Vấn nạn chủ xe ô tô dính phạt nguội oan: Hành vi làm sai lệch biển số bị xử phạt ra sao?

Khi đi đăng kiểm, nhiều chủ xe ngỡ ngàng nhận thông báo xe bị từ chối đăng kiểm do có lỗi phạt nguội chưa được xử lý. Khi xem hình ảnh vi phạm luật giao thông, một số chủ xe lập tức phát hiện mình bị phạt nguội oan vì biển số thì đúng, nhưng xe trong ảnh không cùng chủng loại với xe của mình. Tuy nhiên, có những chủ xe không được "may mắn" như vậy, khi cả biển số, chủng loại và thậm chí cả màu sơn của xe trong hình ảnh vi phạm luật giao thông trùng khớp với xe của họ.

Với trường hợp thứ nhất, chủ xe chỉ cần xuất trình đầy đủ giấy tờ hợp pháp với cơ quan chức năng là có thể chứng minh chiếc xe trong hình ảnh vi phạm luật giao thông không phải xe của mình, từ đó được xóa lỗi phạt nguội trên hệ thống của cảnh sát giao thông.

Với trường hợp thứ hai, việc minh oan phức tạp hơn, vì "tình ngay, lý gian". Thông thường, chủ xe phải cố gắng tìm ra điểm khác biệt giữa chiếc xe vi phạm với xe của mình. Ngoài ra, nếu thường xuyên chủ động tra cứu thông tin phạt nguội để sớm phát hiện việc mình bị phạt nguội oan do hành vi gian lận biển số của chủ xe khác, thì chủ xe có thể kịp thời thu thập bằng chứng, ví dụ như trích xuất hình ảnh camera, để chứng minh trong khoảng thời gian vi phạm, xe của mình không đi trên tuyến đường này hoặc không ra khỏi nhà, trước khi các dữ liệu có giá trị minh oan bị xóa, hoặc khó truy xuất vì đã qua lâu.

Trước đây, nhiều chủ xe bị phạt nguội oan đã phải tốn không ít thời gian, công sức và cả tiền bạc để minh oan cho bản thân nếu hành vi vi phạm luật giao thông được ghi nhận ở tỉnh khác, cách xa nơi họ sinh sống. Tuy nhiên, từ ngày 21/5, khi Thông tư 15/2022/TT-BCA (Thông tư 15) của Bộ Công an chính thức có hiệu lực, việc xử lý phạt nguội có thể được thực hiện thông qua Công an cấp phường/xã hoặc Công an cấp quận/huyện nơi chủ xe vi phạm cư trú.

Đối với hành vi che lấp hoặc làm thay đổi biển số, Nghị định 123/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2022 đã tăng gấp 6 lần mức phạt so với quy định trước đó tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Cụ thể, mức phạt tiền 4-6 triệu đồng được áp dụng với hành vi điều khiển xe không gắn đủ biển số hoặc gắn biển số không đúng vị trí; gắn biển số không rõ chữ, số; gắn biển số bị bẻ cong, bị che lấp, bị hỏng; sơn, dán thêm làm thay đổi chữ, số hoặc thay đổi màu sắc của chữ, số, nền biển (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc). Mức phạt theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP là từ 800.000 đến 1 triệu đồng.

Tuy nhiên, mức phạt mới được cho là vẫn chưa đủ "sức nặng" nếu so với một số lỗi vi phạm luật giao thông, như lỗi chạy xe quá tốc độ có thể bị phạt tới 12 triệu đồng, đồng thời tước giấy phép lái xe từ 2 đến 4 tháng. Đó là chưa kể nếu vi phạm luật giao thông nhiều lần thì mức phạt có thể lên tới vài chục triệu đồng. Do đó, nhiều chủ xe vẫn cố tình dán băng dính làm sai lệch biển số, hoặc thậm chí sử dụng biển số giả khi tham gia giao thông nhằm qua mặt CSGT.