Thượng viện Mỹ đe dọa Putin sẽ phải hối tiếc

Thượng viện đã thông qua từ 79 đến 18 bốn dự luật được Hạ viện thông qua cuối tuần trước, sau khi các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đột ngột chuyển hướng và cho phép bỏ phiếu về khoản viện trợ quân sự trị giá 95 tỷ USD chủ yếu cho Ukraine, Israel, Đài Loan và các đối tác của Mỹ trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Bốn dự luật đã được kết hợp thành một gói tại Thượng viện, mà Tổng thống Joe Biden cho biết ông sẽ ký thành luật vào ngày 24/4.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết ông rất biết ơn các nhà lập pháp Mỹ vì đã phê duyệt viện trợ quan trọng cho Ukraine.

"Cuộc bỏ phiếu này củng cố vai trò của Mỹ như một ngọn hải đăng của nền dân chủ và là nhà lãnh đạo của thế giới tự do" - Zelenskiy viết trên Telegram.

Khoản tài trợ lớn nhất cung cấp 61 tỷ USD cho nguồn tài trợ cực kỳ cần thiết cho Ukraine; khoản thứ hai cung cấp 26 tỷ USD cho Israel và viện trợ nhân đạo cho dân thường ở các khu vực xung đột trên khắp thế giới, và khoản thứ ba cung cấp 8,12 tỷ USD để "chống lại Trung Quốc" ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Điều kiện thứ tư, được Hạ viện bổ sung vào tuần trước, bao gồm lệnh cấm đối với ứng dụng mạng xã hội TikTok do Trung Quốc kiểm soát, các biện pháp chuyển tài sản Nga bị tịch thu sang Ukraine và các lệnh trừng phạt mới đối với Iran.

Hai quan chức Mỹ nói với Reuters rằng chính quyền của ông Biden đang chuẩn bị gói viện trợ quân sự trị giá 1 tỷ USD cho Ukraine. Nó bao gồm các phương tiện, đạn phòng không Stinger, đạn bổ sung cho hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao, đạn pháo 155 mm, đạn chống tăng TOW và Javelin và các vũ khí khác có thể được đưa vào sử dụng ngay trên chiến trường.

Các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ và Cộng hòa tại Thượng viện dự đoán rằng Quốc hội đã xoay chuyển tình thế khi thông báo cho Tổng thống Nga Vladimir Putin và các đối thủ nước ngoài khác rằng Washington sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine và các đối tác nước ngoài khác.

"Dự luật an ninh quốc gia này là một trong những biện pháp quan trọng nhất mà Quốc hội đã thông qua trong một thời gian rất dài nhằm bảo vệ an ninh Mỹ và an ninh của nền dân chủ phương Tây" - lãnh đạo phe đa số đảng Dân chủ Chuck Schumer phát biểu trong cuộc họp báo sau bỏ phiếu.

Trước đó ông nói: "Tối nay, cầu mong Vladimir Putin hối hận vì ngày ông ta đặt câu hỏi về quyết tâm của Mỹ".

Gói viện trợ này có thể là gói viện trợ cuối cùng được phê duyệt cho Ukraine cho đến sau cuộc bầu cử vào tháng 11 cho các vị trí ở Nhà Trắng, Hạ viện và 1/3 ghế Thượng viện.

Phần lớn sự phản đối hỗ trợ an ninh ở cả Hạ viện và Thượng viện đều đến từ các đảng viên Cộng hòa có quan hệ chặt chẽ với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, một người hoài nghi về viện trợ Ukraine, người đã nhấn mạnh chính sách "Nước Mỹ trên hết" khi ông tìm kiếm nhiệm kỳ thứ hai.

Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell, người ủng hộ mạnh mẽ việc hỗ trợ Ukraine, bày tỏ sự tiếc nuối về sự chậm trễ, phần lớn là do phe Cộng hòa theo đường lối cứng rắn phản đối việc bổ sung thêm vào khoản 113 tỷ USD mà Washington đã ủy quyền cho Kiev kể từ khi Nga bắt đầu cuộc chiến tháng 2 năm 2022.

Một phần trong số tiền của Ukraine - 10 tỷ USD hỗ trợ kinh tế - đến dưới dạng khoản vay, như Trump đã đề xuất. Nhưng dự luật cho phép tổng thống xóa khoản vay bắt đầu từ năm 2026.

"Hãy chiến thắng trong cuộc chiến"

Các nhà phân tích cho biết, làn sóng vũ khí sẽ cải thiện cơ hội của Kyiv trong việc ngăn chặn một bước đột phá lớn ở phía đông của quân xâm lược Nga, mặc dù sẽ hữu ích hơn nếu viện trợ đến gần hơn với thời điểm Biden yêu cầu vào năm ngoái.

Schumer cho biết ông đã để lại tin nhắn cho Zelenskiy vào tối thứ Ba, nói với ông ấy, "Được rồi, chúng ta đã hoàn thành công việc. Bây giờ hãy chiến thắng trong cuộc chiến."

Đây là lần thứ hai trong năm nay Thượng viện do Đảng Dân chủ lãnh đạo thông qua viện trợ an ninh cho Ukraine, Israel và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Dự luật cuối cùng cách đây hơn hai tháng đã nhận được 70% sự ủng hộ trong Hạ viện gồm 100 thành viên từ các đảng viên Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát không cho phép bỏ phiếu về viện trợ nước ngoài cho đến tuần trước.

Tiến trình của luật này đã được ngành công nghiệp quốc phòng theo dõi chặt chẽ, trong đó các công ty quốc phòng Mỹ đang ký các hợp đồng lớn để cung cấp thiết bị cho Ukraine và các đối tác khác của Mỹ.

Hạ viện đã thông qua khoản tài trợ cho Ukraine với tỷ số 311-112, với tất cả phiếu "không" đến từ các đảng viên Cộng hòa, nhiều người trong số họ đã phản đối gay gắt việc hỗ trợ thêm cho Kiev. Chỉ có 101 đảng viên Đảng Cộng hòa bỏ phiếu tán thành, buộc Chủ tịch Mike Johnson phải dựa vào sự ủng hộ của Đảng Dân chủ và gây ra những lời kêu gọi phế truất ông khỏi vị trí lãnh đạo Hạ viện.

Tuy nhiên, Hạ viện đã rời Washington trong thời gian tạm nghỉ kéo dài một tuần mà không gây ra cuộc bỏ phiếu nào loại bỏ Johnson.