Tỷ phú Elon Musk “giàu tài sản” nhưng “nghèo tiền mặt” của ngành công nghệ

Elon Musk là một tỷ phú, nhưng nhiều năm về trước anh ấy đã từng vay tiền từ bạn bè để tồn tại

Hiện tại, theo Chỉ số Tỷ phú Bloomberg, tính đến hết ngày 10/11, giá trị tài sản ròng của Elon Musk đang là 271 tỷ USD. Tuy có sự sụt giảm đáng kể, nhưng ông chủ Tesla vẫn đang giữ vị trí tỷ phú giàu nhất thế giới và bỏ xa người xếp sau là Jeff Bezos với 206 tỷ USD. Nhưng sự thật thì tài chính không phải lúc nào cũng dễ dàng đến với Musk. Trên thực tế, đã có một thời gian trong cuộc đời, anh ấy đã suy sụp rất nhiều.

Tesla, công ty mà anh ấy đã thành lập vào năm 2004 và làm chủ tịch gần như muốn phá sản vào năm 2008 và việc tìm lại dòng vốn đầu tư rất khó vào thời điểm dó. Ngoài ra, Musk đã ly hôn với người vợ đầu tiên Justine vào năm đó, sau 8 năm chung sống. Sự cố đã trở thành một vụ lộn xộn, mất thêm hai năm tại tòa án trước khi vụ việc được giải quyết, và nó cũng làm tiêu hao tài chính của anh ấy trong suốt thời gian đó. 

Sau đó, anh ấy đã dồn cả đống lợi nhuận từ việc bán X.com và sau đó là PayPal vào công ty cả hai công ty Tesla và SpaceX. Cụ thể, SpaceX đã tiêu tốn của Musk 100 triệu USD trước khi nó có bất kỳ cuộc thử nghiệm thành công nào.

Vào thời điểm đó, Musk đang sống nhờ vào các khoản vay từ bạn bè và nhận các gói cứu trợ từ chính phủ Mỹ cho Tesla, công ty đang cố gắng vực dậy từng ngày vào thời điểm đo. Cuối cùng, Tesla đã có lãi khi niêm yết trên thị trường chứng khoán huy động được 226,1 triệu USD tiền quỹ. Nhưng chính SpaceX cuối cùng đã đưa Musk lên đỉnh cao vào gần cuối năm 2008. Lần phóng Falcon 1 thứ tư của công ty (và có thể là cuối cùng nếu nó thất bại như ba lần trước) đã thành công ngoạn mục. Nó trở thành tên lửa sử dụng nhiên liệu lỏng đầu tiên do tư nhân tài trợ đạt quỹ đạo thành công. Kể từ đó, công ty tiếp tục một bước nhảy vọt đối với hợp đồng của NASA về tàu con thoi lên Trạm Vũ trụ Quốc tế, và có thể là nhiều sứ mệnh hơn nữa trong tương lai.

Là chủ doanh nghiệp "giàu tài sản" và "nghèo tiền mặt"

Đối với những người chưa quen biết: Musk giống như nhiều người đứng đầu công ty cực kỳ giàu có, không nhận tiền lương như những người bình thường. Khi bạn nhìn thấy các tiêu đề về giá trị tài sản ròng lên đến gần 300 tỷ đô la của anh ấy, thật thú vị khi tưởng tượng anh ấy đang lặn vào một kho tiền vàng, hay cả núi vali tiền mặt. Nhưng không, con số đáng kinh ngạc đó chủ yếu liên quan đến cổ phần của Musk trong Tesla, công ty xe điện nghìn tỷ đô la của anh ấy.

Cụ tthể, dù sở hữu số tài sản ròng có lúc vượt mốc 300 tỷ USD, Elon Musk gần như không nhận lương, thưởng bằng tiền mặt. Tài sản của anh ấy chủ yếu đến từ cổ phần trong Tesla, công ty xe điện hiện được định giá hơn 1.000 tỷ USD.

Nghĩa là Elon không nhận lương với tư cách là Giám đốc điều hành của Tesla, ngay cả khi đó là mức lương tối thiểu do chính quyền California quy định. Thay vào đó, anh ấy có một kế hoạch tiền thưởng cực kỳ bất thường và tiềm năng cực kỳ sinh lợi gắn liền với các mốc vốn hóa thị trường của công ty.

Cụ thể, anh ấy nhận gói tiền thưởng được Hội đồng quản trị Tesla thông qua vào năm 2018. Theo thỏa thuận, Musk sẽ nhận được quyền mua 20,3 triệu cổ phiếu thưởng và chia thành 12 đợt. Nhờ sự kiện chia tách cổ phiếu với tỷ lệ 1:5 gần đây của Tesla, Musk được cho là sẽ nhận được khoản thưởng là quyền mua hơn 101 triệu cổ phiếu nếu hoàn thành tất cả các mục tiêu.

Để nhận thưởng trong số 12 đợt, Musk phải đạt được cả mục tiêu về doanh thu và mục tiêu về giá trị thị trường trung bình trong khoảng thời gian sáu tháng. Nếu bất kỳ chỉ số nào không hoàn thành, thu nhập của Musk trong giai đoạn đó sẽ bằng 0.

Với chỉ số về giá trị thị trường, giá trị vốn hóa thị trường của Tesla được chia thành 12 mức. Mức đầu tiên là 100 tỷ USD và mỗi mức tăng thêm 50 tỷ USD. Mức cao nhất là giá trị thị trường 650 tỷ USD trong vòng 10 năm kể từ khi công bố kế hoạch.

Hiện tại, phần lớn khối tài sản khổng lồ của Elon Musk đến từ cổ phiếu và các quyền sở hữu cổ phần với mức giá ưu đãi. Vị tỷ phú này thường vay mượn từ ngân hàng để tránh thuế thu thập. Trước đây, Elon Musk chia sẻ trên mạng xã hội rằng ông đang không nhận lương hay thưởng bằng tiền mặt.

"Tôi chỉ có cổ phiếu, do đó, cách duy nhất để tôi nộp thuế cá nhân là bán cổ phiếu", Elon Musk chia sẻ trên Twitter vào ngày 7/11.

Tất nhiên, ai cũng phải ăn. Vậy còn làm thế nào mà một tỷ phú như lại Elon Musk có thể kiếm được một chiếc bánh mì tròn và một tách cà phê, hay một chiếc du thuyền mà không có tiền mặt sẵn trong tay? Câu trả lời hầu hết là đi vay tín dụng. Musk và những người giàu có khác vay mượn đáng kể từ các ngân hàng, sử dụng cổ phiếu hoặc các tài sản khác của họ làm tài sản thế chấp.

Vào tháng 8/2021, một tài liệu của Tesla tiết lộ rằng khoảng 88 triệu cổ phiếu Tesla của Musk đang được cầm cố làm tài sản thế chấp nhằm đảm bảo cho các khoản nợ cá nhân. Tại thời điểm đó, số cổ phiếu có trị giá lên tới 63 tỷ USD. Tuy nhiên, cũng vì điều này mà các khoản vay ngân hàng sẽ không bị đánh thuế thu nhập cá nhân như thông thường.

Còn theo một cuộc điều tra của ProPublica, hai người giàu nhất hành tinh hiện nay là Elon Musk và Jeff Bezos hầu như ít đóng thuế thu nhập trong những năm gần đây. Đó là lý do tại sao ông chủ của SpaceX và Tesla phản ứng rất quyết liệt trước đề xuất của đảng Dân chủ về việc đánh thuế các tỷ phú nhằm hỗ trợ cho các kế hoạch an sinh xã hội.

Vào năm 2019, theo ước tính của Forbes thì 99% tài sản của Musk nằm trong cổ phiếu của hai công ty Tesla hoặc SpaceX chứ không nhận lương, điều này giúp giải thích cho tình trạng thiếu tiền mặt. Ví dụ, vào năm 2018, phần lớn khoản thù lao của anh ấy tại Tesla là dưới dạng quyền chọn mua cổ phiếu. Musk từ chối nhận mức lương cơ bản 56.380 USD của mình.

Quan trọng hơn, vào thời điểm năm 2019, tỷ phú cũng gánh khoản nợ hơn 500 triệu USD, theo các tài liệu tài chính được công bố. Con số đó bao gồm 208,9 triệu USD tiền nợ ngân hàng Morgan Stanley và 213 triệu USD vay từ một chi nhánh của Goldman Sachs. Musk đã cam kết gần một nửa số cổ phần Tesla của mình làm tài sản thế chấp cho các khoản vay đó.

Được biết, Elon Musk là một doanh nhân, nhà phát minh và nhà đầu tư người Mỹ gốc Nam Phi. Elon Musk có giá trị tài sản ròng là 271 tỷ USD, luôn đứng đầu các dự án mới nhất của mình và hiện được biết đến nhiều nhất với vai trò là Giám đốc điều hành và CTO của SpaceX, Giám đốc điều hành và kiến trúc sư sản phẩm chính của Tesla Motors và chủ tịch của SolarCity.