Mỹ bí mật vận chuyển tên lửa ATACMS tới Ukraine

Hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS) đang hoạt động. Ảnh AFP

Hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS), với tầm bắn lên tới 300 km, đã được đưa vào gói viện trợ quân sự trị giá 300 triệu USD được Tổng thống Joe Biden phê duyệt vào ngày 12/3, theo quan chức nói chuyện với Reuters, Politico và The New York Times. 

Phát biểu với điều kiện giấu tên, nguồn tin cho biết Ukraine đã sử dụng tên lửa lần đầu tiên vào thứ Tư tuần trước, nhằm vào một sân bay của Nga cách tiền tuyến khoảng 165 km.

Sáng 17/4, Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky cho biết lực lượng của ông đã tấn công căn cứ không quân ở Dzhankoy, Crimea. Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về tuyên bố này.

Ông Zelensky từ lâu đã kêu gọi phát triển tên lửa tầm xa hơn. Theo quan chức giấu tên được trích dẫn trong báo cáo của Reuters, Lầu Năm Góc ban đầu phản đối nhưng đã thay đổi quyết định sau khi Nga sử dụng tên lửa đạn đạo được cho là do Triều Tiên cung cấp và bắt đầu nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

"Chúng tôi đã cảnh báo Nga về những điều đó. Họ đã đổi mới mục tiêu của mình", quan chức này cho biết.

Quan chức này cho biết, ông Biden được Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, Ngoại trưởng Antony Blinken và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Charles Q Brown khuyên gửi tên lửa tầm xa.

ATACMS được mua từ Lockheed Martin, thay vì từ kho dự trữ của Lầu Năm Góc, và được thanh toán bằng "khoản tiết kiệm" được phát hiện vào tháng 3, khi một số hợp đồng quân sự được cho là đã được giao với giá thấp hơn giá thầu ban đầu.

Theo quan chức này, Biden đã chỉ thị cho các trợ lý của mình đưa ATACMS vào gói hàng nhưng phải giữ bí mật để bảo vệ "an ninh hoạt động và yếu tố bất ngờ" của Ukraine.

Ukraine lần đầu tiên nhận được tên lửa ATACMS tầm trung vào tháng 9 năm ngoái. Tuy nhiên, quân đội Nga nhanh chóng bắt đầu bắn hạ chúng, ngăn cản kế hoạch của Zelensky nhằm làm hư hại hoặc phá hủy Cầu Crimea.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết vào tháng 10 năm ngoái nói rằng : "Đây lại là một sai lầm khác của Mỹ". Ông Putin giải thích, với việc Nga nâng cấp hệ thống phòng không để đánh chặn ATACMS, sự xuất hiện của chúng sẽ không có tác động lớn đến hoạt động chiến đấu và sẽ chỉ "kéo dài nỗi đau" của Ukraine. "Đó là lý do tại sao đó là một sai lầm".