Nghệ sỹ giàu nhanh nhờ tài sản số NFT: Giá trị nghệ thuật đặc biệt

Được biết, tài sản số NFT (Non-Fungible Token) hay token không thể thay thế là một dạng vật phẩm ảo được xác thực bằng công nghệ blockchain - công nghệ sử dụng chữ ký số để xác nhận tác phẩm gốc và người sở hữu tác phẩm. Blockchain là công nghệ lưu trữ, truyền tải thông tin bằng các khối được liên kết với nhau và mở rộng theo thời gian. Mỗi khối chứa đựng các thông tin về thời gian khởi tạo và được liên kết với các khối trước đó. 

Blockchain được thiết kế để chống lại sự thay đổi dữ liệu. Công nghệ chứng thực trên blockchain ngăn chặn vấn đề đạo nhái, giúp nghệ sĩ yên tâm sở hữu bản quyền "đứa con tinh thần" của mình, còn người sưu tầm cũng dễ dàng truy xuất nguồn gốc tác phẩm. Việc bán tác phẩm dưới dạng NFT không cần thông qua bên thứ ba (sàn đấu giá, phòng trưng bày...) cũng giúp tác giả giữ lại một phần lợi nhuận đáng kể. Nhờ đặc tính này, tranh NFT trở thành loại tài sản độc nhất vô nhị, không thể sao chép hay làm nhái. Và cũng không giống như Bitcoin và các loại tiền điện tử khác, NFT không thể được trao đổi giống như với các NFT khác, khiến chúng trở nên khan hiếm và tăng giá trị.

Vài tháng qua, nhiều người sẵn sàng bỏ ra số tiền "khủng" lên đến hàng chục triệu USD để sở hữu các vật phẩm NFT. "Cơn sốt" này không chỉ khuấy động cộng đồng đầu tư, mà còn lan rộng sang giới nghệ thuật. Hàng loạt nghệ sĩ bắt đầu hướng đến việc phát hành tác phẩm dưới dạng NFT.

Có thể thấy, khái niệm này dần được áp dụng cho việc sưu tập các tác phẩm nghệ thuật và đã bắt đầu thúc đẩy xu hướng tiêu dùng kỹ thuật số chưa từng có: Hồi tháng 3, nghệ sĩ kỹ thuật số người Mỹ Mike Winklemann được biết đến với cái tên Beeple, đã bán được tác phẩm NFT: Everydays: The First 5000 Days của mình với giá đáng kinh ngạc 69 triệu đô la cho nhà đấu giá nổi tiếng của Anh Christie.

Tại Malaysia, ý tưởng về tranh nghệ thuật NFT được ươm mầm như một trò tiêu khiển thú vị cho sinh viên tốt nghiệp ngành thiết kế đa phương tiện, kỹ thuật và kiến trúc. Nó được phổ biến bởi Filamen, một tập thể sáng tạo kỹ thuật số đa ngành có trụ sở tại Kuala Lumpur, người đã khởi động triển lãm Seni Kripto ("Cryptoart" ở Malay) vào tháng 4 năm 2021 tại Phòng trưng bày nghệ thuật kỹ thuật số không gian thực của họ trong khuôn viên Đại học Malaya.

Sau đó, nền nghệ thuật Malaysia đã nhanh chóng khai thác tiềm năng của NFT, khởi động Tuần lễ nghệ thuật điện tử đầu tiên vào tháng 7 và tạo ra Pentas.io, thị trường tác phẩm nghệ thuật NFT địa phương đầu tiên. Nó đã mang lại cho một số nghệ sĩ địa phương số tiền điện tử tương đương với hàng triệu ringgit Malaysia.

Khái niệm mới về nghệ thuật

"NFT ở Malaysia đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong năm nay", giám đốc AKA- Munira Hamzah (Moon) của NFT Malaysia nói với trang Al Jazeera. "Đầu năm, bạn có thể đếm được số lượng nghệ sĩ Malaysia tích cực sáng tạo và bán tác phẩm nghệ thuật NFT. Con số đó tăng đều đặn lên hàng trăm trong vài tháng, và bây giờ con số đó có thể lên đến hàng nghìn", Moon nói.

Các tác phẩm nghệ thuật NFT của các nghệ sĩ Malaysia trải dài trên phạm vi hoạt hình 3D, meme trên Internet và hình minh họa lấy cảm hứng từ nền văn hóa đa sắc tộc của quốc gia Đông Nam Á này. Hình thức NFT (Non-Fungible Token) hay token không thể thay thế đã thu hút được sự chú ý trong nền nghệ thuật Malaysia vào cuối năm nay, với một số nghệ sĩ địa phương đã trở thành tiêu đề quốc tế cho các tác phẩm nghệ thuật của họ.

Moon cho biết sự phát triển của nền tảng tài sản số NFT đã thay đổi cách kiếm sống của các nghệ sĩ truyền thống ở Malaysia, từ các tác phẩm nghệ thuật được ủy quyền - mang đến sự tự tin mới cũng như một nguồn thu nhập không dựa trên yêu cầu của khách hàng, mà dựa trên những gì nghệ sĩ muốn để cá nhân hóa quyền sở hữu độc nhất qua một cách sáng tạo nhất có thể.

Đối với một số người trong số họ, NFT đã mang lại niềm vui cho nghệ thuật. "Nó cho tôi cơ hội mở rộng khả năng sáng tạo, trưng bày tác phẩm của tôi như cách tôi muốn, kiểm soát tuyệt đối quyền sở hữu bản quyền và duy trì hồ sơ sáng tạo nghệ thuật bền vững", nghệ sĩ Kenny ở Penang nói với Al Jazeera.

Đầu tháng 9, nghệ sĩ hoạt động tại Kuala Lumpur, Abdul Hafiz Abdul Rahman được biết đến với cái tên Katun đã gây chú ý khi bán hai bộ sưu tập NFT của mình trong vòng chưa đầy 24 giờ với giá 127,6 ETH - tương đương 1,6 triệu ringgit Malaysia (400.000 USD) ). Đây là lô NFT đắt nhất từng được bán bởi bất kỳ nghệ sĩ Malaysia nào trong một lần phát hành.

"Rất rõ ràng để thấy rằng, nếu được thực hiện đúng cách, số tiền thu được thực sự có thể tạo ra sự khác biệt cho bất kỳ nghệ sĩ Đông Nam Á nào, vì tiền điện tử đang phát triển theo cấp số nhân hàng ngày", Katun nói với trang Al Jazeera.

Nhưng ngay cả khi NFT nghe có vẻ giống như một kế hoạch làm giàu nhanh chóng, thì ít nhất ở Malaysia, nó đã trở thành một cộng đồng tiến bộ và hữu ích hơn. Ví dụ, Katun đã thành lập 4 Stages, một nền tảng kỹ thuật số với mục đích gắn kết các nghệ sĩ Đông Nam Á lại với nhau.

Katun nói với trang Al Jazeera: "Có rất nhiều nghệ sĩ tài năng ở đây nhưng không đủ khả năng tiếp xúc với phần còn lại của thế giới, đồng thời cho biết thêm rằng, tốc độ phát triển nhanh và phạm vi tiếp cận toàn cầu của nền tảng NFT sẽ là chìa khóa để thúc đẩy cả việc thu được lợi nhuận của các nghệ sĩ Malaysia vượt qua các giới hạn về địa lý và kinh tế của thị trường nghệ thuật".

Chia sẻ thêm về vấn đề này, Sun Bohan - CEO nền tảng BlockCreateArt (BCA) chuyên mua bán tác phẩm NFT ở Trung Quốc cho biết, nghệ thuật mã hóa dưới dạng NFT là xu hướng mới nổi được hình thành từ sự "kết nối giữa nghệ thuật và các nền tảng dựa trên blockchain, giữa văn hóa và công nghệ". Sức hút từ thị trường mua bán tác phẩm tài sản số NFT đang mở ra cơ hội mới cho các tác phẩm nghệ thuật trong thời đại số.