Ninh Bình: Thưởng thức hương vị chè An Nguyên, nơi có những cây chè trên 100 năm tuổi

HTX Hoa, cây cảnh, nông sản Tam Điệp tạo ra được sản phẩm chè xanh chất lượng tốt, bước đầu lấy được sự yêu mến, tin tưởng của nhiều người tiêu dùng. Hiện nay, sản phẩm chè xanh mang thương hiệu An Nguyên của HTX đã có mặt tại nhiều tỉnh, thành như Hà Nội, Thanh Hóa, Nam Định.

Cách đây vài chục năm, vào thập niên 90, ở xã Đông Sơn, thành phố Tam Điệp (Ninh Bình) từng có Nông trường chè Tam Điệp với sản phẩm chè mang hương vị đặc trưng, thơm ngon có tiếng. 

Tuy nhiên, do cách thức tổ chức sản xuất kém hiệu quả, Nông trường giải thể, cây chè bị mai một dần. Gần đây, HTX Hoa, cây cảnh, nông sản Tam Điệp đang nỗ lực phục hồi lại vùng chè kết hợp với xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chè nơi đây.

Ban đầu HTX chỉ lựa chọn 30 ha của những hộ có đủ điều kiện, cam kết làm theo quy trình chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh mà HTX đưa ra để liên kết, sản xuất thu mua sản phẩm. HTX hỗ trợ bà con về kỹ thuật, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và cam kết thu mua sản phẩm cho bà con với giá 15 nghìn đồng/kg búp tươi.

Vùng nguyên liệu chè xanh đặc sản vùng Chè xã Sơn Đông, thành phố Tam Điệp, từ trên cao nhìn xuống màu xanh mướt của những lá chè non chạy tít tắp hết ngọn đồi này đến ngọn đồi khác.

Mỗi ngọn đồi đều gắn liền với một kỷ niệm, một câu chuyện về sự chắt chiu thơm thảo, tình thần lao động cần cù của người dân địa phương nơi đây. Búp chè tươi có hương vị vô cùng đặc trưng của mảnh đất đã từng mang nhiều dấu ấn lịch sử, vùng đất cổ Tam Điệp cửa ngõ nối đồng bằng Bắc Bộ với dải lãnh thổ ven biển miền Trung.

Tại đây cây chè được trồng từ thời Pháp thuộc với lịch sử tồn tại và gắn bó trên 100 năm, trải qua nhiều biến cố lịch sử, xã hội đã có nhiều đổi thay nhưng đến nay cây chè vẫn còn  tồn tại điều đó cho thấy nó không chỉ có duyên với con người và vùng đất nơi đây, mà nó hoàn toàn phù hợp với điều kiện thổ những, khí hậu của vùng đất này.

Trong quá trình sản xuất, cơ sở đặt yếu tố an toàn thực phẩm lên hàng đầu, sau đó mới đến mùi vị, phẩm chất chè. Để có được mẻ chè thơm ngon đòi hỏi người làm chè nắm chắc các công đoạn như chè xanh phải được hái vào ngày không mưa theo tiêu chuẩn "1 tôm 2 lá" (1 búp 2 lá non). 

Búp chè sau khi hái để ráo nước nhưng không được phơi trực tiếp dưới ánh nắng. Chè xanh chia làm nhiều loại dựa theo cách chế biến, như chè xanh sao suốt, chè xanh sấy khô bằng hơi nóng, chè xanh phơi nắng, chè xanh hấp... 

Dù chè sản xuất theo phương pháp thủ công hay cơ giới thì người làm chè đều phải tuân thủ yêu cầu kỹ thuật của từng công đoạn, từ diệt men, vò và sàng tơi, sấy chè, phân loại chè và đánh hương. 

Trong mỗi công đoạn chế biến đều đòi hỏi phải nắm chắc, chọn đúng thời điểm, như thế mới làm ra được mẻ chè thơm nhất, ngon nhất và đẹp mắt nhất. Một mẻ chè ngon khi đem ra pha phải có màu xanh tươi mát, vị chát đượm, hương dịu thơm tự nhiên và có vị ngọt hậu.