Trung Quốc lật ngược tình thế với Mỹ, 'chơi tất tay' vì lệnh trừng phạt chiến tranh Nga-Ukraine

Căng thẳng thương mại Mỹ-Trung đã kéo dài nhiều năm qua. Ảnh BI

Ngày 22/5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố lệnh trừng phạt đối với 10 giám đốc điều hành doanh nghiệp và hàng chục thực thể Mỹ có quan hệ với lĩnh vực quốc phòng, bao gồm Raytheon, General Dynamics và Lockheed Martin. 

Đầu tháng 5, chính quyền Biden đã trừng phạt hàng trăm công ty, trong đó có 20 công ty có trụ sở tại Trung Quốc, như một phần của chiến dịch trấn áp các thực thể mà các quan chức Mỹ cho rằng đang cung cấp trang thiết bị cho cơ sở công nghiệp quân sự của Nga.

Các biện pháp trừng phạt mới chống lại Trung Quốc, đóng băng bất kỳ tài sản nào có trụ sở tại Trung Quốc mà mục tiêu của họ có thể có, phần lớn mang tính biểu tượng dựa trên luật pháp Mỹ cấm bán công nghệ quân sự cho Trung Quốc và các đối thủ khác của Mỹ. "Trong một thời gian, Mỹ đã phớt lờ quan điểm khách quan, công bằng và vai trò mang tính xây dựng của Trung Quốc trong cuộc khủng hoảng Ukraine", Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố.

Bộ này cho biết Washington đã "áp đặt một cách bừa bãi các biện pháp trừng phạt đơn phương bất hợp pháp", "tham gia bắt nạt đơn phương và ép buộc kinh tế" và "vi phạm nghiêm trọng" quyền và lợi ích của những cá nhân và tổ chức Trung Quốc bị nhắm mục tiêu.

Bộ này cũng chỉ trích Mỹ về việc tiếp tục bán vũ khí cho đảo Đài Loan. Mặc dù Mỹ, giống như hầu hết các quốc gia, không chính thức công nhận Đài Loan về mặt ngoại giao, nhưng họ đã cam kết đóng góp vào khả năng tự vệ của hòn đảo dân chủ này theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan năm 1979.

Jonathan Ward, một thành viên cấp cao tại Viện nghiên cứu Hudson ở Washington, DC, cho biết việc trừng phạt các công ty hàng không và quốc phòng của Mỹ đã trở thành một phản ứng tiêu chuẩn đối với Trung Quốc.

"Mặc dù điều này có vẻ vô nghĩa khi áp dụng cho các tập đoàn quốc phòng Mỹ không có lợi ích kinh doanh ở Trung Quốc, nhưng Bắc Kinh đã tăng đáng kể cổ phần bằng cách nhắm mục tiêu vào Boeing, công ty có doanh số bán hàng đáng kể tại Trung Quốc và General Dynamics có công ty con, Gulfstream Aerospace, cũng có hoạt động ở Trung Quốc", ông nói.

Các biện pháp trừng phạt mới của Trung Quốc được đưa ra vài ngày sau khi nước này áp đặt lệnh trừng phạt đối với ba công ty khác của Mỹ, bao gồm cả bộ phận quốc phòng của gã khổng lồ hàng không vũ trụ Boeing.

Boeing có nhiều cổ phần nhất ở Trung Quốc với doanh số bán máy bay thương mại, bao gồm cả máy bay chở khách 737 và 777, mặc dù những máy bay này không nằm trong lệnh trừng phạt hiện tại của Trung Quốc.

Ward dự báo rằng khi căng thẳng địa chính trị tiếp tục gia tăng, Bắc Kinh sẽ chỉ gây áp lực thêm cho các công ty nước ngoài để "lựa chọn giữa lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ và của chính Trung Quốc ".

Ward nói: "Những chiếc găng tay đang được tháo ra và các doanh nghiệp phương Tây nên hiểu thị trường Trung Quốc có thể trở nên thù địch như thế nào trong tương lai không xa".

Chủ nhật, Bộ Thương mại Trung Quốc đã phát động một cuộc điều tra chống bán phá giá đối với các nhà sản xuất nhựa công nghiệp của Mỹ, Nhật Bản, Đài Loan và Liên minh Châu Âu. Cuộc điều tra diễn ra sau các cuộc điều tra của EU về cáo buộc bán phá giá và thuế quan do Tổng thống Joe Biden đưa ra đối với một loạt hàng xuất khẩu của Trung Quốc.