 thành viên là đại diện các đoàn thể xã nên đều phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ cùng lúc, ảnh hưởng thực hiện nhiệm vụ giao, cho nên khó khăn vì nhiều người không tham gia được đầy đủ. Tôi cũng có ý kiến về thành viên tổ khuyến nông cộng đồng phải là người ở gần dân và có trình độ thực hiện nhiệm vụ khuyến nông. Cũng đề nghị thêm có một phần hỗ trợ phụ cấp để người được giao khuyến nông cơ sở gắn trách nhiệm trong tổ chức thực hiện.

Ông Lò Văn Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Điện Biên cho biết: Với tỉnh Điện Biên, tỷ lệ lao động nông nghiệp hiện nay vẫn chiếm tới gần 71% tổng lao động toàn xã hội. Do đó việc duy trì hệ thống khuyến nông sẽ đóng vai trò lớn trong việc chuyển giao kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường. Sau 2 năm thực hiện đề án đến nay trên địa bàn toàn tỉnh đã thành lập được 115 tổ khuyến nông cộng đồng trên 115 xã với trên 1.017 thành viên tham gia.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia mong muốn trong thời gian tới lực lượng khuyến nông cộng đồng phải là những người tiên phong giúp nông dân phát triển sản xuất. Kết nối giúp nông dân áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Các mô hình sản xuất nông, lâm nghiệp, chăn nuôi… được địa phương tổ chức thì lực lượng khuyến nông phải đóng vai trò nòng cốt, hướng dẫn nông dân triển khai thực hiện và kết nối nông dân với các doanh nghiệp địa phương.