Sự thật tiêm vaccine Covid-19 khiến “các biến thể mới xuất hiện”

Tiêm vaccine giúp hạn chế lây nhiễm và giảm các biến chứng nặng của dịch Covid-19.

Trả lời phỏng vấn gần đây, nhà virus học người Pháp Luc Montagnier, người từng đoạt giải Nobdel Y học năm 2008, nói virus SARS-CoV-2 không chết khi đối mặt với kháng thể hình thành nhờ vaccine.

Thay vào đó, virus “tìm một giải pháp khác” và “giải pháp đó là các biến thể”, ông Montagnier nói, theo Health Line.

Nhiều người tin vào thuyết âm mưu hay phản đối tiêm vaccine là những người ttích cực phát tán những thông tin thiếu căn cứ như trên.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia y học đã khẳng định tuyên bố của ông Montagnier là không chính xác và khoa học đã chứng minh điều ngược lại.

Peter Stoilov, tiến sĩ, phó giáo sư hóa sinh, người dẫn đầu các nỗ lực giải trình tự biến thể SARS-CoV-2 ở bang West Virginia, Mỹ, khẳng định tuyên bố của ông Montagnier là “hoàn toàn sai lầm”.

“Mọi người thường có xu hướng tin vào lời nói của những người từng đoạt giải Nobel. Nhưng đoạt giải không có nghĩa là các nhà khoa học đó biết họ đang nói về điều gì”, Stoilov nói.

Một điểm tiêm chủng ngừa Covid-19 ở Pháp.

“Montagnier cho rằng các biến thể mới xuất hiện với khả năng né tránh kháng thể tạo ra từ vaccine. Tuy nhiên, quá trình biến đổi của virus diễn ra hoàn toàn ngẫu nhiên và độc lập với vaccine”, ông Stoilov nói.

Ông Stoilov giải thích rằng, các biến thể virus SARS-CoV-2 xuất hiện từ trước khi vaccine được sử dụng rộng rãi. “Vaccine có thể không đạt hiệu quả cao với tất cả các biến thể, nhưng vẫn giúp giảm đáng kể nguy cơ lây nhiễm”, ông Stoilov nói.

Ông Stoilov nhấn mạnh: “Ở những nơi có tỉ lệ tiêm chủng cao, số ca nhiễm và tử vong giảm đáng kể, chưa có nơi nào ghi nhận biến thể mới xuất hiện trong cộng đồng đã được tiêm vaccine”.

Trong khi đó, giáo sư Daniel Floret, phụ trách Ủy ban kỹ thuật tiêm chủng thuộc Cơ quan Y tế cấp cao Pháp (HAS), nói trên tờ France Info: "Đó là chuyện tưởng tượng. Biến thể xuất hiện không phải do tiêm chủng mà do virus lây lan mạnh".

Kartik Chandran, Tiến sĩ, giáo sư khoa vi sinh vật học và miễn dịch học, tại Đại học Y khoa Albert Einstein ở Mỹ, giải thích rằng bản chất của virus là luôn luôn biến đổi.

“Quá trình nhân bản của virus không phải là hoàn hảo. Chúng luôn mắc sai sót khi tạo bản sao”, ông Chandran nói. “Các sai sót này tạo ra đột biến, virus càng tạo ra nhiều bản sao, càng có nhiều đột biến”.

Ông Chandran giải thích, đa số các đột biến không ảnh hưởng đến chức năng của virus. “Có tỉ lệ nhỏ các đột biến có lợi giúp virus lây lan nhanh hơn hay né tránh hệ miễn dịch tốt hơn, từ đó virus có các đột biến vượt trội về số lượng và trở thành biến thể gây quan ngại”, ông Chandran nói.

Theo giáo sư Mỹ, hệ miễn dịch ở những người chưa từng tiêm vaccine mới thúc đẩy quá trình chọn lọc tự nhiên giữa các biến thể.

“Nhiều loại vaccine có hiệu quả trong việc tăng cường phản ứng miễn dịch, đến mức có thể làm chết hầu hết các biến thể hiện đang lây lan trong cộng đồng”, ông Chandran giải thích.

Trong trường hợp hầu hết người dân trong một khu vực được tiêm vaccine, cơ hội để virus lây lan từ người này sang người khác sẽ giảm đáng kể.

“Vaccine làm đứt gãy chuỗi lây nhiễm của virus, khiến các đợt lây nhiễm nhanh chóng bị dập tắt hơn”, ông Chandran nói.

Trong trường hợp xuất hiện các biến thể có lợi về chọn lọc tự nhiên và có thể thoát khỏi phản ứng miễn dịch do vaccine, giáo sư Daniel Floret nói rằng, luôn có thể sản xuất vaccine mới chống lại các biến thể này.

Điều này đã từng xảy ra với các vaccine ngừa virus gây cúm mùa, đó là lý do công thức sản xuất vaccine thay đổi theo năm.