Phụ nữ mang thai sẽ "già hoá" nhanh hơn bình thường bao nhiêu?

Mang thai có thể tăng tốc "lão hóa sinh học"

Một nghiên cứu được thực hiện tại Philippines liên kết mang thai với những thay đổi về các "thẻ" hóa học nằm trên DNA, ẩn ý rằng mang thai làm tăng tốc độ lão hóa sinh học.

Nghiên cứu mới cho thấy, phụ nữ ở độ tuổi đầu 20 từng mang thai sẽ "lão hóa hơn về mặt sinh học" so với những người chưa từng mang thai, và theo một số cách tính, khoảng cách tuổi tác này dường như lớn hơn ở những người đã mang thai nhiều lần.

Nghiên cứu này đã sử dụng nhiều công cụ khác nhau để xem xét đặc điểm di truyền học bên ngoài (epigenetic) của con người – cụ thể là các "thẻ" hóa học gắn vào DNA của họ. Các "thẻ" này không thay đổi mã DNA cơ bản mà giúp kiểm soát những gene nào được kích hoạt và ở mức độ nào. Nghiên cứu mới đặc biệt xem xét các nhóm methyl, một loại phân tử từ lâu đã được liên kết với các khía cạnh khác nhau của quá trình lão hóa.

Bằng cách nghiên cứu các mô hình methyl hóa được nhìn thấy trong suốt cuộc đời con người, các nhà khoa học đã tạo ra một số "đồng hồ di truyền học bên ngoài" (epigenetic) có thể được sử dụng để đánh giá tuổi sinh học của một người. Trong khi tuổi theo thời gian chỉ đơn giản phản ánh thời gian tồn tại của một người nào đó, thì tuổi sinh học phản ánh trạng thái sinh lý của họ, cũng như khả năng mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác và tử vong.

Nghiên cứu, được công bố vào thứ 8/4 trên tạp chí PNAS, đã sử dụng 6 đồng hồ di truyền học bên ngoài khác nhau để đưa ra dự đoán về 1.735 phụ nữ và nam giới trẻ tuổi ở Philippines. Nhóm người tham gia nghiên cứu đã được lấy mẫu máu vào năm 2005, trong độ tuổi từ 20 đến 22. Một nhóm nhỏ phụ nữ trong số này – khoảng 330 người – đã mang thai trong những năm sau lần lấy mẫu máu đầu tiên, cũng đã được lấy mẫu thứ hai khoảng 4 đến 9 năm sau đó.

Phụ nữ mang thai sẽ "già hoá" nhanh hơn bình thường bao nhiêu?

Phân tích cho thấy, trên tất cả các đồng hồ được sử dụng, những phụ nữ đã có ít nhất một lần mang thai cho thấy sự lão hóa nhanh hơn so với những phụ nữ không có tiền sử mang thai; điều này bao gồm các trường hợp mang thai dẫn đến sẩy thai, thai chết lưu và sinh con. Mô hình vẫn tiếp tục xuất hiện khi các nhà khoa học kiểm soát các yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến tốc độ lão hóa sinh học của một người, chẳng hạn như tình trạng kinh tế xã hội, tiền sử hút thuốc và một số yếu tố nguy cơ di truyền.

Nhóm nghiên cứu sau đó xem xét 330 phụ nữ mà họ đã theo dõi theo thời gian, để xem liệu có sự khác biệt nào giữa mẫu máu đầu tiên và mẫu máu thứ hai của những phụ nữ này hay không. Trong phân tích đó, trải qua nhiều lần mang thai cũng có liên quan đến lão hóa nhanh hơn so với ít lần mang thai. Tuy nhiên, mô hình này chỉ xuất hiện trên 2 trong số 6 đồng hồ - cụ thể là hai chiếc được thiết kế để dự đoán tuổi theo thời gian.

Dựa trên tất cả các dữ liệu này, nhóm nghiên cứu ước tính rằng mỗi lần mang thai có liên quan đến khoảng 4 đến 4,5 tháng lão hóa sinh học ở những phụ nữ trong nghiên cứu. Kết quả của nghiên cứu có thể bị ảnh hưởng bởi nơi nó được thực hiện. Ví dụ, khả năng tiếp cận của người dân với dinh dưỡng đầy đủ, chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ xã hội trong thai kỳ khác nhau trên khắp Philippines, và những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến mức độ mà thai kỳ ảnh hưởng đến lão hóa. 

Ryan cho biết, nếu bạn có thể nắm bắt được sự lão hóa tăng tốc này sớm, điều đó có thể về mặt lý thuyết cung cấp thông tin cho các phương pháp điều trị trong tương lai để giúp ngăn ngừa hoặc đảo ngược quá trình này, mặc dù ở giai đoạn đầu của nghiên cứu, vẫn chưa rõ ràng về các phương pháp điều trị như vậy.

Sự gia tăng tương tự về lão hóa sinh học đã được nhìn thấy trong một số bối cảnh khác, nhưng không phải tất cả các mẫu. Ví dụ, chúng đã được quan sát thấy ở phụ nữ Philippines ở Mỹ nhưng không phải ở phụ nữ ở Phần Lan. Một nghiên cứu gần đây của Yale cũng phát hiện ra rằng đồng hồ di truyền học tăng tốc trong thời kỳ mang thai nhưng phần lớn tác dụng đó biến mất sau khi đứa trẻ ra đời, đặc biệt là ở những người cho con bú.

Vì vậy, "chúng tôi có bằng chứng rõ ràng về việc lão hóa sinh học bị đẩy nhanh do mang thai, nhưng có thể không phải trong mọi hoàn cảnh", Ryan nói. Hiện tại, nghiên cứu mới này đang giúp các nhà khoa học bắt đầu mở ra tác động của thai kỳ đối với quá trình lão hóa. Tuy nhiên, một ngày nào đó, nó có thể mở đường cho các can thiệp y tế.