Tại sao thơ hay được thả lên trời còn văn hay thì không?

Thưa các bạn yêu thơ! Ngày thơ Việt Nam diễn ra vào rằm tháng giêng hàng năm được long trọng tổ chức tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) và nhiều địa phương trên cả nước. Trải qua 14 năm, nó trở thành một lễ hội văn hoá khá đặc biệt.

Ngày hội thơ này thường kết thúc bằng lễ thả 50 câu thơ hay lên giời. Những câu thơ hay của bậc tiền nhân và các nhà thơ đương đại được tuyển chọn, in trên lụa đỏ thật trang trọng. 50 câu thơ hay đính trên 50 quả bóng bay màu đỏ rực rỡ được 50 thiếu nữ mặc áo dài thướt tha "rước thơ như thể rước mây về giời".

Khi đoàn thiếu nữ xinh tươi rước thơ đi vào sân Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Ngày thơ đã bừng sáng lên với những đám mây màu đỏ như con rồng thơ đang uốn lượn trên mái ngói cổ kính rêu phong của trường đại học đầu tiên ở nước ta.

Khó có thể diễn tả được ấn tượng và cảm xúc của những người đi dự Ngày thơ Việt Nam trong những khoảnh khắc ấy. Trên sân khấu thơ chính, 50 nàng thơ lần lượt rước từng câu thơ hay theo lời đọc của người dẫn chương trình, để hàng ngàn người yêu thơ phía dưới sân được thưởng ngoạn.

Tiếp theo, 50 nàng thơ ấy đứng xung quanh giếng Thiên Quang Tỉnh, theo hiệu lệnh của người chủ lễ cử hành lễ thả thơ lên giời. Những quả bóng bay màu đỏ đem theo 50 câu thơ hay bay lên giời trong tiếng xuýt xoa, hò reo của đám đông người yêu thơ phía dưới.

Lạ thật, đã 14 năm diễn ra lễ thả thơ hay lên giời ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám vào rằm tháng giêng mà năm nào người cũng đông như đi trảy hội. Tôi đồ rằng, trong số đông người đi trảy hội thơ Xuân dịp này thì có quá nửa là người làm thơ.

Có lẽ chưa bao giờ người làm thơ ở nước ta đông vui đến thế. Chưa bao giờ mùa gặt thơ của chúng ta lại bội thu đến vậy. Bởi thế, có ý kiến hăng hái đề nghị đổi tên nước ta thành "Việt thi quốc" - Vương quốc thi ca của người Việt thì cũng không có gì lạ.

Nếu có lạ, theo tôi, chắc sẽ có người thắc mắc: "Tại sao thơ hay được thả lên giời, còn văn hay ở lại chịu lời khen chê?!".

Có sự không công bằng trong chuyện này chăng? Tại sao có Ngày thơ Việt Nam mà không có Ngày văn Việt Nam? Nghĩ vậy mà không phải vậy, bởi thơ chính là văn học, và cũng bởi người làm thơ ở nước ta có lẽ đông gấp trăm lần người viết văn xuôi. Mà số đông bao giờ cũng là thế mạnh.

50 nàng thơ mặc áo dài đỏ thả thơ hay trong Ngày thơ Việt Nam.

Mặt khác, trình diễn thơ thì các tác giả còn đọc được, còn hát được chứ đem văn xuôi ra đọc trước đám đông độc giả rồi thả văn lên giời thì chắc chắn xưa nay không có.

Vì vậy, nhiều năm qua cũng không thấy nhà văn nào đòi đem truyện hay tiểu thuyết của mình ra đọc trước đám đông độc giả. Muốn làm chuyện ấy, họ đã chuyển sang viết kịch hoặc chuyển thể truyện của mình thành kịch bản phim. Có lẽ còn thu hút lượng khán giả đông gấp nhiều lần độc giả thơ.

Phải chăng vì thế, qua 14 năm diễn ra lễ hội Ngày thơ Việt Nam rằm tháng giêng, không có nhà văn xuôi nào thắc mắc chuyện này. Thêm nữa, thơ bây giờ in ra phần lớn không bán được, chủ yếu là để biếu nhau, còn văn xuôi cũng nhúc nhắc bán được nên văn xuôi hình như có giá hơn thơ.

Và điều dễ thấy, trong Ngày thơ Việt Nam, khá nhiều người viết văn xuôi cũng ra các sân thơ để gặp gỡ các bạn văn, vì có thể, trong đời văn của mình, họ cũng đã từng làm thơ nhưng lại thành danh ở mảng văn xuôi.

Thậm chí, có nhà văn nổi tiếng như ông Đỗ Chu thời gian gần đây lại cặm cụi chuyển sang làm thơ ở độ tuổi xưa nay hiếm. Ông rất thích thú khi được bạn văn gọi là "nhà thơ trẻ".

Vì thế, câu chuyện "Tại sao thơ hay được thả lên giời còn văn hay không được thả?" cũng chẳng làm ai băn khoăn, thắc mắc gì nhiều. Có lần chuyện phiếm với tôi, nhà văn Đỗ Chu nheo mắt cười vui: "Thi ca oách lắm đấy, chú hiểu không, mặc dù nó nhiều khi chẳng bán được xu rỉ nào nhưng nó vẫn là chiếc vương miện đội trên đầu nữ hoàng văn chương.

Chính vì nó sang trọng hơn văn xuôi nên anh bây giờ phải tập làm thơ. Nó sang trọng ghê gớm lắm, không đùa được đâu. Cứ xem Ban chấp hành Hội Nhà văn khoá 2015-2020 có 6 ông thì tới 4 ông là nhà thơ. Mà như anh hiện nay có cố gắng làm thơ đến cuối đời cũng chẳng mong có được câu thơ hay nào thả lên giời như các chú đâu, thi ca oách lắm đấy nhé!".