Tàu chiến Mỹ vào Biển Đông: Cứu vãn chiến lược "xoay trục"

Hình ảnh trên boong tàu khu trục USS Decatur.

Tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng (SCMP) dẫn lời chuyên gia Trung Quốc nhận định, Mỹ có thể sẽ phải tăng cường hoạt động tuần tra Biển Đông để cứu vãn chiến lược “xoay trục” sang châu Á vốn đang gặp nhiều khó khăn.

Các tàu chiến và máy bay Mỹ nhiều khả năng sẽ “tuần tra tự do hàng hải” với tần suất cao hơn ở quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam), chuyên gia Trung Quốc nói.

Tuần trước, tàu khu trục USS Decatur đã áp sát vùng 12 hải lý ở quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam, hiện do Trung Quốc chiếm đóng trái phép) trước khi bị 3 tàu Trung Quốc theo sát.

Bắc Kinh và Manila cũng ra tuyên bố chung, tuyên bố sẽ đàm phán về vấn đề tranh chấp chủ quyền trên biển. Tuyên bố được đưa ra trong chuyến thăm của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đến Trung Quốc.

“Mỹ đã thất bại trong chiến lược ‘xoay trục” bởi Philippines thay đổi chính sách ngoại giao, không còn đối đầu với Trung Quốc”, nhà quan sát quân sự Ni Lexiong ở Thượng Hải nói. “Để kiểm soát thiệt hại và trấn an đồng minh, Mỹ không thể khoanh tay đứng nhìn”.

Chưa từ bỏ chiến lược “xoay trục” sang châu Á, Mỹ sẽ tiếp tục phô trương sức mạnh quân sự trong khu vực, nhà nghiên cứu Hu Bo ở trường Đại học Bắc Kinh nói.

Tàu khu trục USS Decatur mới tuần tra tự do hàng hải ở Biển Đông.

Li Jie, nhà nghiên cứu thuộc Viện nghiên cứu hải quân của quân đội Trung Quốc nhận định, Mỹ có thể sẽ nhờ các quốc gia khác cùng tham gia tuần tra tự do hàng hải, thách thức Bắc Kinh.

Mỹ nhiều khả năng sẽ nhờ cậy đến đồng minh Nhật Bản và Australia để cùng thực hiện các cuộc tuần tra chung. Đây là hai nước đồng minh của Mỹ, vốn do dự với kế hoạch này.

Khả năng căng thẳng ở Biển Đông có leo thang hay không còn phụ thuộc vào cách phản ứng của Trung Quốc, Tiến sĩ Ian Storey đến từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore nhận định.

“Nếu Trung Quốc lựa chọn cách thách thức hoạt động tuần tra của Mỹ thì căng thẳng sẽ leo thang. Bắc Kinh chỉ đơn thuần phản đối thì tình hình Biển Đông không mấy khác biệt”, ông Storey nói.

Chuyên gia Li Jie cho rằng, Trung Quốc sẽ phản ứng bằng cách mở rộng sự hiện diện, tăng cường phòng thủ trên các đảo Bắc Kinh cải tạo trái phép ở Biển Đông. “Hải quân Trung Quốc sẽ phản ứng cứng rắn nhưng hết sức cẩn thận và hành động với sự thận trọng, tránh leo thang căng thẳng thành xung đột”, ông Li nói.