Nhật - Hàn bắt tay gác lại quá khứ

Kỷ nguyên mới Hàn- Nhật

Đây là cuộc hội đàm cấp cao Nhật – Hàn đầu tiên sau ba năm rưỡi. Cuộc hội đàm gần đây nhất diễn ra vào tháng 5.2012 giữa Tổng thống Hàn Quốc khi đó là ông Lee Myung-bak  với Thủ tướng Nhật Bản Yosihiko Noda, tại Bắc Kinh, Trung Quốc.

Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye và Thủ tướng Nhật Bản tại hội đàm cấp cao ngày 2.11 ở Seoul.   Ảnh: AP

Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết, hai bên đã nhất trí đẩy nhanh tiến độ đàm phán để sớm giải quyết vấn đề phụ nữ bị ép làm nô lệ tình dục (phụ nữ mua vui) cho binh lính Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ II. Đài Truyền hình NHK của Nhật Bản nhận định, đây là dấu hiệu rõ ràng nhất thể hiện nỗ lực của hai nước nhằm cải thiện quan hệ song phương. Trước đó, hai nước từng tổ chức nhiều vòng đàm phán cấp làm việc để thảo luận về vấn đề này song đều không đạt kết quả.

Trước đó, bà Park Geun-hye nhấn mạnh, cần phải giải quyết dứt điểm vấn đề “phụ nữ mua vui” trong năm 2015. Đây là năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Hàn-Nhật, nên cần giải quyết dứt điểm những vấn đề còn tồn tại trong quá khứ và hy vọng mở ra giai đoạn mới cho sự hòa giải và hợp tác giữa hai nước.

Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye nhấn mạnh, giải quyết vấn đề phụ nữ mua vui là để xoa dịu nỗi đau của những nạn nhân khi còn chưa quá muộn. Tổng thống Hàn Quốc đánh giá cuộc hội đàm thể hiện thành ý của hai bên giải quyết các vấn đề lịch sử, đồng thời là cơ hội quan trọng để hai nước cải thiện quan hệ. Về phần mình, Thủ tướng Nhật Bản cho rằng cuộc hội đàm cấp cao lần này có ý nghĩa sâu sắc đối với nhân dân hai nước, đồng thời cam kết sẽ cùng với Tổng thống Hàn Quốc nỗ lực thúc đẩy quan hệ song phương bước sang một thời kỳ mới.

Ngoài ra, tại hội đàm cấp cao, hai bên cũng thảo luận các vấn đề hạt nhân và tên lửa Triều Tiên. Thủ tướng Abe khẳng định đây là mối quan ngại chung, vì vậy Nhật Bản với Hàn Quốc cũng như ba nước Mỹ - Nhật Bản – Hàn Quốc hợp tác chặt chẽ để giải quyết thách thức này.

Giảm nhiệt ở Đông Bắc Á

Một ngày trước đó, lãnh đạo của ba nước Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản cũng đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên sau hơn ba năm. Họ đã sẵn sàng trở lại làm việc cùng nhau vì an ninh và thương mại khu vực sau khi gạt sang một bên những thù hận trong lịch sử.

Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã thảo luận một loạt chủ đề, từ thương mại tự do tới mối đe dọa từ chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên. Cuộc họp lần này đã không đạt được bước đột phá thực chất nào, nhưng được xem là nhằm đưa ra một tuyên bố mang tính biểu tượng về mục đích của ba nền kinh tế lớn nhất Đông Bắc Á về việc khôi phục các quan hệ căng thẳng.

Có thể thấy rất rõ mục đích của Bắc Kinh tại hội nghị lần này là tập trung tăng cường quan hệ thương mại để tạo ra động lực mới cho nền kinh tế trì trệ của họ. Tuyên bố chung của hội nghị bao gồm cam kết hoàn tất hiệp định thương mại tự do ba bên mà có thể sẽ làm đối trọng với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) do Mỹ dẫn đầu mà Trung Quốc và Hàn Quốc không phải là thành viên.

Ngoài ra, một trọng tâm khác trong chương trình nghị sự là vấn đề Triều Tiên.  Các nhà lãnh đạo đã tái khẳng định “kiên quyết phản đối” việc phát triển vũ khí hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên cũng như bất kỳ hành động nào có thể làm dấy lên căng thẳng hoặc vi phạm các nghị quyết của Liên Hợp Quốc. Phát biểu với báo giới sau hội nghị, Tổng thống Park Geun-hye cho rằng hội nghị lần này đã đánh dấu “một bước tiến lớn hướng tới bảo đảm hòa bình và thịnh vượng” ở Đông Bắc Á.

Phát biểu sau hội nghị, Thủ tướng Nhật Bản Abe cho biết: “Tôi hy vọng hội nghị này sẽ góp phần cho hòa bình và ổn định ở Đông Bắc Á”. Trong khi đó, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bày tỏ:  “Chúng tôi nhất trí nhìn lại lịch sử theo cách thẳng thắn và hướng về tương lai, và giải quyết các vấn đề nhạy cảm một cách hợp lý, bao gồm cả các vấn đề mang tính lịch sử”.