Mỹ đang chơi một trò chơi nguy hiểm với Ukraine

Ngày 4/4, phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh NATO, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tái khẳng định “Ukraine sẽ trở thành thành viên của NATO. Mục đích của chúng tôi tại hội nghị thượng đỉnh là giúp xây dựng cầu nối cho tư cách thành viên đó".

Đây là một tuyên bố cực kỳ nguy hiểm, Eurasiareview bình luận. Tuyên bố mới nhất này tiếp tục xu hướng đưa ra lời hứa với Ukraine rằng một ngày nào đó nước này có thể trở thành thành viên NATO mà không đưa ra mốc thời gian cụ thể. Đây là điều tồi tệ nhất có thể xảy ra: những lời hứa như vậy sẽ khiêu khích Nga - quốc gia đã nhiều lần tuyên bố rằng khả năng trở thành thành viên NATO của Ukraine là một ranh giới đỏ đối với họ.

Tại hội nghị NATO ở Bucharest năm 2008, Tổng thống George W. Bush đã mắc sai lầm khi tranh luận để Georgia và Ukraine được phép gia nhập NATO. Pháp, Đức và các đồng minh NATO khác lưỡng lự, và hội nghị kết thúc bằng tuyên bố rằng Ukraine và Georgia một ngày nào đó sẽ trở thành thành viên NATO nhưng không đưa ra lộ trình rõ ràng.

Nga tái khẳng định việc họ phản đối tư cách thành viên NATO của các nước láng giềng sát sườn nhất, và 4 tháng sau, cuộc chiến 5 ngày giữa Nga và Georgia bùng nổ, gây thiệt hại nặng nề cho cả 2 bên tham chiến. Sáu năm sau, Nga sáp nhập Crimea từ Ukraine, và đến năm 2022, nước này tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine. Cuộc chiến vẫn tiếp tục cho đến ngày nay trong tình trạng bế tắc đẫm máu, mặc dù Nga đang giành được đà tiến công. Năm nay, người ta không còn nhắc đến cuộc tấn công mùa xuân hay mùa hè của Ukraine sau màn trình diễn thảm hại của họ năm ngoái. Triển vọng thành công của Ukraine đã tan biến.

Vào tháng 7/2023, phát ngôn viên an ninh quốc gia Nhà Trắng John Kirby tuyên bố: “Tất nhiên, hiện tại họ (Ukraine) đang có chiến tranh. Vì vậy, khả năng trở thành thành viên NATO trong tương lai gần của Ukraine là không thể" nhưng tuyên bố của ông Kirby gợi ý rằng nếu Ukraine không có chiến tranh với Nga, nước này có thể trở thành thành viên của NATO.

Đây cũng là một ý tưởng cực kỳ nguy hiểm, theo Eurasiareview. Nếu Nga tin rằng ngay sau khi xung đột hiện tại kết thúc, Ukraine sẽ được cấp tư cách thành viên NATO, thì hòa bình sẽ khó mà được thiết lập.

Mặc dù hầu hết ở phương Tây đều bác bỏ, nhưng Nga có những lo ngại về an ninh đối với Ukraine và tư cách thành viên NATO của Ukraine sẽ chỉ làm trầm trọng thêm những lo ngại đó.

Cũng như Mỹ sẽ không chấp nhận việc Canada hoặc Mexico trở thành thành viên của Hiệp ước Warsaw trong Chiến tranh Lạnh, vì điều này có nghĩa là binh lính và thiết bị quân sự của Liên Xô sẽ ở ngay bên kia biên giới nước Mỹ. Tương tự, một Ukraine là thành viên của NATO có nhiều khả năng hành xử theo hướng khiêu khích Nga, theo Eurasiareview.

Có thể Nga không đủ mạnh để đe dọa NATO nhưng họ đủ mạnh để cuối cùng có thể đánh bại Ukraine. Việc NATO hỗ trợ Ukraine hiện nay có nghĩa là cuộc chiến giữa Ukraine và Nga trên thực tế là một cuộc chiến ủy nhiệm giữa Nga và NATO, trong đó Ukraine cung cấp quân y và NATO - chủ yếu là Mỹ - cung cấp vũ khí.

Trên thực tế, theo Eurasiareview, Ukraine không nên được chào đón vào NATO vì nước này không mang lại gì ngoài trách nhiệm an ninh cho liên minh.

Tư cách thành viên NATO của Ukraine sẽ không tăng cường an ninh cho Mỹ hoặc bất kỳ thành viên hiện tại nào khác của NATO, mà chỉ làm trầm trọng thêm những lo ngại về an ninh của Nga và làm tăng khả năng xảy ra chiến tranh trong tương lai giữa NATO và Nga. Do đó, trên thực tế, Mỹ nên tuyên bố rõ rằng Ukraine sẽ không bao giờ được cấp tư cách thành viên NATO.

Về phần Ukraine, để kết thúc chiến tranh, nước này cần tìm một con đường dẫn tới lệnh ngừng bắn với Nga và đạt được một giải pháp hòa bình, bao gồm một số nhượng bộ về lãnh thổ cùng cam kết cam kết rằng nước này sẽ không gia nhập NATO trong tương lai gần. Kết quả này sẽ kém lý tưởng theo quan điểm của Ukraine, nhưng bất chấp sự phản kháng lớn đến mức nào của Kiev và sự trợ giúp của phương Tây, nước này vẫn khó lòng giành được chiến thắng trên chiến trường.

Theo Eurasiareview, Ukraine đang đối mặt với tương lai thật nghiệt ngã. Nền kinh tế Ukraine đang trong tình trạng hỗn loạn (GDP năm 2024 của Ukraine thấp hơn khoảng 25% so với xung đột với thâm hụt thương mại cực lớn), các cơ sở hạ tầng đổ nát, cần ít nhất nửa nghìn tỷ USD để tái thiết. Thương vong tiếp tục gia tăng và Ukraine vừa bị buộc phải hạ tuổi nhập ngũ trong nỗ lực cố gắng tăng quân số.

Rõ ràng, không có kịch bản hợp lý nào giúp Ukraine đánh bật toàn bộ lực lượng Nga ra khỏi đất nước. Do đó, tốt hơn là Ukraine nên đàm phán để chấm dứt xung đột ngay bây giờ, trong khi nước này vẫn kiểm soát phần lớn lãnh thổ trước chiến tranh của mình hơn là trong một hoặc hai năm nữa, khi họ nhiều khả năng kiểm soát ít lãnh thổ hơn và ở trong tình trạng thậm chí còn bấp bênh hơn. Tất cả các cuộc chiến cuối cùng đều phải kết thúc, và điều tốt nhất cho Ukraine là nước này đủ khả năng để tìm kiếm những điều khoản tốt nhất có thể càng sớm càng tốt, Eurasiareview kết luận.