Tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng được thí sinh tại TP.HCM đánh giá "dễ thở"

Buổi sáng thi môn Văn với thời gian làm bài 120 phút; buổi chiều thi môn Ngoại ngữ với thời gian 90 phút.

Năm nay, TP có hơn 98.6800 thí sinh đăng ký dự thi lớp 10 công lập. Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết, Thành phố đã huy động hơn 13.000 cán bộ coi thi và 2.300 nhân viên phục vụ, bảo vệ, công an… làm nhiệm vụ tại các điểm thi.

Hào hứng chia sẻ nhanh với PV Dân Việt, Lê Phương Uyên, học sinh Trường THCS Khánh Bình, quận 8 cho biết, đề thi môn Ngữ văn năm nay hay, vừa sức, em có thể làm được khoảng 7-8 điểm.

Cùng chung tâm trạng đó, Trần Trọng Nhân, học sinh Trường THCS Lữ Gia (quận 11) đánh giá, phần đọc hiểu khá dễ; phần nghị luận xã hội khó hơn một chút, còn phần nghị luận văn học rất sáng tạo, thí sinh được chọn 1 trong 2 đề. Ở đề hai là đề mở, theo Nhân, thí sinh không bị giới hạn, có thể tự do lựa chọn bài thơ hoặc đoạn văn để phân tích.

Em Võ Huỳnh Thanh Tú, học sinh Trường THCS Nguyễn Văn Bé (quận 11) thì nhận xét, đề gần gũi, có phần hơi khó nhưng với thí sinh có học lực trung bình trở lên vẫn có thể làm tốt. Với Tú, em tự đánh giá đạt được trên 7-8 điểm.

Giáo viên nhận xét đề thi môn Ngữ văn năm nay

Thầy Võ Kim Bảo – Trường THCS Nguyễn Du, quận 1 chia sẻ: Đề thi gần gũi với thí sinh, không đánh đố, làm khó nhưng vẫn có tính phân hóa nhất định. Thí sinh đã làm quen với cách ra đề, cấu trúc đề từ đề năm học trước cũng như đề mà GV cho ôn tập trên lớp nên các em có phản hồi tích cực khi làm bài. Với chủ đề "Nhịp trái tim không chỉ dành cho riêng mình", thí sinh có nhiều cơ hội để thể hiện kiến thức, suy nghĩ, tình cảm của mình vì đây là một chủ đề gần gũi, thiết thực với các em. Sau khi làm bài xong, nhiều em HS phản hồi tốt, an tâm và có tâm thế vững vàng tiếp tục cho các bài thi tiếp theo.

Phần đọc hiểu, ngữ liệu của phần đọc hiểu hay, kết hợp cả văn xuôi và thơ nên có nhiều "đất" để khai thác. Câu hỏi của đề cũng vừa hỏi về phần văn xuôi, vừa hỏi đề phần thơ, đây là điểm hay đáng chú ý của đề. Các câu hỏi của phần này cũng khá đơn giản, học sinh với học lực trung bình cũng có thể hoàn thành tốt phần này. Điều này giúp các em tự tin hơn trong quá trình làm bài thi.

Theo thầy Bảo, phần nghị luận xã hội là câu có tính phân hóa cao. Với đề "Biết nghĩ bằng con tim", học sinh sẽ không cảm thấy quá nặng nề, ngược lại các em chắc chắn có rất nhiều ý tưởng để viết cho đề bài này. Tuy nhiên, để đạt được điểm cao (2.5/3.0 trở lên) thì không dễ. Trước tiên các em phải đưa ra được lí giải của mình: "Nghĩ bằng con tim" là như thế nào? Có được lý giải hợp lý thì các em mới có thể tìm ra những luận điểm phù hợp. Người viết phải có cái nhìn đa chiều, đưa ra những kiến giải rất sâu sắc mới được đánh giá cao.

Còn về phần nghị luận văn học, đề bài này không gây bất ngờ với phần lớn GV và HS, vì nó rất gần gũi và các em cũng đã được ôn tập rất kĩ lưỡng. Tuy nhiên, có một số em học tủ, học vẹt, đoán đề nên có suy nghĩ loại bỏ đề này vì thi tuyển sinh lớp 10 năm ngoái (câu 3, đề 2) đã cho ra chủ đề "tình cảm gia đình". Và trong đề cũng có gợi ý tác phẩm "Chiếc lược ngà" của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Vì thế mà nhiều em bỏ qua, không ôn tập kĩ. Đây là một sai lầm rất đáng tiếc.

Gợi mở đáp án môn Văn

Theo thầy Bảo tại đề số 1: Đề thi yêu cầu "Phân tích tình cảm của nhân vật bé Thu dành cho cha" là một đề rất vừa sức thí sinh. Chưa kể các yêu cầu phụ cũng rất tường minh, rõ ràng. Tôi dự đoán sẽ có nhiều bài viết tốt, có chất lượng về đề bài này. Với một đề bài không quá khó, những bài điểm cao chắc chắn sẽ là những bài thể hiện rõ nét kĩ năng của người viết như: kĩ năng tạo luận điểm, kĩ năng lập luận, phân tích…

Tuy nhiên, chắc chắn nhiều em yếu kĩ năng sẽ khó phân tích vì đây là dạng đề cho phân tích tâm lí, tình cảm của nhân vật. Người viết sẽ phải lí giải từng hành động, cử chỉ, lời nói thông qua việc phân tích tâm lí để làm rõ tình cảm của nhân vật bé Thu dành cho cha. Có em vì không ôn tập kĩ, không thường xuyên rèn luyện sẽ sa đà vào việc kể chuyện thay vì phân tích tâm lí nhân vật.

Còn ở đề số 2, thầy Bảo cho rằng, đây là một đề mở và nhiều sáng tạo. Học sinh có thể chọn một tác phẩm thơ (hoặc 1 đoạn thơ bất kì) để phân tích. Trong trường hợp không thuộc thơ, HS có thể phân tích đoạn thơ được gợi ý trong đề. Như vậy, đề chú trọng kĩ năng, thực lực làm bài của thí sinh nhiều hơn là bắt thí sinh phải học thuộc lòng. Đây là một điểm sáng đáng ghi nhận của đề thi môn Ngữ văn ở TP.HCM nhiều năm nay.

Các vấn đề cần được giải quyết trong đề như: Cách để cảm nhận một bài thơ, chia sẻ về những tình cảm sâu sắc mà thơ ca đã gợi nên (thơ ca nói chung chứ không phải là một tác phẩm cụ thể)…

Đề thi là một tình huống cụ thể, bài viết của các em không chỉ phải phân tích được 1 đoạn thơ, bài thơ mà còn phải hướng vào việc giải quyết tình huống đó. Đối với những em chỉ chọn 1 đoạn thơ, bài thơ bất kì để phân tích mà không giải quyết được tình huống sẽ dừng lại ở mức điểm khá.