Những hệ thống phòng thủ tên lửa kỳ dị trong lịch sử

Dự án Argus

Năm 1958, Mỹ thực hiện hàng loạt vụ thử nghiệm hạt nhân tuyệt mật, nhằm kiểm tra ý tưởng phòng thủ tên lửa do một nhà vật lý lập dị tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore, bang California đề xuất.

Vụ thử nghiệm hạt nhân trong những năm 1950. Ảnh: Usahitman.

Theo ý tưởng này, các vũ khí hạt nhân phát nổ trên bầu khí quyển sẽ tạo ra vành đai bức xạ nhân tạo có khả năng ngăn chặn tên lửa đạn đạo – một loại lá chắn tên lửa trên khí quyển. Dù các cuộc thử nghiệm được ca ngợi là thành công, “thí nghiệm khoa học lớn nhất từ trước tới nay” này lại không thực tế. Nó không thể ngăn chặn các cuộc tấn công hạt nhân. Cuối cùng, dự án bị hủy vào năm 1959.

Hệ thống laser tia X

Excalibur là chương trình phòng thủ tên lửa vĩ đại trong lịch sử. Một hệ thống laser tia X được đẩy bằng năng lượng hạt nhân sẽ làm nổ tung các tên lửa đạn đạo liên lục địa.

Hệ thống laser Excalibur. Ảnh: DARPA.

Về mặt lý thuyết, dự án Excalibur có khả năng tạo ra vũ khí chống một cuộc tấn công hạt nhân quy mô lớn. Tuy nhiên, sau khoảng 10 lần thử nghiệm trên mặt đất, giới chức Mỹ đã hủy bỏ vào năm 1992.

Dự án Brilliant Pebbles

Một chương trình phòng thủ tên lửa đầy tham vọng khác được đề xuất dưới thời Tổng thống Reagan là ý tưởng phóng các vệ tinh mini để tiêu diệt tên lửa. Mỗi vệ tinh có kích thước bằng một quả bóng đá Mỹ.

Mô hình dự án Brilliant Pebbles. Ảnh: BBC Future.

Về lý thuyết, vệ tinh mini sẽ va chạm với những tên lửa đạn đạo liên lục địa khi chúng di chuyển bên ngoài bầu khí quyển trái đất.

Tuy nhiên, kế hoạch mang tên Brilliant Pebbles này bị chỉ trích vì kỹ thuật phức tạp và chi phí cao. Chương trình Brilliant Pebbles phải kết thúc vào năm 1993 khi các dự án thời Reagan bị thu hẹp để ủng hộ các hệ thống phòng thủ tên lửa triển khai trên mặt đất.

Laser trong không gian

Đây là hệ thống laser Alpha năng lượng cao, được khởi động bởi Cơ quan Dự Án Nghiên cứu Quốc phòng Hiện đại (Darpa), sau đó chuyển giao cho Tổ chức Sáng kiến Chiến lược Quốc phòng Mỹ.

Hệ thống này có thể phóng ra tia laser công suất lớn nhằm bắn hạ các tên lửa đạn đạo. Không giống như Excalibur, dự án sử dụng tia laser hóa học, do đó sẽ không tạo ra một vụ nổ hạt nhân trong không gian.

Mô hình hệ thống laser triển khai trong không gian đánh chặn các tên lửa đạn đạo. Ảnh: SPL.

Tuy nhiên, dự án này đã chậm tiến độ trong nhiều năm và chi phí tăng cao so với dự kiến ban đầu, vì Lầu Năm Góc và các nhà thầu quân sự đã không thể đưa một hệ thống tia laser hóa học lên không gian với một tấm gương để phản xạ các chùm tia cùng một hệ thống giám sát nhằm theo dõi tên lửa.

Năm 2002, Giám đốc Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Mỹ đã thông báo chấm dứt chương trình phát triển laser Alpha năng lượng cao. Do đó, hệ thống này không bao giờ được đưa vào không gian.

Hệ thống vũ khí laser trên máy bay

Các chuyên gia phát triển dự án này cho rằng, một phi đội Boeing 747 được trang bị tia laser bay xung quanh trái đất có thể đối phó với cuộc tấn công bằng tên lửa. Khi một cuộc tấn công như vậy sắp xảy ra, các máy bay sẽ đột kích và đánh chặn tên lửa trong giai đoạn dễ bị tấn công nhất.

Boeing 747 với hệ thống vũ khí hạt nhân YAL-1. Ảnh: SPL.

Tuy nhiên, việc tích hợp hệ thống laser trên máy bay và khả năng hoạt động như tính toán ban đầu không khả thi do sự nhiễu loạn không khí. Nó ảnh hưởng đến việc phóng các chùm tia.

Hệ thống laser này cũng cần những hóa chất nguy hiểm để hoạt động. Sau nhiều năm phát triển và tốn hàng tỷ USD, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates khi đó đã hủy chương trình này vào năm 2009 và cho biết “nó không thể hoạt động như dự kiến”.