Tên lửa Kh-101 của Nga: Tiêu diệt mọi mục tiêu trên trái đất

Bộ Quốc phòng Nga từng sử dụng oanh tạc cơ chiến lược Tu-95MS để phóng tên lửa hành trình tàng hình Kh-101 vào các mục tiêu của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Syria. Đây là một trong những loại vũ khí có uy lực lớn nhất hiện nay trong biên chế không quân Nga.

Chuyên gia quân sự Dave Majumdar cho biết tên lửa hành trình Kh-101 được Phòng thiết kế (OKB) Raduga phát triển từ năm 1995, nhằm thay thế những phiên bản cũ hơn như Kh-55 (NATO định danh: AS-15 Kent). Ban đầu Kh-101 chỉ được trang bị cho máy bay ném bom siêu âm chiến lược Tu-160, nhưng loại tên lửa này đã bắt đầu triển khai trên những chiếc Tu-95MS kể từ năm 2016.

Mẫu Kh-101 cơ bản có tầm bắn khoảng 4.500 km, trong khi một số chuyên gia quân sự ước tính nó có thể bay tới 10.000 km trong điều kiện thích hợp. Tên lửa được nạp sẵn bản đồ điện tử để bay bám địa hình, cũng như hệ thống dẫn đường quán tính (INS) và định vị toàn cầu GLONASS để hiệu chỉnh đường bay.

Điều này cho phép Kh-101 đánh trúng mục tiêu cố định với độ chính xác 6-10 m. Nếu được lắp đầu dò quang-điện tử và ảnh nhiệt, nó có thể tấn công cả những mục tiêu cơ động như xe ôtô. Bên cạnh đó, có nhiều dấu hiệu cho thấy Nga đã cung cấp khả năng tái lập trình mục tiêu cho Kh-101 trong khi bay, giúp phi công cập nhật mục tiêu mới ngay cả khi tên lửa đã phóng đi.

Dòng tên lửa tàng hình này bao gồm phiên bản Kh-101 sử dụng đầu đạn thông thường và Kh-102 mang đầu đạn hạt nhân. Phần mũi và thân có tiết diện tròn của Kh-55 đã được thay thế bằng hình dáng khí động học và tán xạ radar trên phiên bản Kh-101. Mỗi quả đạn dài 7,45 m, đường kính 0,51 m, sải cánh 3,1 m và có khối lượng 2,4 tấn khi phóng.

Tên lửa được trang bị một động cơ turbine phản lực TRDD-50A, cho phép chúng bay hành trình với vận tốc 700 km/h, sau đó lao tới mục tiêu với tốc độ tối đa 970 km/h. Diện tích phản xạ radar chỉ 0,01 m2 cùng độ cao hành trình chỉ 30-70 m khiến Kh-101 rất khó bị phát hiện bởi những hệ thống cảnh giới mặt đất.

Mỗi tên lửa Kh-101 được trang bị đầu đạn nặng 400 kg, bao gồm các loại nổ mạnh (HE), xuyên phá hoặc nổ chùm, trong khi Kh-102 sử dụng đầu đạn hạt nhân có sức công phá 250 kt, tương đương 17 quả bom hạt nhân ném xuống thành phố Hiroshima.

Kh-101 là vũ khí chính trên máy bay Tu-95MS và Tu-160. Phiên bản Tu-95MS có thể mang theo 8 quả, trong khi biến thể Tu-95MS16 và MSM được gắn thêm 8 giá treo gắn ngoài, cho phép chúng sử dụng tới 16 tên lửa Kh-101. Hai cụm bệ phóng xoay trên oanh tạc cơ Tu-160 có thể gắn tối đa 16 quả đạn loại này.

Trước khi phóng, động cơ TRDD-50A được thu gọn trong thân tên lửa, giúp giảm kích thước và sức cản, cũng như tăng số tên lửa mang theo trên máy bay. Chỉ khi rời khỏi máy bay, động cơ tên lửa mới được bung ra và kích hoạt, đẩy quả đạn bay tới mục tiêu.

Giới quân sự khẳng định Kh-101 là bước phát triển quan trọng của Nga, giúp họ sở hữu vũ khí tiến công tầm xa đầy uy lực và tăng sự linh hoạt trước thay đổi trên chiến trường. Khả năng tái xác định mục tiêu của Kh-101 trong khi bay cũng khiến Mỹ mất thế độc quyền trong sở hữu vũ khí tầm xa có độ chính xác cao, chuyên gia Majumdar nhấn mạnh.