Tại sao phải cứu Hoàng Anh Gia Lai?

Tiên phong đầu tư vùng biên giới

Theo Quyết định số 482QĐ-TTg (ngày 14/4/2010) của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế đối ngoại vùng biên giới Việt Nam – Lào- Campuchia, thì các doanh nghiệp như Hoàng Anh Gia Lai khi đầu tư vào khu vực biên giới sẽ được áp dụng nhiều chính sách ưu đãi.

Quyết định 482 khẳng định, để được hưởng cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư khu vực biên thì nhà đầu tư phải “sản xuất chế biến, bảo quản sản phẩm nông, lâm nghiệp, thủy sản; gắn hợp tác đầu tư với việc nâng cao đời sống cư dân biên giới và đảm bảo quốc phòng, an ninh khu vực biên giới”...

Rừng cao su của HAGL tại Lào.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Attapeu (Lào), ông Ounla Sayasith, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đã được tỉnh này giao 25.000 héc-ta cao su, 10.000 héc-ta mía đường và cọ dầu, 4.000 héc-ta cây ăn quả. Ngoài những dự án trồng cây công nghiệp, cây ăn quả thì dự án nuôi bò lấy thịt của Hoàng Anh Gia Lai cũng đem lại những thành quả đáng mừng.

Cũng theo ông Ounla Sayasith, Hoàng Anh Gia Lai là doanh nghiệp đầu tiên đầu tư nông nghiệp công nghệ cao không chỉ ở Attapeu mà còn trên cả nước Lào. Họ đầu tư sản xuất nông nghiệp rất bài bản, tạo ra sản phẩm thực sự chứ không như nhiều doanh nghiệp nước ngoài khác, chỉ khai thác khoáng sản rồi bỏ đi sau khi cạn kiệt.

Trong quá trình đầu tư sang Lào, Tập đoàn này cũng đã xây dựng đồng bộ hạ tầng cho tỉnh Attapeu, một đơn vị hành chính giáp với biên giới Việt Nam với các công trình quy mô như sân bay Attapeu hơn 36 triệu USD, hệ thống đường giao thông, bệnh viện, trường học, khách sạn …

Trong khi đó, theo Nghị định số 55 (ngày 9/6/2015) của Thủ tướng Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, tại Điều 12 quy định về cơ cấu lại thời hạn nợ và cho vay mới khẳng định: đối với trường hợp khách hàng chưa trả được nợ đúng hạn cho tổ chức tín dụng do nguyên nhân khách quan, bất khả kháng, tổ chức tín dụng xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng; đồng thời căn cứ vào tính khả thi của dự án, phương án sản xuất kinh doanh, khả năng trả nợ của khách hàng để xem xét cho vay mới nhằm giúp khách hàng khắc phục khó khăn, ổn định sản xuất, thực hiện trả được nợ cũ và nợ mới cho tổ chức tín dụng.

Được biết, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai kinh doanh chủ yếu các lĩnh vực nông nghiệp như chăn nuôi bò, cao su, mía đường… là những ngành nghề mà Chính phủ và các ngân hàng thường thực hiện  hỗ trợ cho vay với các gói lãi suất thấp. Tuy nhiên, hiện các khoản vay của tập đoàn này đang chịu lãi suất thương mại khoảng 8-11%.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hồ Xuân Hùng cho biết, lĩnh vực của tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đầu tư đều là những sản phẩm mang tính chiến lược, thiết thực. Ví dụ như cao su, mía đường hay nuôi bò. Tuy nhiên, vì những lý do khách quan, bất khả kháng, như giá dầu thế giới liên tục sụt giảm kéo theo giá mủ cao su trên thị trường cũng bị tụt dốc. “Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến doanh thu nhà đầu tư”, ông Hùng cho biết.

Theo Thiếu tướng Lê Mã Lương (Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam), Hoàng Anh Gia Lai là một tập đoàn rất lớn, bởi vậy cần sự đánh giá, cân nhắc kĩ càng, thận trọng một cách khách quan nhất. Những văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực cao như Nghị định 55, Quyết định 482 không phải là thứ có thể thay đổi. Bởi đã là luật thì tất cả chúng ta đều bình đẳng trước luật, nên tôi cho rằng hỗ trợ Hoàng Anh Gia Lai chỉ là vấn đề thời gian, là sớm hay muộn thôi.

Tác động rất lớn đến nền kinh tế

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu (người Việt Nam đầu tiên thành lập ngân hàng tại Mỹ - First Vietnamese American Bank), nhìn nhận rằng, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đang có khoản vay khoảng 25.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, vốn chủ sở hữu của Tập đoàn này tầm 18.000 tỷ đồng thì xét theo tỷ lệ nợ/vốn cũng mới chỉ ở mức chưa đến 2 lần, nghĩa là 1 đồng vốn chưa đến 2 đồng nợ. Đây được coi là tỷ lệ khá thấp so với các doanh nghiệp đang hoạt động đầu tư lớn hiện nay, nó nói lên khả năng trả nợ của doanh nghiệp đối với ngân hàng khá khả quan. Trong khi đó, tổng tài sản của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đạt hơn 50.000 tỷ đồng

Theo Tiến sĩ Võ Trí Thành (nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương), ngoài các chính sách ưu đãi như Quyết định 482 và Nghị định 55 của Chính phủ khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, thì đối với Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai việc “cứu hay không cứu” phải đặt ở góc nhìn tổng thể chi phí - lợi ích hài hòa cho cả nền kinh tế.

Thứ nhất, theo Tiến sĩ Thành đó là tác động kinh tế - xã hội của Hoàng Anh Gia Lai rất lớn tới nền kinh tế. So sánh hai kịch bản, kịch bản “xấu” và kịch bản doanh nghiệp hồi phục sẽ tác động thế nào đến lao động, công ăn việc làm, thu nhập, bất ổn xã hội, và kể cả thu ngân sách Nhà nước... trong ngắn hạn và dài hạn.

Thứ hai, Hoàng Anh Gia Lai cũng là một doanh nghiệp trong nước tiên phong thực hiện đầu tư lớn vào nông nghiệp, lĩnh vực đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức. Hình ảnh, uy tín của Hoàng Anh Gia Lai là những tài sản vô hình cần được tính đến trong bài toán này.

Thứ ba, không thể không nhắc tới những yếu tố liên quan tới vấn đề đối ngoại, chính trị, an ninh quốc phòng bởi Hoàng Anh Gia Lai đang có rất nhiều dự án tại các nước láng giềng như Lào, Camphuchia, và cả Myanmar.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia kinh tế khi được hỏi đều cho biết, Hoàng Anh Gia Lai không cần được “cứu”, bởi nếu căn cứ theo Nghị định 55 là Quyết định 482 của Chính phủ, đương nhiên tập đoàn này phải được hưởng những chính sách ưu đãi theo quy định mà Nhà nước đã ban hành.