“Phương Tây sẽ không giúp được gì", TT Zelensky thừa nhận tình hình thảm khốc ở Ukraine

Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh Pravda

Xu hướng lâu đời

Tuy nhiên, Ukraine đã không còn che giấu thảm họa nhân khẩu học nữa. Tổng thống Zelensky thừa nhận, làn sóng dân số rời bỏ đất nước như vậy chưa bao giờ xảy ra. Hơn 6,6 triệu người Ukraine hiện đang sống ở các quốc gia khác nhau trên thế giới. Bao gồm gần 1,3 triệu ở Nga.

Ucraine là nước cộng hòa lớn thứ hai trong liên minh sau khi Liên xô tan rã với gần 52 triệu người. Nhưng vào năm 2014 dân số đã giảm xuống còn 45 triệu, năm 2019 là 42 triệu, và điều này có tính đến Crimea và một phần của vùng Donetsk và Lugansk sáp nhập vào Nga.

Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Zelensky hứa sẽ khắc phục điều này. Ông nói : "Tất cả các nhà máy, tất cả doanh nghiệp, tất cả các cuộc cải cách - chúng dành cho ai nếu một nửa dân số sẽ rời khỏi đây sau 5 năm nữa? Vì vậy, mỗi chúng ta phải làm mọi thứ có thể" .

Tuy nhiên, nó chỉ trở nên tồi tệ hơn. Thứ trưởng Bộ Chính sách Xã hội Daria Marchak cho biết hiện có 31 triệu người sống trên lãnh thổ do Kiev kiểm soát. Và chiến tranh không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến những kết quả đáng buồn như vậy.

Hy vọng trống rỗng

Giám đốc Viện Nghiên cứu Nhân khẩu học và Xã hội của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Ukraine Ella Libanova lưu ý tỷ lệ sinh cực kỳ thấp: năm 2023 - chỉ có 187 nghìn trẻ em.

Con số của nửa đầu năm là 88 nghìn, thấp hơn 9% so với cùng kỳ năm 2023. Và số người chết là 250.972, tức là tỷ lệ tử vong vượt quá tỷ lệ sinh gấp ba lần.

Bộ Chính sách xã hội cho rằng chỉ tiêu phục hồi dân số là 2,2 con/phụ nữ. Ở EU con số này là 1,5. Ở Ukraine, cho đến tháng 2/2022 là 1,2, năm 2023 là 0,9.

Ông Zelensky khẳng định, sau khi xung đột kết thúc sẽ có hiện tượng bùng nổ dân số. Giả sử điều này sẽ thu hẹp khoảng cách nhân khẩu học. Tuy nhiên, theo Viện Nhân khẩu học, dân số sẽ không còn ở mức 50, thậm chí 40 triệu người. Mức tối đa là 35 vào năm 2033 và đó là nếu chúng ta tính đến tất cả mọi người trong ranh giới năm 1991. Đó là, trong thực tế nó sẽ ít hơn nhiều.

Đồng thời, dân số sẽ già đi vì chủ yếu là trẻ em và thanh niên đã di cư.  Libanova cảnh báo: "Ukraine sẽ là một nước nghèo trong thời gian dài và ở hầu hết các nước nghèo, dân số tập trung ở một số thành phố".

Khủng hoảng lợi nhuận

Ngân hàng Trung ương Ukraine dự đoán rằng 400 nghìn người sẽ rời khỏi đất nước trong năm nay và 300 nghìn người vào năm tới. Trở lại tháng 4, dòng vốn chảy ra vào năm 2024 ước tính chỉ bằng một nửa, và vào năm 2025, họ thậm chí còn mong đợi khoản lãi gần nửa triệu. Dự báo đã trở nên tồi tệ hơn do tình hình năng lượng và kinh tế.

Trong khi đó nền kinh tế không có triển vọng. Theo các ngân hàng Ukraine, dân số đang làm việc tích cực ở nước này chỉ có 9 triệu người. Năm ngoái có gần 12 triệu người. Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Sergei Nikolaychuk cho biết kể từ năm 2021, lực lượng lao động đã bị mất việc.

Ngoài ra, thị trường lao động còn thiếu nam giới do thắt chặt huy động. Họ đang được thay thế bởi phụ nữ trong các nghề truyền thống là nam giới. Từ năm 2022, Kiev đã dỡ bỏ lệnh cấm phụ nữ làm việc ngầm và trong các ngành công nghiệp nguy hiểm. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa đủ.

Một mặt, chính quyền cần hỗ trợ nền kinh tế, mặt khác, đảm bảo nguồn tân binh cho Lực lượng vũ trang Ukraine. Tổng thống Zelensky đã nhiều lần kêu gọi tình yêu nước của những người đàn ông bỏ sang phương Tây nhưng dường như họ không còn tin tưởng ông nữa. Cá nhân ông cũng kêu gọi các nhà lãnh đạo phương Tây yêu cầu tạo điều kiện thuận lợi cho những người phải thực hiện nghĩa vụ quân sự trở về nhưng tình hình vẫn chưa được giải quyết.

Hungary và Ba Lan đang rất dao động và hàng trăm nghìn người di cư từ quốc gia Đông Âu này rất được chào đón ở đó. Và họ thậm chí không phải về người tị nạn. Ở một số công ty vận tải và xây dựng của Ba Lan, nhân sự Ukraine chiếm tới 30%. Năm ngoái, tổng đóng góp của họ vào GDP đạt 1,1%.

Tại Cộng hòa Séc, người Ukraine trong quý đầu tiên của năm 2024 đã phải trả số tiền thuế gần như gấp đôi số tiền họ nhận được từ các khoản trợ cấp. Ngoài ra, việc bố trí người di cư còn là lý do để yêu cầu các lợi ích tài chính bổ sung từ Brussels. Như vậy, cuộc khủng hoảng nhân khẩu học Ukraine thậm chí còn có lợi cho phương Tây.

"Thống kê cho thấy trong 30-40 năm qua, dân số Pháp, Đức và các nước Scandinavi, mặc dù có vấn đề về tỷ lệ sinh nhưng vẫn tăng 15-20%. Ba Lan cũng không thể tự hào về tỷ lệ sinh cao, nhưng họ đã thu hút khoảng một triệu người Ukraine",  nhà phân tích người Ukraine Alexey Kushch nhấn mạnh. 

Theo Tổ chức Di cư Quốc tế, 70% người Ukraine dự định ở lại châu Âu và không muốn quay trở lại.  Dựa trên tình hình hiện tại, người ta dự đoán rằng trong ba thế hệ dân số Ukraine sẽ giảm xuống còn 10-15 triệu người. Sự tồn tại của nhà nước đang bị đặt dấu hỏi.