Tin thế giới: Nước cờ phức tạp của Kim Jong Un, Trung Quốc nói gì?

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un.

Khi phát biểu tại phiên họp toàn thể, nhà lãnh đạo đảng Lao động và Hội đồng Nhà nước CHDCND Triều Tiên Kim Jong Un tuyên bố rằng "chiến lược mới tập trung mọi nỗ lực vào xây dựng kinh tế, là tuyến  khoa học và cách mạng nhất" của đảng Lao động Triều Tiên.

Đồng thời Triều Tiên vẫn bảo tồn tiềm năng hạt nhân hiện có nhưng ngừng không tiếp tục thử nghiệm vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo, những hoạt động vốn đã trở thành nguyên cớ để Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua các biện pháp trừng phạt chống Bình Nhưỡng. Những biện pháp trừng phạt này không cho Triều Tiên xúc tiến hoạt động kinh tế đối ngoại.

"Trong điều kiện khi chúng ta đã hoàn thành thiết lập các phương tiện vũ trang hạt nhân, bây giờ ở nước ta không hiện hữu sự cần thiết thử nghiệm hạt nhân và tên lửa đạn đạo tầm trung và tầm xa nữa, do đó thao trường dành để thử nghiệm cũng hoàn thành sứ mệnh của nó",  KCNA dẫn lời ông Kim Jong Un.

Theo nghị quyết của hội nghị đảng, kể từ ngày 21.4, Bình Nhưỡng sẽ ngừng toàn bộ các hoạt động thử nghiệm hạt nhân và phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa. Dành cho việc này, sẽ đóng cửa bãi thử ở phía bắc đất nước. Bằng động thái đó, hãng thông tấn lưu ý, CHDCND Triều Tiên liên kết vào những nỗ lực quốc tế về chấm dứt toàn diện mọi thử nghiệm hạt nhân, công nhận là một phần quan trọng của sự nghiệp giải trừ hạt nhân toàn cầu.

Đường lối mới của Triều Tiên được đảng cầm quyền nước này thông qua trước ngưỡng ấn định tiến hành hội nghị thượng đỉnh với Hàn Quốc ngày 27 tháng 4, cũng như  cuộc gặp dự kiến sau đó của ông Kim Jong Un với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Liệu điều này có đồng nghĩa với việc nhà lãnh đạo Kim từ bỏ kho vũ khí của mình? Rõ ràng là không. Ông Kim đã tuyên bố rõ ràng rằng, việc sở hữu vũ khí hạt nhân là "một bảo đảm vững chắc giúp cho thế hệ sau có một cuộc sống hạnh phúc và cao quý nhất trên thế giới".

Chuyên gia Christopher Green thuộc Nhóm nghiên cứu Khủng hoảng quốc tế (ICG) viết tài khoản Twitter: "Tôi không thấy cách tuyên bố của Triều Tiên sẽ tạo ra một bước đi tiến tới việc phi hạt nhân hóa. Đây là một sự tạm ngừng thử, nhưng cũng là tái cam kết của Triều Tiên với tình trạng vũ khí hạt nhân". 

Tuyên bố của Bình Nhưỡng được đưa ra vào thời điểm chỉ còn chưa đầy một tuần sẽ diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều. Các nhà phân tích cho rằng những lời nói khoa trương thù địch của chính quyền Tổng thống Trump cùng với những biện pháp trừng phạt đã có tác động tới nền kinh tế Triều Tiên. Tuyên bố ngừng thử hạt nhân, từ lâu đã được Washington yêu cầu, sẽ được xem như một biện pháp xây dựng lòng tin trước thềm các cuộc gặp. Giám đốc Nhóm nghiên cứu Khủng hoảng hạt nhân, ông Jon Wolfsthal nhận định: "Triều Tiên thực sự muốn đảm bảo cuộc gặp thượng đỉnh sẽ diễn ra, và nếu thất bại, thì cũng muốn chứng tỏ rằng họ đã nỗ lực rất nhiều".

 Về ý nghĩa của việc đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri, nhà khoa học chính trị Vipin Narang thuộc Viện Nghiên cứu công nghệ Massachusetts (MIT) chỉ rõ, việc đóng cửa Punggye-ri không ngăn cản Triều Tiên sử dụng các địa điểm khác hay thậm chí là các vụ thử hạt nhân trong khí quyển. Tuy nhiên, chuyên gia David Albright thuộc Viện Khoa học và An ninh quốc tế lại đánh giá rằng, tuyên bố của ông Kim là nhằm mục đích "đảm bảo một cách minh bạch" việc ngừng thử có ý nghĩa to lớn, mở đường cho Mỹ tìm cách tiếp cận bãi thử này. 

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 21.4 đã hoan nghênh động thái của Triều Tiên tuyên bố ngừng các cuộc thử hạt nhân và tên lửa, cho rằng quyết định này sẽ giúp xoa dịu căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên và thúc đẩy việc phi hạt nhân hóa. 

Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng tải một tuyên bố trên trang web riêng nêu rõ: "Phía Trung Quốc tin rằng quyết định của Triều Tiên sẽ giúp cải thiện tình hình trên bán đảo. Trung Quốc hoan nghênh điều này".