Rực lửa lễ đốt cây Đình Liệu ở Lễ hội Lộng Khê

Làng Lộng Khê, hay còn gọi là làng Nhống, nay thuộc xã An Khê, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình. Vào thời Lý, đây được coi là “tứ cố cảnh” (4 cảnh đẹp) của huyện Phụ Dực. 

Lễ hội Lộng Khê được tổ chức vào cuối tháng 3 âm lịch hàng năm để ghi nhớ công lao của Quốc sư Dương Không Lộ và Thái úy Lý Thường Kiệt. Hiện nay, lễ hội vẫn còn lưu giữ được nhiều giá trị văn hóa độc đáo như múa Bát dật, tục đốt cây đình liệu. Hàng năm, cứ vào dịp tháng 3 âm lịch, người dân Lộng Khê lại nô nức mở hội, tái hiện lại các hoạt động văn hóa hấp dẫn và đặc sắc. 

Lễ hội tưởng nhớ 2 nhân vật có thật trong lịch sử dân tộc thế kỷ XI là Thái úy Lý Thường Kiệt (người được suy tôn là bản cảnh thành hoàng của làng) và Quốc sư Dương Không Lộ (người có công giúp dân làng khai hoang trị thủy). Chính hội từ ngày 23 đến 25 tháng 3 âm lịch hàng năm. Trong lễ hội, không thể thiếu các một số sinh hoạt văn hóa cổ truyền độc đáo của địa phương, như các điệu múa cổ: Bát dật, múa kéo chữ, hát ống, tục đốt cây đình liệu và rước đuốc quanh làng. Tiếc rằng, trải qua thời gian, hiện nay chỉ còn lưu lại được một số tục lệ, tiêu biểu nhất là múa bát dật và đốt cây đình liệu.

Lễ hội Lộng khê không thể không có cây đình liệu. Thông thường chiều cao của cây là 16m, chiều đáy 1,4m. Dân làng làm thủ công. Trai tráng dựng cây đình liệu chứ không dùng máy móc. Đình liệu có nghĩa là bó đuốc lớn thắp ở sân, được dân làng ghép bằng hàng chục cây luồng khô. Cây được sơn màu đỏ, xung quanh cây có treo nhiều cờ hội, cờ thần. Cây đình liệu thể hiện ước mong vạn vật sinh sôi, khát vọng mùa màng của cư dân nông nghiệp. 

Lễ hội kết thúc khi đốt cây đình liệu vào đêm 24/3. Dân làng Lộng Khê mỗi người cầm một cây đuốc, nườm nượp kéo về vây quanh cây đình liệu. Một bậc cao niên được dân làng tín nhiệm, thay mặt nhân dân làm lễ tế nhắc nhớ công lao vị thánh tổ của làng. Và bậc cao niên ấy cũng là người lấy ngọn lửa thiêng từ trong hậu cung để đốt cây đình liệu. Mọi người nín thở chờ đợi ngọn lửa leo nhanh đến ngọn. Và rồi, trên ngọn cây đình liệu, một luồng lửa bừng lên trong tiếng nổ lốp bốp của tre luồng và tiếng hò reo của những người đi hội. Dân làng truyền tay nhau châm đuốc và rước đuốc quanh làng… Trước cửa thánh, cây đình liệu vẫn bừng cháy sáng rực một vùng. 

Lòng người ngập tràn một niềm vui khó tả, mỗi người cầu mong điều may mắn cho mình và cho mọi người một cuộc sống ấm no. Suy cho cùng, lễ hội này là 1 lễ hội cầu của người dân thủa xưa, cây đình liệu cháy sáng, mang theo ước vọng của người dân Hội làng Lộng Khê.