Vì sao Nhật Bản khó giải quyết khủng hoảng việc làm?

Với dân số ngày càng giảm, nền kinh tế lớn thứ ba thế giới đang trở nên nghiêm túc hơn trong việc tiếp nhận lao động nước ngoài, từ những người làm trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ cho đến những người có kiến thức tiên tiến về các công nghệ mới nổi.

Dân số của đất nước, hiện khoảng 124 triệu người, được dự đoán sẽ giảm 30% vào năm 2070, theo ước tính mới nhất của Viện Nghiên cứu An sinh Xã hội và Dân số Quốc gia vào tháng Tư. Dữ liệu của chính phủ công bố vào đầu tháng 6 cho thấy tổng tỷ suất sinh - số con mà một phụ nữ có trong đời - đạt mức thấp kỷ lục 1,26 vào năm 2022, với số trẻ sơ sinh lần đầu tiên giảm xuống dưới 800.000.

Nhật Bản tìm kiếm lao động nước ngoài bằng AI

Một công ty tại thủ đô Tokyo, Nhật Bản hiện đang sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI) để kết nối sinh viên đại học ở Ấn Độ với cơ hội việc làm tại đất nước này. Đây là hành động nhằm đạt được 1,2 triệu lao động nước ngoài, sử dụng hình thức tuyển dụng này trên cả Nhật Bản trong 4 năm.

Cổng thông tin trực tuyến mới của Forum Engineering đã được ra mắt với một công ty liên kết với Viện Khoa học và Công nghệ SRM, một trường đại học tư thục hàng đầu ở khu vực Chennai. Nó giúp sinh viên tìm nước ngoài có thể tìm được công việc phù hợp dựa trên điểm số và các bài kiểm tra tính cách của họ. Sinh viên cũng có thể sử dụng cổng thông tin để tạo sơ yếu lý lịch trực tuyến.

Đổi lại, các công ty có thể sử dụng cổng thông tin để xếp hạng sinh viên theo khả năng tương thích với các loại công việc mà họ đang tuyển dụng.

Các trang web việc làm do AI cung cấp vẫn còn hiếm ở Ấn Độ, nơi sinh viên thường dựa vào các cố vấn nghề nghiệp của trường đại học để tìm việc làm. Nhưng tỷ lệ thất nghiệp trong số sinh viên mới tốt nghiệp đại học vẫn còn cao.

Forum Engineering hy vọng lần đầu tiên sẽ thu hút được khoảng 52.000 sinh viên của SRM. Công ty trực thuộc SRM đã đầu tư vào đơn vị Ấn Độ của Forum Engineering vào tháng 5 này.

Forum Engineering cũng điều hành một trang web việc làm dựa trên AI tại Nhật Bản nhắm đến các sinh viên sắp tốt nghiệp có chuyên môn về khoa học và kỹ thuật. Để xây dựng nền tảng mới ở Ấn Độ, nó đã rà soát hơn 100 triệu danh sách việc làm ở đó để xác định các kỹ năng cần thiết cho các loại vị trí khác nhau.

Công ty có kế hoạch cung cấp tư cách thành viên trả phí cho cả công ty và sinh viên ở Ấn Độ. Họ đặt mục tiêu đạt doanh thu 320 triệu yên (2,23 triệu đô la) cho năm kết thúc vào tháng 3 năm 2026.

Lao động nước ngoài gặp khó tại Nhật Bản

Hiện tại, Nhật Bản đang đối mặt với khủng hoảng việc làm trong nước. Vì vậy, Chỉnh phủ nước này thúc đẩy các hoạt động để tìm kiếm lao động nước ngoài có năng lực cao. Chính phủ muốn nâng tỷ lệ sinh viên nước ngoài làm việc tại Nhật Bản sau khi tốt nghiệp lên 50%, ngoại trừ những người tiếp tục học lên cao học hoặc các tổ chức khác.

Tuy nhiên, theo nghiên cứu do Tổ chức Dịch vụ Sinh viên Nhật Bản thực hiện vào năm tài chính 2021, chỉ dưới 40% sinh viên nước ngoài tìm được việc làm tại Nhật Bản sau khi tốt nghiệp.

"Tôi lo lắng nhất về khả năng tiếng Nhật của mình," Yang Senlin, một sinh viên tốt nghiệp 24 tuổi đến từ Trung Quốc, đang tìm việc làm ở Nhật Bản, cho biết. Cô đã tham gia một khóa học tại trường sau đại học của mình, nơi tất cả các bài giảng đều được thực hiện bằng tiếng Anh.

Cô đã vượt qua N1, cấp độ cao nhất, của kỳ thi năng lực tiếng Nhật do Quỹ Nhật Bản và Dịch vụ và Trao đổi Giáo dục Nhật Bản tổ chức. Nhưng Yang vẫn không tự tin khi nói tiếng Nhật.

"Họ phỏng vấn bạn bằng tiếng Nhật và yêu cầu bạn tham gia thảo luận nhóm trong quá trình tuyển dụng ở Nhật Bản, điều này với tôi là khó khăn nhất", cô nói.

Ai Osawa, chủ tịch của Vein Global Inc., một công ty đã giúp sinh viên nước ngoài tìm việc làm tại Nhật Bản trong 17 năm qua, cho biết các nhà tuyển dụng muốn sinh viên nước ngoài làm việc cho họ phải có kỹ năng tiếng Nhật tuyệt vời.

Cô cho biết nhiều công ty yêu cầu sinh viên nước ngoài điền đơn xin việc hoặc làm bài kiểm tra năng khiếu, cả bằng tiếng Nhật. Điều đó có nghĩa là họ phải cạnh tranh với các sinh viên Nhật Bản mà không tính đến bất lợi về kỹ năng ngôn ngữ của họ.

Vì vậy, nhiều nhà tuyển dụng Nhật Bản chọn không tuyển dụng sinh viên nước ngoài vì họ không có kỹ năng ngôn ngữ, ngay cả khi những sinh viên đó có khả năng về những mặt khác, cô nói.

Cuộc khảo sát năm 2020 của Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nhật Bản cho thấy các công ty muốn sinh viên nước ngoài "cải thiện kỹ năng tiếng Nhật thương mại" nhiều nhất.

Tuy nhiên, cuộc khảo sát cũng cho thấy trong số 450 trường đại học chấp nhận sinh viên nước ngoài, chỉ có 263, tương đương khoảng 60%, cung cấp các bài học tiếng Nhật thương mại.