Nơi lưu giữ "bằng chứng thép" chủ quyền Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam

Trong khi Chính phủ Trung Quốc ngang ngược tuyên bố thành lập cái gọi là "khu Tây Sa" (tức quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam) và "khu Nam Sa" (tức quần đảo Trường Sa của Việt Nam) tại "thành phố Tam Sa", tại Nhà trưng bày Hoàng Sa nằm trên đường Hoàng Sa (Sơn Trà, Đà Nẵng) hiện nay là nơi lưu giữ hơn 300 tài liệu, hiện vật được xem là "tàng thư" chứng cứ về chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam trên 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

"Tàng thư" Nhà trưng bày Hoàng Sa, nơi gìn giữ những bằng chứng chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa. Ảnh: Nam Cường

TS Lê Tiến Công - Phó Giám đốc phụ trách Nhà trưng bày Hoàng Sa cho biết, Nhà trưng bày Hoàng Sa được UBND huyện đảo Hoàng Sa (TP.Đà Nẵng) tổ chức khởi công xây dựng vào ngày 7/12/2015. Nhà trưng bày xây dựng trên khu đất có tổng diện tích 1.296m², trong đó diện tích xây dựng là 412m², có 1 trệt, 3 tầng nổi, cao 18m với diện tích sàn 1.824m² do Công ty Kiến trúc WRIGHT (Nhật Bản) tư vấn thiết kế. 

Trải khắp 3 tầng, hàng trăm tài liệu, hiện vật đều được gìn giữ cẩn thận và là bằng chứng sống động, chặt chẽ về chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Du khách trong và ngoài nước có thể dễ dàng tiếp cận, đọc và nghiên cứu tài liệu. Đó là những tấm bản đồ xưa, những giấy báo tử, những hình ảnh quân đội Việt Nam Cộng hòa... trên các đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa. Hàng trăm ngàn bài báo, đầu sách, các hiện vật được lưu giữ, tất cả đều minh chứng một điều quá rõ ràng: Hoàng Sa - Trường Sa đã thuộc chủ quyền của Việt Nam từ xưa tới nay.

Trên bản đồ India Orientalis do nhà địa lý người Hà Lan Hondius I vẽ năm 1963, 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa được vẽ nối liền với nhau...

Theo TS Công, một trong những hiện vật quan trọng mà bảo tàng tiếp nhận cách đây không lâu, cũng như lưu giữ được bản gốc là "giấy báo tử" (trích lục khai tử) của một trung sĩ đã hy sinh trong trận hải chiến Hoàng Sa ngày 19/1/1974. "Có thể nói, đây là một trong những chứng cứ quan trọng liên quan đến hải chiến bi hùng 1974".

Trích lục bộ khai tử của trung sĩ Nguyễn Thành Trọng (Cần Thơ) hộ tống chiến hạm Nhật Tảo, hy sinh ngày 19/1/1974 tại Hoàng Sa. Ảnh: Nam Cường

TS Lê Tiến Công cho hay, ngoại trừ thời gian xảy ra dịch Covid-19, còn lại Nhà trưng bày vẫn mở cửa đón khách tất cả các ngày trong tuần kể cả ngày lễ, tết. Theo thống kê, trung bình tại đây có từ 2.600 lượt khách/tháng đến tham quan, tìm hiểu. Tổng lượng khách ghé thăm từ khi Nhà trưng bày Hoàng Sa được thành lập (28/3/2018) đến nay có khoảng 45.000 lượt khách với gần 600 đoàn. Lượng khách đến tham quan, tìm hiểu tại Nhà trưng bày khá đông và đa dạng.

Kỹ sư Đinh Ngọc Châu (ngoài cùng bên phải), người phụ trách Trạm khí tượng Hoàng Sa năm 1974. Nguồn: UBND huyện Hoàng Sa

Tuy nhiên, TS Công tiết lộ có một điều rất lạ là kể từ khi được đưa vào hoạt động cho tới nay, khách Trung Quốc hầu như không vào tham quan tìm hiểu. "Rất hiếm hoi mới có vài người quốc tịch Trung Quốc vào nghiên cứu, chụp ảnh rồi về. Mặc dù khách sạn ngay cạnh Nhà trưng bày, thường ngày rất đông khách đoàn Trung Quốc nhưng họ không bao giờ vào đây", TS Lê Tiến Công nói.