Phi công cảnh báo không tặc thế nào?

Vietnam Airlines vừa nhanh chóng bác thông tin sự cố máy bay hạ cánh khẩn hôm 16.12 là do không tặc. Một số thông tin cho rằng đã xảy ra sự cố phi công "cảnh báo nhầm". Thực tế, hệ thống cảnh báo trên máy bay hoạt động thế nào?

Có nhiều cách để thông báo sự cố, tình huống khẩn cấp trên máy bay mà các phi công bắt buộc phải ghi nhớ.

Khi máy bay gặp phải tình huống khẩn cấp, một trong những điều đáng lo ngại nhất là các phi công báo nhầm sự cố. Phi công đặc biệt phải thuộc nằm lòng các mã thông báo tình trạng khẩn cấp với kiểm soát không lưu dưới mặt đất để yêu cầu sự hỗ trợ, giúp đỡ hữu ích nhất.

Theo cơ quan quản lý hàng không liên bang Mỹ, có 3 dạng mã thông báo tình trạng khẩn cấp mà phi công bắt buộc phải nhớ như in đó là 7500 - mã thông báo máy bay bị không tặc. 7600 – mã thông báo mất sóng vô tuyến và 7700 – mà thông báo tình huống khẩn cấp.

Những mã trên được gửi đi nhờ các hệ thống tiếp sóng (transponder) trên máy bay để giúp phi hành đoàn thông báo cho kiểm soát không lưu về tình trạng của máy bay.

Đặc biệt, khi  mã báo không tặc được gửi đi thì kể cả kiểm soát không lưu  trực tiếp liên lạc và nói chuyện với phi công hoặc các thành viên phi hành đoàn khác cũng không đủ để xác nhận chuyến bay an toàn bởi hai khả năng.

Một là: Phi hành đoàn đang bị khống chế và bị đe dọa để báo mọi thứ hoàn toàn ổn. Hai là một kịch bản xấu hơn khi máy bay đã hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của những kẻ biết rõ cần phải thông báo những gì.

Trong mọi trường hợp, kiểm soát không lưu dưới mặt đất phải yêu cầu máy bay chuyển hướng tới một vị trí an toàn gần nhất để được kiểm tra.

Ở mọi nơi, mọi không phận trên thế giới, các mã an toàn đều mang ý nghĩa như nhau và một khi mã được gửi đi, quy trình  ứng phó, giải quyết tình huống đều giống nhau.

Ngoài ra, phi công cũng có thể báo May Day (một mã từ để báo nguy cấp) với nhân viên không lưu dưới mặt đất qua radio hoặc có thể báo qua tầng số 121.5 MHz cho dân sự và 243.0 MHz cho quân sự.