Trung Quốc định xây nhà máy điện hạt nhân nhỏ nhất thế giới ở Biển Đông

Theo báo South China Morning Post ngày 11.10, mặc dù lò phản ứng làm mát bằng chì này có kích cỡ nhỏ, có thể đặt vừa vào container vận chuyển dài khoảng 6,1 m và cao 2,6 m, song nó có khả năng sản xuất 10 megawatt nhiệt năng, và nếu được chuyển hóa thành điện năng thì có thể đủ để cung cấp cho khoảng 50.000 hộ gia đình.

Lò phản ứng này có thể hoạt động liên tục trong nhiều năm, thậm chí hàng chục năm mà không cần nạp thêm nhiên liệu. Các nhà khoa học cho biết do lò phản ứng này không thải ra khói hoặc bụi nên người dân khó có thể phát hiện sự tồn tại của nó, dù là được đặt trên một hòn đảo nhỏ.

Công trình nghiên cứu trên được Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc tài trợ một phần. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc thừa nhận công nghệ mà họ sử dụng tương tự với một lò phản ứng nhiệt loại nhỏ được làm mát bằng chì mà lực lượng Hải quân của Liên Xô trước đây sử dụng trong các tàu ngầm hạt nhân của họ trong những năm 1970.

Mô hình xây dựng của một nhà máy điện hạt nhân.

Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ có thể là nước đầu tiên sử dụng công nghệ quân sự như vậy trên mặt đất. Hiện Trung Quốc cũng đang xem xét chế tạo các nhà máy điện nổi kích thước nhỏ bằng công nghệ thông thường để sản xuất điện cho các hòn đảo ở Biển Đông.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là vị trí mà Trung Quốc đặt lò phản ứng hạt nhân này trên Biển Đông, nếu đó là những hòn đảo không thuộc chủ quyền của Trung Quốc, Bắc Kinh vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của các nước có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán trên Biển Đông. Hiện nay, Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền phi lý gần như toàn bộ Biển Đông bằng cái gọi là “đường lưỡi bò”, hòng âm mưu độc chiếm vùng biển quốc tế có giá trị giao thương 5 tỷ USD mỗi năm này.

Ngoài ra, việc đặt lò phản ứng hạt nhân ở Biển Đông cũng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường biển như chất thải phóng xạ không chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia lân cận mà còn lan rộng khắp thế giới thông qua các dòng hải lưu mạnh mẽ của khu vực.

Đây là loại lò phản ứng thường được biết đến như một lò phản ứng nhanh, vì nó sử dụng neutron tốc độ cao để phân chia các nguyên tử nhiên liệu. Một lò phản ứng nhanh có một số lợi thế đáng kể so với các lò phản ứng bình thường. Các tế bào thần kinh nhanh chóng có thể chia các nguyên tử của gần như tất cả các vật liệu phân hạch, bao gồm cả các chất thải còn lại của các nhà máy nhiệt điện truyền thống, do đó làm tăng đáng kể hiệu quả nhiên liệu.

Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, Trung Quốc rất khó để đưa ra lý lẽ thuyết phục công chúng rằng nó an toàn, chưa kể đến việc nếu xây dựng trái phép trên Biển Đông là đi ngược lại với luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).