Tai biến sản khoa nguy hiểm: Đờ tử cung sau sinh

Tin tử Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang cho biết, bệnh viện vừa cấp cứu thành công cho 1 sản phụ bị đờ tử cung, xuất huyết ồ ạt cực kỳ nguy kịch. 

Bệnh nhân là chị Nguyễn Thị Y (29 tuổi, trú tại phường Thọ Xương, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) có thai 37 tuần tuổi thì bị đau bụng từng cơn và ra huyết âm đạo nên được gia đình đưa đến Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang để theo dõi. 

Sau khi thăm khám lâm sàng và siêu âm, các bác sĩ nhận thấy sản phụ Y. có hiện tượng đa ối, thai ngôi chỏm và được chuyển về Khoa Đẻ để tiếp tục theo dõi sức khoẻ mẹ và thai nhi. 1 tuần sau khi nhập viện, bé gái nặng 3,3kg cất tiếng khóc chào đời trong niềm hạnh phúc của gia đình.

Bỗng dưng "đờ tử cung"

Được đỡ đẻ an toàn, tuy nhiên qua kiểm tra, thấy tử cung co hồi kém, huyết âm đạo ra nhiều, thầy thuốc của Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang đã xử trí bằng thuốc tăng co tích cực, xoa đáy tử cung kích thích co hồi tử cung và theo dõi sát tình trạng của sản phụ.

Tuy nhiên, tình trạng của sản phụ không cải thiện, tử cung vẫn co hồi kém, da xanh niêm mạc nhợt, mạch 100 lần/phút, huyết áp 90/60mmHg, huyết từ trong buồng tử cung chảy ra rất nhiều huyết đỏ lẫn huyết cục. 

Các bác sĩ đã hội chẩn và chẩn đoán sản phụ bị băng huyết sau đẻ giờ thứ 2 do đờ tử cung, được chỉ định truyền máu và chuyển sang phẫu thuật cấp cứu để cầm máu.

Khi tiến hành phẫu thuật, bác sĩ Đào Xuân Hiền - Phụ trách Khoa Hỗ trợ sinh sản (Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang) cùng kíp mổ đã tiến hành thắt 2 động mạch tử cung để cầm máu nhưng máu vẫn tiếp tục chảy, sản phụ vẫn phải tiếp tục truyền máu trong khi mổ.

Vấn đề phức tạp là nếu để mất máu nặng đe doạ tính mạng của sản phụ, buộc lòng phải cắt tử cung để cầm máu. 

Tuy nhiên, sau khi cân nhắc bệnh nhân còn trẻ, mới sinh lần đầu, nếu cắt bỏ tử cung sẽ không thể sinh con và ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý nên kíp mổ đã hội chẩn và quyết định phẫu thuật bảo tồn tử cung cho sản phụ. 

Bác sĩ Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang đã trực tiếp phẫu thuật để bảo tồn tử cung cho sản phụ. Bác sĩ đã tiến hành thắt nhánh tử cung của động mạch buồng trứng 2 bên để cầm máu cho sản phụ. Kết quả sau 10 phút, tử cung cầm máu hoàn toàn và được bảo tồn thành công.

Sau phẫu thuật, sản phụ tiếp tục được hồi sức tích cực tại Phòng Hồi sức hậu phẫu trong vòng 24 giờ và được chuyển về Khoa Sản II để tiếp tục điều trị trước khi xuất viện. Tổng lượng máu được truyền cho sản phụ trước, trong và sau khi phẫu thuật rất "khổng lồ" với 3.500ml khối hồng cầu và 2.500ml huyết tương.

Sau 7 ngày được điều trị tích cực, cả mẹ và con khoẻ mạnh ra viện trong niềm vui mừng khôn xiết  của gia đình và thầy thuốc.

Đờ tử cung - biến chứng nguy hiểm sau sinh

Theo bác sĩ Tước, đờ tử cung là biến chứng nguy hiểm đối với phụ nữ sau sinh. Đờ tử cung xảy ra khi tử cung của người mẹ không thể co hồi lại sau khi sinh con, nguy cơ dẫn đến tai biến băng huyết sau sinh.

Theo thống kê, đờ tử cung chiếm 80% nguyên nhân gây băng huyết sau sinh và rất nguy hiểm cho tính mạng của người mẹ. Đờ tử cung thường gặp ở những sản phụ có nguy cơ cao như: sinh đa thai (sinh đôi/sinh ba); thai to; đa ối; người mẹ có thể trạng yếu hoặc người mẹ đã từng sinh nở nhiều lần cấu tạo cơ bụng kém.

Tuy nhiên, đờ tử cung sau sinh cũng có thể xảy ra ở những sản phụ không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào kể trên.

"Đờ tử cung sau sinh không phải trường hợp hiếm gặp. Bệnh nhân bị đờ tử cung sau sinh nếu đã được sử dụng các thuốc tăng co bóp tử cung tích cực mà không có hiệu quả thì phải phẫu thuật để thắt động mạch tử cung cầm máu.

Trường hợp thắt động mạch tử cung mà vẫn không cầm được máu hoặc không thắt được động mạch tử cung thì thường phải cắt tử cung để không nguy hiểm tới tính mạng của sản phụ.

Tuy nhiên, nếu phải cắt tử cung nhất là với những sản phụ còn trẻ tuổi hoặc mới sinh con lần đầu sẽ là thiệt thòi lớn. Do đó, với những trường hợp bị đờ tử cung sau sinh, chúng tôi đều cố gắng bảo tồn tử cung cho bệnh nhân nhằm đảm bảo tâm sinh lý cho người bệnh", bác sĩ Tước chia sẻ. 

Để làm được điều đó, ngoài kỹ thuật thắt động mạch tử cung để cầm máu thông thường, các bác sĩ sẽ thực hiện kỹ thuật thắt nhánh mạch khác cấp cho tử cung, làm giảm >95% lượng máu tới tử cung nhờ vậy mà bảo tồn được tử cung với những trường hợp băng huyết sau đẻ. Để làm được điều này cần có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm của bác sĩ. 

Theo bác sĩ Tước, tỷ lệ cắt tử cung do băng huyết sau sinh tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang rất thấp. 

Tuy nhiên, bác sĩ Tưới cũng nhấn mạnh, không phải mọi trường hợp đờ tử cung đều có thể dự phòng được. Do vậy, điều quan trọng là các bác sĩ sản khoa cần phải chú ý kiểm soát đờ tử cung ở giai đoạn sau chuyển dạ.

Trường hợp sản phụ bị đờ tử cung nếu dùng các thuốc tăng co tích cực không hiệu quả, cần phải có biện pháp phẫu thuật sớm, thắt động mạch tử cung và thắt tiếp các nhánh mạch khác (nếu thắt động mạch tử cung không đạt kết quả) để cầm máu giúp bảo tồn tử cung cho sản phụ.

Với phụ nữ mang thai, đặc biệt là những thai phụ mang thai đôi, thai quá to hoặc từng có tiền sử băng huyết sau sinh nên đi kiểm tra thai kỳ thường xuyên tại các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị sản khoa hiện đại để được quản lý thai nghén một cách toàn diện nhất.

Bên cạnh đó, thai phụ cũng cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý và chú ý bổ sung nhiều thực phẩm giàu hàm lượng sắt trong thai kỳ.

Mời các bạn xem video: Phẫu thuật cấp cứu cho bệnh nhân bị đờ tử cung sau sinh tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang.