Nghi vấn: 2 cầu thủ nữ Zambia ở Olympic 2024... là nam?

Hai nữ cầu thủ của Zambia ở Olympic 2024 có nồng độ hormone nam cao bất thường

Tại lượt trận 2 bảng B bóng đá nữ Olympic 2024, Australia và Zambia đã chiêu đãi cho khán giả một bữa tiệc bàn thắng khi đại diện AFC thắng chung cuộc 6-5. Dù vậy, hàng công của Zambia cũng thể hiện vô cùng ấn tượng, đặc biệt là cặp tiền đạo Barbra Banda (3 bàn thắng) và Racheal Kundananji (2 bàn thắng).

Mặc dù vậy, sự góp mặt của bộ đôi này tại Olympic 2024 đang vướng phải rất nhiều tranh cãi. Lý do vì họ từng bị loại khỏi đội hình ĐT nữ Zambia tham dự Cúp châu Phi 2022 vì nồng độ hormone nam trong cơ thể quá cao.

Thời điểm đó, chủ tịch Liên đoàn bóng đá Zambia - Andrew Kamanga chia sẻ với BBC rằng: "Theo yêu cầu của Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF), tất cả các cầu thủ đều phải xác minh giới tính. Thật không may khi Banda không đạt những tiêu chuẩn do CAF đề ra".

Dù vậy, vào năm ngoái, Telegraph xác nhận, Banda chưa bao giờ thực hiện bài kiểm tra giới tính. Chính phía Zambia chủ động loại cô ra khỏi đội hình tham dự giải, trước khi cầu thủ này bắt đầu thủ tục kiểm tra.

Sau khi Banda tỏa sáng tại Olympic Tokyo 2020 với 6 pha lập công, Zambia cho biết họ đã nhận thức được nồng độ testosterone (hormone nam giới) của tiền đạo sinh năm 2000 vượt quá mức tối đa mà CAF cho phép.

Liên đoàn bóng đá Zambia đã đề nghị một liệu trình giảm hormone cho Banda cùng với 2 cầu thủ khác là Kundananji và Racheal Nachula (cũng đá chính trước Australia). Tuy nhiên, họ đều từ chối do lo ngại về các tác dụng phụ tiềm ẩn.

Mặc dù nồng độ testosterone của Banda, Kundananji và Nachula đủ cao để loại họ khỏi Cúp châu Phi, họ vẫn được dự các giải của FIFA và Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) bởi quy định kiểm tra giới tính của những tổ chức này "dễ dãi" hơn. Cụ thể, FIFA và IOC giao việc kiểm tra cho các liên đoàn bóng đá của mỗi quốc gia. Đó là lý do vì sao bộ 3 cầu thủ của Zambia đủ điều kiện thi đấu ở World Cup 2023 và bây giờ là Olympic Paris 2024.

IOC và FIFA cần phải nghiêm ngặt hơn trong việc kiểm tra giới tính

Lucy Zelic, người dẫn chương trình thể thao ở Australia, bình luận rằng: "Liệu chúng ta đã sẵn sàng thảo luận về vấn đề này chưa? Chúng ta có quyền đặt câu hỏi. Việc IOC không có quy tắc nghiêm ngặt khi kiểm tra giới tính khiến cho uy tín của tổ chức này giảm xuống".

Với FIFA, họ được cho là đang xem xét lại chính sách liên quan đến các cầu thủ có nồng độ testosterone cao. Liên đoàn bóng đá thế giới khẳng định sẽ cập nhật lại các quy định về pháp lý và y tế, nhưng nhấn mạnh sẽ vẫn chiếu theo hướng dẫn của IOC.

Trong khi đó, IOC đang phải chịu một áp lực khác cũng liên quan tới giới tính của vận động viên. Số là IOC cho phép 2 võ sĩ Imane Khelif của Algeria và Lin Yu-ting của Đài Loan tham dự nội dung nữ ở Paris 2024. Mark Adams, phát ngôn viên của IOC, nói hôm 30/07: "Tôi chỉ muốn nói rằng tất cả những ai thi đấu trong hạng mục nữ đều tuân thủ các quy tắc và đủ điều kiện tham dự. Trong hộ chiếu, họ được ghi nhận là nữ. Điều đó được xác nhận là đúng."

Khi được hỏi IOC sẽ làm gì trước vấn đề giới tính của vận động viên nữ ngày càng phức tạp và cần giải quyết nhanh, Mark Adams nói khá lòng vòng và đẩy trách nhiệm sang phía các liên đoàn thể thao.

Ông cho biết: "Đây là một việc phức tạp và nó còn tùy thuộc vào từng môn thể thao. Một số vận động viên có lợi thế trong môn này nhưng bất lợi ở môn khác, tùy thuộc vào việc họ có trải qua dậy thì nam giới hay không. Do đó, tôi cho rằng các liên đoàn thể thao nên tự quyết định vấn đề này".