đập thủy lợi Khe Ngang xuống cấp xã Thanh Lâm, Thanh Chương Nghệ An

Khó tích nước

Vào năm 2012, người dân xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương (Nghệ An) vô cùng phấn khởi khi con đập Khe Ngang trên địa bàn xã được hoàn thành và đưa vào sử dụng, nhằm tích nước tưới tiêu hàng chục héc ta ruộng lúa của người dân 3 xóm trên địa bàn. 

Tuy nhiên, chỉ sau 3 năm sử dụng thì đập Khe Ngang đã bị bồi lắng, đáy đập bị cạn trơ nước.

Nhưng chỉ 3 năm sau khi đi vào vận hành, cuối năm 2015, công trình đập Khe Ngang bắt đầu xuống cấp nghiêm trọng, khiến việc tích nước khó khăn.

Cụ thể, hệ thống lá chắn, xả nước của van đập bị hỏng khiến việc tích và xả nước không thực hiện được.

 Không những vậy, đến nay lượng đất đá theo dòng chảy đổ dồn xuống chân đập, gây bồi lấp khiến miệng cống bị bịt kín khiến nước không thể chảy vào đường ống để ra đồng. Thậm chí, đáy của con đập bị rò nước nên khả năng tích, dự trữ nước bị hạn chế.

Trao đổi với Dân Việt, ông Nguyễn Văn Bắc, nhà gần con đập Khe Ngang bức xúc: "Sau khi xây dựng xong, 2 năm đầu đập có tác dụng tích nước, tưới tiêu cho ruộng đồng. Nhưng rồi, từ cuối năm 2015 đến nay, con đập không thể tích nước, chỉ có mùa mưa lũ do chảy không kịp chỉ tích lại một ít, nhưng khi hết mưa lại cạn trơ đáy".

Thậm chí, theo người dân nơi đây cho biết, trước khi con đập được xây dựng, lượng nước tự chảy từ trong lòng vẫn đảm bảo tưới cho khoảng 30 - 40% diện tích lúa. 

Nhưng từ khi có đập, mương dẫn nước ra đồng từ con suối này bị chặn lại. Bên cạnh đó, khi đập không còn tích được nước, đường ống này trở nên vô dụng và lượng nước tự chảy cũng không còn tận dụng được như trước đây.

Tích 1 tuần tưới 1 ngày hết veo

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã Thanh Lâm cho hay: "Đập Khe Ngang thuộc loại đập nhỏ, tầm 70 ngàn m3. Tuy nhiên, do hai bên đập là vách đá, nên đập bị rò rỉ nước, dẫn đến lượng nước trong đập khó tích trữ.

Nếu tích được một tuần, thì chỉ tưới tiêu được 1 ngày là hết nước. Trong khi đó, van nước lại nằm sâu phía dưới, lại thường xuyên bị bồi lập, khiến việc tích nước càng khó khăn".

Trong khi đó, ông Nguyễn Thế Cường - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Thanh Chương thì cho rằng: "Đập Khe Ngang vẫn tích nước bình thường, tuy nhiên do hệ thống van xả nằm sâu, nên thường bị bồi lấp, chứ không có chuyện đập không tích được nước (?)".

Như vậy thông tin của huyện so với xã và thực tế phóng viên ghi nhận tại hiện trường đang có sự "vênh" nhau.

Được biết, hiện tỉnh Nghệ An có 1.061 hồ đập, trong đó có 97 hồ đập chứa nước lớn được giao cho các doanh nghiệp quản lý, số còn lại được giao cho các địa phương. Các hồ đập chủ yếu được xây dựng trên 40 năm, do lâu năm, khi xây dựng chủ yếu làm thủ công nên hiện nhiều hồ đập xuất hiện tình trạng hư hỏng, xuống cấp.