Tân Tổng thống Iran bất ngờ muốn chuyển thủ đô ra khỏi Tehran, vì sao?

Tượng đài Azadi (Tự do) ở Tehran. Ảnh Getty Images 

Trong bài phát biểu ngày 7/9, ông Pezeshkian, người nhậm chức vào tháng 7, cho rằng việc tiếp tục phát triển Tehran là vô nghĩa vì thành phố này đang phải đối mặt với nhiều khó khăn.

Ông cho biết thủ đô hiện tại đang phải đối mặt với tình trạng "thiếu nước, sụt lún đất và ô nhiễm không khí", cùng nhiều vấn đề khác, theo như hãng tin Javan Online trích dẫn.

"Tehran với tư cách là thủ đô của đất nước đang phải đối mặt với những vấn đề mà chúng ta không có giải pháp", tổng thống thừa nhận, đồng thời gợi ý rằng giải pháp tốt nhất là "di dời trung tâm chính trị và kinh tế của đất nước".

Tổng thống Pezeshkian lập luận rằng việc chỉ nói với người dân rằng họ nên di chuyển khỏi Tehran sẽ không hiệu quả, và chính quyền "trước tiên phải đích thân ra đi để người dân theo sau".

Ông nhấn mạnh rằng cũng có những lý do kinh tế để tìm một thủ đô mới gần Vịnh Ba Tư hơn, nơi có các tuyến giao thương quan trọng đi qua.

"Sự phát triển hơn nữa của đất nước là không thể nếu cứ tiếp tục xu hướng hiện nay, khi chúng ta đưa tài nguyên từ miền Nam đất nước và biển vào trung tâm, chế biến thành sản phẩm tại đó rồi đưa trở lại miền Nam để xuất khẩu", tổng thống lập luận.

Ông nhấn mạnh rằng tình trạng như vậy "làm giảm nghiêm trọng và làm giảm sức cạnh tranh của chúng ta, và chúng ta không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chuyển trung tâm kinh tế và chính trị của đất nước về phía nam và gần biển hơn".

Gholamhossein Karbaschi, người từng là thị trưởng Tehran vào những năm 1990, đã phản đối ý tưởng của Tổng thống Pezeshkian, lập luận rằng không có sự thay thế phù hợp nào cho Tehran. "Bạn muốn đi đâu?" ông nói trong một cuộc phỏng vấn với kênh Asr Iran. Cựu thị trưởng cảnh báo rằng một số quốc gia trước đây đã quyết định di dời thủ đô của họ đã kết thúc bằng việc mất tiền và có được hai thành phố có vấn đề thay vì một.

Tehran là thủ đô của Iran từ năm 1786, nằm ở phía bắc đất nước, cách Biển Caspi 100km. Thành phố này là nơi sinh sống của 9,4 triệu người, với 16,8 triệu người khác ở khu vực đô thị, khiến Tehran trở thành thành phố lớn nhất ở Iran và Tây Á, và là khu vực đô thị lớn thứ hai ở Trung Đông sau Cairo.

Đây không phải là lần đầu tiên chính quyền Iran đề xuất chuyển thủ đô ra khỏi Tehran. Những đề xuất tương tự đã được đưa ra trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad từ năm 2005 đến năm 2013. Vào thời điểm đó, quốc hội đã bỏ phiếu thành lập một hội đồng đặc biệt để tìm người thay thế. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng về việc chuyển thủ đô chưa bao giờ được đưa ra.