Thảm sát Sơn Mỹ

Những người đã ngã xuống, hơn cả một cái tên, một dòng chữ, hay thậm chí họ vô danh – nhưng sự vô danh của họ là sự im lặng vĩnh cửu. Họ còn lại bằng dáng hình đất nước, bằng cuộc sống hòa bình hàng ngày hôm nay.

Ngày 16.3.1968, theo lệnh cấp trên, một nhóm lính Mỹ đã tàn sát hơn 500 dân thường Việt Nam vô tội, trong đó có cả trẻ em, tại thôn Mỹ Lai thuộc tỉnh Quảng Ngãi.

Trong "biển người" tham dự lễ tưởng niệm thảm sát Sơn Mỹ (xã Tịnh Khê, TP.Quảng Ngãi, Quảng Ngãi) có rất đông cựu binh Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam và khách quốc tế.

Vùng đất Sơn Mỹ ở xã Tịnh Khê (TP. Quảng Ngãi) vốn được mệnh danh là “vùng đất chết”, bởi 50 năm trước, vào ngày 16.3.1968 lính Mỹ đã gây ra vụ thảm sát kinh hoàng tại nơi đây.

Suốt 26 năm đến chân tượng đài Sơn Mỹ, xã Tịnh Khê, TP. Quảng Ngãi để kéo vĩ cầm trong ngày tưởng niệm vụ thảm sát; ngần ấy thời gian cựu binh Mỹ Mike Boehm quyên góp, lập quỹ để giúp phụ nữ nghèo Quảng Ngãi vượt qua khó khăn.

Tác giả của bộ ảnh này không ai khác chính là cựu phóng viên chiến trường Ronald L.Haeberle thuộc đại đội Charlie (Mỹ). Đã 50 năm trôi qua kể từ cuộc thảm sát tại thôn Mỹ Lai thuộc làng Sơn Mỹ (huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi) thế nhưng đây không chỉ là ký ức kinh hoàng với những người dân còn sống sót, mà nó còn mang lại cho hàng trăm nghìn lính Mỹ nỗi dằn vặt, đau đớn khôn nguôi.

Giữa tháng ba phủ khắp vùng quê Sơn Mỹ, xã Tịnh Khê, TP.Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi là những cánh đồng trải mượt một màu xanh của lúa, bắp; những ngôi nhà mái ngói đỏ tươi và những con đường nhựa, bê tông phẳng lì...Nhìn sự yên bình và vẻ đẹp của vùng quê này thật khó để tưởng tượng rằng 50 năm trước, nơi đây đã xảy ra vụ thảm sát kinh hoàng.

Vào ngày 9.11.1974, William L. Calley được trả tự do. Thay vì mức án chung thân, Calley chỉ phải bị quản thúc tại gia tổng cộng 43 tháng và 11 ngày vì tội ác của mình. Có lẽ, những thế hệ người Mỹ sinh sau năm 1975 chưa bao giờ biết đến người đàn ông này, cũng như một địa điểm có tên Mỹ Lai ở Việt Nam.

Nhiều kênh truyền hình, hãng thông tấn nổi tiếng quốc tế của Pháp, Anh, Mỹ, Đức, Nhật Bản... đăng ký tác nghiệp báo chí nhân lễ tưởng niệm 50 năm vụ thảm sát Mỹ Lai (Quảng Ngãi).