Những trận lũ kinh hoàng vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản của người dân nhiều tỉnh miền Trung. Những thiệt hại này có phần nguyên nhân từ việc các thuỷ điện xả lũ.
|
Vườn sắn của bà Trần Thị Cảnh (xã Hương Liên) bị ngập nước gây hư hỏng |
“Giữ thủy điện phải di dời dân”
Sau gần 3 giờ vượt rừng trưa 17-11, PV NTNN đã về xã Hương Liên, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh địa phương chịu thiệt hại nặng nề do thuỷ điện Hố Hô gặp sự cố kẹt cửa xả. Sau trận lũ dữ đầu tháng 10 vừa qua, Hương Liên vẫn còn tiêu điều với nhiều ngôi nhà xiêu vẹo, ruộng đồng, cây cối xác xơ...
Ông Đậu Hồng Kỳ (64 tuổi) ở xóm 6 thất thểu nói: “Tôi sống từ nhỏ tới nay chưa thấy trận lũ nào lớn thế. Lũ dâng cao ngập quá nhà 2m làm lúa trong rương, hoa màu bị hư hại hết. Tới đây chưa biết lấy gì để sống bởi 3 sào ruộng cũng đã bị đất cát vùi lấp.”
Ông Kỳ cho biết thêm, mặc dù Nhà máy Thủy điện Hố Hô đã đóng cống tích nước từ lâu, nhưng thiệt tại của gia đình ông vẫn không được đền bù. “Nếu giữ lại thủy điện Hố Hô thì phải di dời dân ra khỏi đây chứ để thế này chúng tôi chết đói mất”, ông Kỳ nói.
Theo Chủ tịch UBND xã Hương Liên- Nguyễn Tiến Lành, toàn xã có 2.500 nhân khẩu, với 580 hộ sản xuất nông nghiệp. Trận lũ vừa qua đã khiến 150 ngôi nhà ngập chìm, 12ha ruộng bị vùi lấp và sạt lở, thiệt hại khoảng 8 tỷ đồng. “Trận lũ có nguyên nhân từ việc thủy điện Hố Hô gặp sự cố cống xả lũ bị kẹt. Do không xả nước được nên toàn bộ vùng lòng hồ thủy điện Hố Hô nước dâng cao đã làm ngập nhà dân”.
Theo chỉ dẫn của Chủ tịch UBND xã, chúng tôi đến thăm gia đình anh Trịnh Văn Thú - người bị nước cuốn trôi chết. Thấy chúng tôi đến thăm chị Trần Thị Mến - vợ anh Thú mếu máo: “Mai nữa là 50 ngày anh rồi, chồng tui chết thảm lắm. Khi chưa xây thủy điện Hố Hô thì chưa có trận lũ nào khiến nước dâng cao rứa. Sáng hôm đó chồng tui ra thăm ruộng thì nước từ thượng nguồn đổ về nhanh trong khi đó cống xả lũ của nhà máy thủy điện không xả được đã dâng cao cuốn chồng tui chết”.
Dân yêu cầu thủy điện bồi thường
Sau lũ, người dân Hương Liên đã viết đơn kiến nghị chính quyền địa phương phải yêu cầu lãnh đạo Nhà máy Thủy điện Hố Hô phải bồi thường thiệt hại. Anh Nguyễn Văn Sinh ở xóm 6, cho biết: “Trận lũ vừa rồi do thủy điện Hố Hô tắc trách để xảy ra sự cố kỹ thuật không mở được cống thoát lũ. Vì vậy lỗi này nhà máy phải bồi thường cho người dân chúng tôi. Nếu không chúng tôi sẽ khởi kiện để bảo vệ quyền lợi cho bà con nông dân”.
Làm việc với NTNN, ông Nguyễn Tiến Lành - Chủ tịch UBND xã Hương Liên cũng đồng tình việc khởi kiện. Ông Lành cho biết, Đảng uỷ và UBND xã đã đồng ý quan điểm, nếu Nhà máy Thủy điện Hố Hô không bồi thường cho dân xã sẽ nhờ luật sư hoàn tất hồ sơ khởi kiện.
Ông Lành nói: “Hôm nước lũ dâng cao tôi đã trực tiếp báo cáo tình hình với lãnh đạo nhà máy thủy điện và yêu cầu họ xả lũ nếu không dân nguy mất. Họ trả lời là cống đã xả, nhưng thực chất cống xả lũ gặp sự cố không thể xả được. Dân chúng tôi bị thiệt hại nặng nề, nhưng không được một câu hỏi thăm của Nhà máy Thủy điện Hố Hô. Do đó, việc kiện đòi bồi thường là hoàn toàn hợp lý.”
Ông Nguyễn Khắc Tuấn thuộc Văn phòng Luật sư An Phát (Đoàn Luật sư Hà Tĩnh) cho biết: “Sự tắc trách của Nhà máy Thủy điện Hố Hô gây thiệt hại cho người dân Hương Liên hôm 3-10 là rất rõ ràng. Do vậy, người dân có quyền và có cơ sở để khởi kiện ra tòa án buộc nhà máy này phải bồi thường”.
Hữu Anh
Luật sư Trần Vũ Hải - Công ty Luật Hà Nội: Công khai trả lời người dân
Về mặt pháp lý người dân hoàn toàn có quyền khởi kiện, có quyền yêu cầu giải thích chính thức, đàng hoàng từ các nhà máy thủy điện về vấn đề mà họ cho rằng thủy điện xả lũ gây thiệt hại. Tuy nhiên, để có cơ sở, lúc này rất cần có các chuyên gia độc lập để xác định thiệt hại của dân và sự liên quan đối với việc các nhà máy thủy điện xả lũ.
Theo tôi, hoạt động của các nhà máy thủy điện đang liên quan trực tiếp đến người dân và buộc phải có trách nhiệm trước dân. Nào là việc sử dụng, quản lý tài nguyên nước, rồi việc bán điện, và nhất là việc thực hiện chức năng điều tiết, xả lũ. Chính vì càng liên quan đến nhiều người dân, lại càng phải công khai, minh bạch thông tin, càng phải có trách nhiệm trả lời trước dân chứ không thể lờ trách nhiệm đi được". Anh Đào (ghi)
Vui lòng nhập nội dung bình luận.