Mỹ thúc đẩy kế hoạch ngừng bắn ở Gaza - Qatar ra 'tối hậu thư' cho Hamas

Trong khuôn khổ chuyến thăm thứ 8 tới khu vực Trung Đông kể từ cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7/10/2023, ông Blinken sẽ tới Israel và các nước đối tác Arab quan trọng của Mỹ bao gồm Ai Cập, Jordan và Qatar trong thời gian từ ngày 10 đến 12/6.

Mỹ đang thúc đẩy Hamas chấp thuận kế hoạch do Tổng thống Joe Biden đưa ra cách đây một tuần, theo đó Israel và Hamas sẽ ngừng giao tranh trong ít nhất sáu tuần và giải phóng các con tin bị phong trào Hamas của Palestine bắt giữ vào ngày 7/10/2023.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết ông Blinken “sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Hamas chấp nhận đề xuất trên bàn đàm phán, gần giống với đề xuất mà Hamas đã thông qua vào tháng trước”.

Ngoại trưởng Mỹ cũng “sẽ thảo luận những lợi ích của đề xuất ngừng bắn” đối với cả người Israel và người Palestine. Ông Blinken nhấn mạnh thêm rằng thỏa thuận này sẽ giúp giảm bớt đau khổ ở Gaza, tạo điều kiện tăng cường viện trợ nhân đạo và cho phép người Palestine quay trở lại nhà của mình.

Báo "The National News" của Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) ngày 7/6 dẫn các nguồn thạo tin cho biết các lãnh đạo Hamas có trụ sở tại Doha đang chịu áp lực ngày càng tăng của Qatar trong việc chấp nhận các đề xuất của Mỹ nhằm chấm dứt cuộc chiến ở dải Gaza.

Các quan chức Hamas được thông báo rằng họ có thể bị trục xuất khỏi Qatar và phải đối mặt với những hạn chế nếu không thể hiện sự linh hoạt. Theo các nguồn tin, trong cuộc họp với các nhà hòa giải Qatar và Ai Cập ở Doha ngày 5/6, các lãnh đạo Hamas, trong đó có nhà lãnh đạo chính trị Ismail Haniyeh, đã nhận được những cảnh báo nói trên, bao gồm cả việc đóng băng các tài sản của Hamas bên ngoài các vùng lãnh thổ Palestine.

Cuộc họp trên là một trong ba cuộc họp được tổ chức tại Doha trong ngày 5/6. Cuộc họp đầu tiên có sự tham dự của Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns, Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia Ai Cập Abbas Kamel và Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdurrahman Al Thani. Cuộc gặp thứ hai và thứ ba diễn ra giữa các nhà hòa giải Ai Cập và Qatar, cũng như các quan chức Hamas.

Hamas hiện vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức đối với các đề xuất mới nhất về kế hoạch ngừng bắn ở Gaza và trao đổi con tin. Tuy nhiên, các nguồn tin cho hay nhóm chiến binh Palestine muốn Israel phải có cam kết rõ ràng và chắc chắn bằng văn bản rằng lệnh ngừng bắn vĩnh viễn sẽ có hiệu lực ngay sau khi giai đoạn 6 tuần kết thúc.

Sự không hài lòng của Hamas đối với các điều khoản hiện tại trong đề xuất của Mỹ được thể hiện rõ qua tuyên bố được đưa ra vào tối 5/6. Trong tuyên bố, ông Haniyeh nêu rõ: "Hamas và các phe phái kháng chiến sẽ phản hồi tích cực và nghiêm túc với bất kỳ thỏa thuận nào dựa trên việc chấm dứt hoàn toàn cuộc tấn công của Israel, rút hoàn toàn lực lượng Israel khỏi Gaza và trao đổi tù nhân".

Trong khi đó, chính quyền Mỹ lo ngại rằng cuộc tấn công trên bộ của Israel vào Liban có thể làm leo thang xung đột ở Trung Đông.

Theo hãng tin Mỹ Axios ngày 7/6, Washington đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc rằng bất kỳ hành động quân sự nào của Israel ở Liban đều có thể làm leo thang căng thẳng và có khả năng lôi kéo Iran vào cuộc xung đột.

Lời cảnh báo trên được đưa ra sau khi Thiếu tướng Uri Gorder, người đứng đầu Bộ Tư lệnh phía Bắc của quân đội Israel khẳng định nước này sẵn sàng mở rộng xung đột với Hezbollah nếu cần thiết để dập tắt tình trạng giao tranh xuyên biên giới gây ra nhiều thương vong cho dân thường.