Tăng phạt hành chính: “Liều vaccin” hiệu quả

Còn nhớ, tháng 12.2009, Chính phủ ban hành Nghị định 117 (thay thế Nghị định 81) về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường, quy định mức phạt tiền tối đa là 500 triệu đồng với mỗi hành vi vi phạm nghiêm trọng. Văn bản này như "một quả bom tấn" vì theo Nghị định 81, mỗi hành vi vi phạm chỉ bị phạt tối đa 70 triệu đồng, chưa đủ "gãi ngứa" doanh nghiệp gây ô nhiễm.

Lúc đó, ông Ngô Anh Tuấn - Phó ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (Hepza) cảnh báo: “Doanh nghiệp nào vi phạm với vài hành vi nghiêm trọng trở lên thì mức phạt lên đến hàng tỷ đồng, phá sản như chơi".

Ngoài ra, Nghị định 117 có 5 biện pháp cưỡng chế "cực kỳ mới" mà Nghị định 81 không có, như: Ngừng cung cấp điện, nước và các dịch vụ có liên quan; cưỡng chế tháo dỡ công trình, máy móc, thiết bị; phong tỏa tài khoản tiền gửi; thu hồi mã số thuế, đình chỉ việc sử dụng hóa đơn...

Theo ông Ngô Anh Tuấn, "phong tỏa tài khoản tiền gửi" là một biện pháp cực kỳ mạnh tay và rất hiệu quả: "Trước đây, nếu bị phạt hành chính, doanh nghiệp không chịu nộp phạt thì cơ quan chức năng đành chịu thua. Với quy định mới, nếu doanh nghiệp chây ỳ không nộp phạt thì cơ quan chức năng có quyền yêu cầu ngân hàng phong tỏa tài khoản, doanh nghiệp hết đường tránh né" .

Giải pháp cắt điện, nước không phải mới. Tuy nhiên, trước đó, khi làm việc này, cơ quan chức năng vừa làm vừa run vì Nghị định 81 không có quy định.

Luật Xử lý vi phạm hành chính đã “nối dài” tinh thần của Nghị định 117. Mức phạt nặng hơn, chỉ cần vài lỗi gây ô nhiễm nghiêm trọng, doanh nghiệp có thể bị phạt cả chục tỷ đồng, và phá sản là điều khó tránh! Nếu cơ quan chức năng làm nghiêm, luật này sẽ là "bàn tay sắt" để trị các doanh nghiệp gây ô nhiễm chây ỳ. Nhưng, quan trọng hơn, nó sẽ là "liều vaccin” cực mạnh để ngăn ngừa các doanh nghiệp đang và sẽ gây ô nhiễm phải biết tự sửa mình.

Trọng Mạnh