Thủ tướng: "Bộ Công Thương làm tốt nhất việc tái cơ cấu bộ máy"

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết của Bộ Công Thương ngày hôm nay, 6.1. (Ảnh: VGP)

Nhìn thẳng vào các tồn tại

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, năm 2016, sản xuất công nghiệp tiếp tục được mở rộng với chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 7,5%. Trong đó, ngành chế biến, chế tạo tăng 11,2%, đóng góp 7,9 điểm phần trăm vào mức tăng chung; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 11,5%, đóng góp 0,8 điểm phần trăm; tuy nhiên, ngành khai khoáng giảm sâu ở mức - 5,9%, làm giảm 1,3 điểm phần trăm mức tăng chung.

Ngoài ra, nhóm các sản phẩm trung gian năm 2016 tăng 5%, nhóm sản phẩm phục vụ cho sử dụng cuối cùng tăng 9,1%, trong đó sản phẩm là tư liệu sản xuất tăng 11,4% và sản phẩm phục vụ cho tiêu dùng của dân cư tăng 8%...

Mặc dù có nhiều kết quả đạt được nhưng lãnh đạo Bộ Công Thương cũng thừa nhận trong năm 2016 vẫn còn nhiều tồn tại như sản xuất công nghiệp mặc dù có mức tăng trưởng khá nhưng vẫn thấp hơn nhiều mức tăng 9,8% của năm 2015 và 7,6% của năm 2014 do ngành khai khoáng giảm sút mạnh (giảm 5,9%).

Thứ 2 là, chỉ số sản xuất sản phẩm trung gian thấp hơn so với chỉ số sản xuất sản phẩm phục vụ sử dụng cuối cùng cho thấy, sản phẩm trung gian trong sản xuất công nghiệp của nước ta còn phụ thuộc khá nhiều vào nguồn nhập khẩu và tỷ lệ nội địa hóa thấp. Qua đây cũng cho thấy rõ hơn ngành công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp dệt may, da giày, sản xuất ô tô, tivi và máy vi tính...

Chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp mặc dù đã đúng hướng nhưng chậm và chưa bền vững. Sản xuất công nghiệp vẫn chưa tham gia được nhiều vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt là trong các ngành sản xuất cho xuất khẩu như dệt may, da dày...

Việt Nam cơ bản mới chỉ có thể tham gia vào khâu gia công với giá trị gia tăng thấp, trong khi vẫn tiếp tục nhập khẩu nguyên liệu đầu vào, do đó không ổn định được nguồn cung lẫn nguồn cầu.

Ngoài ra, quy hoạch phát triển ngành vẫn còn một số bất cập, chưa đảm bảo được hiệu quả trong thực thi; phát triển công nghiệp ở nhiều ngành chưa bền vững; vấn đề sử dụng hiệu quả tài nguyên và năng lượng còn hạn chế; một số dự án sản xuất lớn bị thua lỗ, chưa được giải quyết dứt điểm...

Ngành công thương vấp nhưng chưa ngã

Thủ tướng trao đổi với Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh tại Hội nghị. (Ảnh: VGP)

Phát biểu tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, ngành công thương có sự đóng góp to lớn trong xây dựng và phát triển đất nước suốt thời gian qua. "Năm 2016 là năm đầy sóng gió, khó khăn của cả thiên tai, nhân tai đối với đất nước nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Bộ Công Thương, chúng ta đã vượt qua với 12 chỉ tiêu vượt mức Quốc hội giao. Trong đó, xuất khẩu đã vượt kế hoạch được giao là nhờ có sự đóng góp của các địa phương và ngành công thương rất lớn", Thủ tướng đánh giá.

Đặc biệt là cải cách hành chính, tổ chức lại bộ máy, “có thể nói, đây là Bộ làm việc này tốt nhất”, Thủ tướng nhìn nhận. “Số đầu mối giảm xuống, biên chế giảm xuống. Số phòng trong cục, vụ giảm xuống. Đặc biệt, một số thể chế quan trọng để thực hiện chủ trương Chính phủ kiến tạo, phục vụ người dân và doanh nghiệp thì các đồng chí làm hết sức tiến bộ và ấn tượng”, Thủ tướng khẳng định.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra một số mặt tồn tại như ngành khai khoáng giảm sút mạnh (gần 6%), trong đó dầu thô giảm gần 10%. Nhiều dự án thuộc ngành công thương bị thua lỗ kéo dài. Một số chiến lược, quy hoạch chưa phát huy được hiệu quả, chưa tạo được động lực và hỗ trợ cần thiết để khu vực tư nhân tham gia trong phát triển công nghiệp quốc gia như chiến lược phát triển ngành cơ khí, ô tô, thép… Sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp Nhà nước, nhất là cổ phần hóa, được chú trọng một bước nhưng nói chung còn chậm, chưa hiệu quả.

Công tác cán bộ thời gian qua còn nhiều bất cập, tạo dư luận không tốt, ảnh hưởng đến uy tín của ngành, trong đó có việc quản lý, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo một số doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc.

Cho rằng năm 2016, ngành công thương đạt nhiều kết quả tốt những vẫn còn nhiều vấn đề, Thủ tướng nhìn nhận: Ngành công thương đã bị vấp nhưng chưa ngã. Ngược lại, ngành có sự vươn lên mạnh mẽ, không chỉ có Bộ Công Thương mà cả hệ thống công thương toàn quốc, trong đó có vai trò của các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp tư nhân, HTX, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài và các địa phương.

Về một số nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tập trung giải quyết những tồn đọng tại 12 dự án thua lỗ, kém hiệu quả. Thủ tướng khẳng định, ngân sách không có khả năng và cũng không “ném tiền” vào các dự án thua lỗ này.

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương phải phát huy vai trò của các hiệp hội ngành nghề, xây dựng thương hiệu sản phẩm. Phát triển công nghiệp phụ trợ, công nghiệp phục vụ nông nghiệp, nhất là nông nghiệp công nghệ cao.

Thủ tướng yêu cầu tái cơ cấu ngành công thương mạnh mẽ hơn để có một số sản phẩm là thế mạnh của Việt Nam trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.