Người làng Diềm cùng nhau thau giếng Ngọc

Làng Diềm là tên gọi nôm của thôn Viêm Xá, xã Hòa Long, TP.Bắc Ninh, vốn nổi tiếng là cái nôi của những làn điệu dân ca quan họ cổ của vùng quê Kinh Bắc. Người dân cho biết, sở dĩ họ hát quan họ hay là nhờ uống nước ở giếng Ngọc nằm đối diện đền Cùng ở làng.

Khi giếng cạn gần hết thì dùng gàu múc nước những chỗ khe đá rồi chuyền tay nhau kéo lên. 

Không như giếng làng thông thường có hình tròn, giếng Ngọc làng Diềm có hình vuông, ba cạnh là thành giếng, một cạnh còn lại xây bậc thang. Xuống giếng  phải đi 10 bậc gạch, 4 bậc đá và 1 bậc gỗ lim sát mép nước giếng. Chả ai biết rõ giếng có từ bao giờ những nước giếng luôn đầy, chưa bao giờ cạn, nước trong vắt nhìn được xuống tận lớp đá tự nhiên sâu thẳm dưới lòng giếng. Theo người dân làng Diềm, đây là giếng thiên tạo, nguồn nước của giếng được chảy từ trong núi, thấm qua tầng tầng lớp lớp đá ong tạo nên vị ngọt, mát hiếm có.

Hàng năm vào đúng ngày 3/3 âm lịch người dân làng Diềm lại làm lễ thau giếng Ngọc. Buổi sáng, sau khi các cụ cao niên làm lễ cúng bên giếng xong thì dân làng dùng máy bơm hút cạn nước. Theo các cụ kể thì xưa dùng sức người, dùng gàu múc rồi chuyền tay nhau kéo lên. Trong lúc nước giếng dần cạn, dân làng dùng chổi nan cọ sạch lòng giếng và thành giếng. Cả làng từ trẻ đến già ai cũng muốn tham gia làm sạch giếng.

Người dân làng Diềm rất coi trọng nước giếng Ngọc. Họ thường múc nước giếng uống luôn chứ không cần đun sôi. Giờ đây nhiều du khách đến thăm cụm di tích Đền Cùng - Giếng Ngọc vẫn xin nước giếng về để cúng bái. 

Làm lễ xong các cụ chứng kiến con cháu dọn giếng.

Cụ cá thần dưới giếng sẽ được đưa lên cối để “cư trú” tạm thời trong thời gian thau.

Các tiết mục hát quan họ được diễn ra cùng với lễ thau giếng. 

Sáng 3/3 âm lịch các cụ cao niên làm lễ trước khi thau giếng.

Dân làng Diềm thường múc nước giếng uống luôn chứ không cần đun sôi.

Khi nước giếng đầy trở lại các cụ cao niên sẽ lấy nước giếng để cúng thánh. Cúng xong mới cho dân làng lấy nước.

Nhiều du khách đến thăm cụm di tích Đền Cùng - Giếng Ngọc vẫn xin nước giếng về để cúng bái với mong ước rước may mắn, tài lộc đến cho gia đình.